Historia zbawienia

W południe Ojciec Święty spotkał się w Sali Papieży z członkami Papieskiej Komisji Biblijnej, którzy przybyli z przewodniczącym tej dykasterii abpem Gerhardem Ludwigiem Müllerem na zakończenie zgromadzenia plenarnego, poświęconego tematowi: «Natchnienie i prawda w Biblii». Papież Franciszek wygłosił do nich następujące przemówienie:

Księże Kardynale, czcigodni Bracia, drodzy Członkowie Papieskiej Komisji Biblijnej!

Z radością przyjmuję was na zakończenie waszego dorocznego zgromadzenia plenarnego. Dziękuję przewodniczącemu abpowi Gerhardowi Ludwigowi Müllerowi za słowa powitania i zwięzłe przedstawienie tematu, który był przedmiotem uważnej refleksji podczas waszych prac. Ponownie spotkaliście się, aby głębiej przemyśleć problematykę bardzo ważną: natchnienia i prawdy w Biblii. Jest to temat, który dotyczy nie tylko pojedynczego wierzącego, lecz całego Kościoła, gdyż życie i misja Kościoła opierają się na Słowie Bożym, które jest duszą teologii, i, zarazem, inspiracją dla całego życia chrześcijańskiego.

Jak wiemy, Teksty Święte są pisemnym świadectwem Słowa Bożego, kanonicznym memoriałem, który zaświadcza o wydarzeniu Objawienia. Słowo Boga bowiem poprzedza i przewyższa Biblię. To dlatego w centrum naszej wiary nie jest jedynie księga, lecz historia zbawienia, a nade wszystko Osoba, Jezus Chrystus, Słowo Boże, które stało się ciałem. Właśnie dlatego, że horyzont Słowa Bożego obejmuje Pismo i rozszerza się poza nie, aby móc je dobrze zrozumieć, konieczna jest stała obecność Ducha Świętego, który «doprowadzi (...) do całej prawdy» (J 16, 13). Trzeba wejść w nurt wielkiej Tradycji, która dzięki obecności Ducha Świętego i pod kierunkiem Magisterium uznała pisma kanoniczne za Słowo Boga skierowane do Jego ludu i nigdy nie przestała ich rozważać i odkrywać ich niewyczerpanych bogactw. Sobór Watykański II potwierdził to z całkowitą jasnością w Konstytucji dogmatycznej Dei verbum: «Wszystko bowiem, co dotyczy wyjaśniania Pisma, podlega ostatecznie osądowi Kościoła, który od Boga otrzymał nakaz i posługę strzeżenia i objaśniania Bożego słowa» (n. 12).

Jak przypomina jeszcze wspomniana konstytucja soborowa, istnieje nierozłączna jedność Pisma Świętego i Tradycji, ponieważ jedno i druga pochodzą z tego samego źródła: «Święta Tradycja zatem i Pismo Święte ściśle łączą się z sobą i przenikają. Obydwa bowiem wypływają z tego samego Bożego źródła, zespalają się jakby w jedno i zmierzają do jednego celu. Albowiem Pismo święte jest słowem Boga utrwalonym na piśmie pod natchnieniem Ducha Bożego; święta zaś Tradycja słowo Boga powierzone Apostołom przez Chrystusa Pana i Ducha Świętego przekazuje w całości następcom Apostołów, aby w swoim przepowiadaniu oświecani Duchem prawdy wiernie go strzegli, ukazywali je i szerzyli. Dzięki temu Kościół swoją pewność odnośnie do wszystkich spraw objawionych czerpie nie z samego tylko Pisma świętego. Toteż i Pismo święte, i Tradycję należy przyjmować z jednakim pietyzmem i otaczać taką samą czcią» (tamże, 9).

Wynika z tego zatem, że egzegeta musi z uwagą pojmować Słowo Boże obecne w tekstach biblijnych, rozpatrując je w ramach samej wiary Kościoła. Interpretacja Pism Świętych nie może być tylko indywidualnym wysiłkiem naukowym, ale musi być zawsze konfrontowana, włączana i weryfikowana przez żywą Tradycję Kościoła. Ta zasada jest nieodzowna do określenia poprawnej i wzajemnej relacji między egzegezą a Magisterium Kościoła. Teksty natchnione przez Boga zostały powierzone wspólnocie wierzących, Kościołowi Chrystusa, po to, by umacniał wiarę i przewodniczył życiu miłości. Respektowanie tej głębokiej natury Pism uwarunkowuje samą ważność i skuteczność hermeneutyki biblijnej. To sprawia, że jest niewystarczająca każda interpretacja subiektywna lub po prostu ograniczająca się do analizy niezdolnej do przyswojenia sobie tego powszechnego znaczenia, które w ciągu wieków stworzyła Tradycja i cały lud Boży, który «in credendo falli nequit» — nie może zbłądzić w wierze (por. Powszechny Sobór Watykański II, Konst. dogm. Lumen gentium, 12).

Drodzy bracia, na zakończenie mojej wypowiedzi pragnę wam wszystkim podziękować i dodać otuchy do dalszej cennej pracy. Pan Jezus Chrystus, wcielone Słowo Boże i boski Mistrz, który otworzył umysły i serca swoich uczniów, aby rozumieli Pisma (por. Łk 24, 45), niech kieruje waszą działalnością i zawsze ją wspiera. Niech Dziewica Maryja, wzór uległości i posłuszeństwa Słowu Bożemu, nauczy was w pełni przyjmować niewyczerpane bogactwo Pisma Świętego nie tylko poprzez badania naukowe, ale w modlitwie i w całym waszym życiu wierzących, szczególnie w tym Roku Wiary, aby wasza praca przyczyniła się do oświecenia serc wierzących światłem Pisma Świętego. Życząc owocnej kontynuacji waszej pracy, proszę Ducha Świętego o światło dla was i udzielam wam wszystkim mojego błogosławieństwa.

opr. mg/mg