W sprawie rozwiązania problemu zadłużenia

Problem zadłużenia zagranicznego krajów ubogich bardzo często pojawia się w wypowiedziach papieskich dotyczących Wielkiego Jubileuszu. Nawiązując do biblijnej tradycji lat jubileuszowych, Ojciec Święty postuluje znaczną redukcję lub całkowite zniesienie zobowiązań finansowych, które uniemożliwiają rozwój krajów Trzeciego Świata; również Papieska Rada «Iustitia et Pax» wydała specjalny dokument dotyczący tej sprawy. Hasło redukcji zadłużenia z okazji Jubileuszu podjęła też grupa organizacji humanitarnych, inicjując «Jubilee 2000 Debt Campaign» — kampanię propagandową, mającą pozyskać poparcie światowej opinii publicznej dla tego postulatu. 23 września Ojciec Święty spotkał się w Castel Gandolfo z jej przedstawicielami i przekazał im przesłanie, które publikujemy poniżej.

Ekscelencje, Panie i Panowie,

Cieszę się bardzo, że dokładnie 100 dni przed rozpoczęciem roku 2000 mogę pozdrowić serdecznie szefów akcji «Jubilee 2000 Debt Campaign» i osoby ją wspierające. Jestem wam szczególnie wdzięczny za uczestnictwo w serii spotkań zorganizowanych w ramach przygotowań do Wielkiego Jubileuszu, poświęconych problemowi zadłużenia krajów najuboższych.

W Biblii Jubileusz był czasem, w którym cała wspólnota miała starać się o przywrócenie w relacjach międzyludzkich pierwotnej harmonii, nadanej stworzeniu przez Boga i zburzonej przez grzech człowieka. Ten czas miał przypominać, że świat, w którym żyjemy, nie jest naszą własnością, ale owocem miłości Boga. Jako ludzie jesteśmy tylko wykonawcami planu Bożego. Podczas Jubileuszu brzemiona, które przygniatały i spychały na margines społeczeństwa jego najsłabszych członków, miały zostać usunięte, aby wszyscy mogli zgodnie dzielić nadzieję na nowy początek, zgodnie z Bożym planem.

Światu potrzebne jest dziś doświadczenie jubileuszowe. Tak wielu mężczyzn, kobiet i dzieci nie jest w stanie zrealizować możliwości, które otrzymały od Boga. Ubóstwo i skrajne nierówności pozostają zjawiskiem powszechnym mimo ogromnych postępów nauki i techniki. Zbyt często owoce postępu technicznego, zamiast służyć całej wspólnocie ludzkiej, są rozdzielane w taki sposób, że zwiększają lub wręcz utrwalają niesprawiedliwe nierówności.

Kościół katolicki patrzy na tę sytuację z wielką troską, nie dlatego że może zaproponować konkretny model techniczny rozwoju, ale dlatego że dostrzega moralny aspekt dobra jednostek i całej rodziny ludzkiej. Kościół zawsze nauczał, że istnieje «hipoteka społeczna» na całej własności prywatnej; dziś koncepcja ta winna objąć również «własność intelektualną» oraz «wiedzę». Nie wolno się kierować wyłącznie prawem zysku w podstawowych kwestiach dotyczących walki z głodem, chorobami i ubóstwem.

Redukcja zadłużenia jest oczywiście jednym z aspektów większego przedsięwzięcia, jakim jest walka z ubóstwem i tworzenie takich warunków, aby mieszkańcy krajów najuboższych mogli w pełni uczestniczyć w uczcie życia. Programom redukcji zadłużenia musi towarzyszyć zdrowa polityka gospodarcza i dobre zarządzanie. Równie ważne, a może jeszcze ważniejsze jest, aby z dobrodziejstw płynących z redukcji zadłużenia mogli korzystać najbiedniejsi, a to dzięki konsekwentnym i całościowym inwestycjom w zdolności ludzkie, zwłaszcza poprzez oświatę i opiekę zdrowotną. Człowiek jest najcenniejszym bogactwem każdego kraju i każdego systemu ekonomicznego.

Jednakże redukcja zadłużenia to sprawa najpilniejsza. Z wielu względów jest ona dla krajów najuboższych wstępnym warunkiem postępu w walce z ubóstwem. Fakt ten jest obecnie powszechnie uznawany i trzeba tu podkreślić zasługi tych, którzy przyczynili się do tej zmiany w sposobie myślenia. Musimy się jednak zastanowić, dlaczego postępy na drodze do rozwiązania problemu zadłużenia są tak powolne. Skąd tyle wahań? Z czego wynikają trudności w znalezieniu funduszy na realizację inicjatyw już uzgodnionych? Koszty niezdecydowania i opóźnień ponoszą ubodzy.

Zwracam się do wszystkich zainteresowanych, a zwłaszcza do krajów najpotężniejszych, aby nie tracąc okazji, jaką jest Wielki Jubileusz Roku 2000, poczyniły zdecydowane kroki na drodze do ostatecznego rozwiązania problemu zadłużenia. Wielu ludzi uważa, że jest to możliwe.

Modlę się, aby Jubileuszowy Rok 2000, który upamiętnia narodziny naszego Pana Jezusa Chrystusa, stał się rzeczywiście czasem obietnicy i nadziei szczególnie dla naszych braci i sióstr, którzy nadal cierpią biedę w naszym bogatym świecie. Razem możemy wiele uczynić z Bożą pomocą. Niech On pobłogosławi was i waszych bliskich!

Watykan, 23 września 1999 r.
Joannes Paulus II pp