Wiarygodny nauczyciel

Kard. Joachim Meisner
Metropolita Kolonii (Niemcy)

Wiarygodny nauczyciel

Kryzys wiary w Kościele jest jednym z przejawów ogólnego kryzysu kultury i jest także następstwem swoistej autosekularyzacji, za którą są współodpowiedzialne organy Kościoła, a w nich również ci, którzy sprawują posługę biskupią. Niemało biskupów nie zdaje sobie sprawy z powagi sytuacji, inni tłumaczą tendencje separatystyczne w sferze wiary jako twórcze napięcia, które w przyszłości mogą doprowadzić do nowej syntezy, i traktują swoją posługę jako rodzaj pośrednictwa między różnorakimi stanowiskami.

Takie rozumienie posługi biskupiej jest do tego stopnia rozpowszechnione, że biskupstwo faktycznie narażone jest nie tylko na utratę autorytetu na skutek czynników zewnętrznych, ale także niejako samo się go bezwiednie wyrzeka. W konsekwencji posługa pasterska biskupa zostaje zredukowana i ograniczona do zwykłej troski o wiernych oraz do zrozumienia i uznawania ich charyzmatów. W ten sposób pomija się istotę tej posługi, która jasno i niedwuznacznie zakłada obowiązek rządzenia, z jurysdykcją włącznie.

Z tej analizy wyłania się pilna konieczność odważnego i wiarygodnego świadectwa pasterzy. Biskup nie jest pobożnym, prywatnym wiernym, ale świadkiem publicznym. Musi on rozwiązywać problemy pojawiające się w środowisku kościelnym, mając na uwadze nie tylko własne zbawienie, ale także obronę wiary, naprawianie błędów i coraz lepsze poznawanie prawdy. Nie może on nie uwzględniać rzeczywistej sytuacji wiary w społeczeństwie, musi jednak składać świadectwo wierze ze świadomością wiążącego się z tym ryzyka.

Władza biskupa w zakresie testimonium fidei nie ogranicza się wyłącznie do kaznodziejstwa. Do jego obowiązków należy również osąd doktrynalny, wynikający przede wszystkim z władzy rządzenia, który oznacza konieczność wydawania przepisów, poprawek i opinii w dziedzinie nauki wiary. Potestas testandi osiąga swą pełnię w potestas iudicandi. W konsekwencji biskupi nie są wezwani jedynie do świadczenia o wierze, umacniania jej i troszczenia się o nią, lecz także do osądzania, porządkowania i przekazywania wiary w jej właściwej formie. Nie odbywa się to jednak w sposób całkowicie autonomiczny i niezależny, lecz wymaga jedności z uniwersalną władzą jurysdykcyjną Ojca Świętego. W tym kontekście w dyskusji dotyczącej wiary biskup może i powinien w swojej diecezji — z uwzględnieniem powszechnej nauki wiary — osądzać, co jest prawdziwe, a co błędne. Na podstawie tej zdolności oceny, udzielonej przez Ducha, biskup może służyć swojemu Kościołowi w osądzaniu i oświecaniu wiary. Zasada: «Gdzie jest biskup, tam również jest Kościół», właśnie w tym znajduje potwierdzenie.

opr. mg/mg