List "motu proprio" Apostolica sollicitudo, ustanawiający Synod Biskupów dla całego świata, 15.09.1965
Apostolska troska, z jaką śledząc uważnie znaki czasów, staramy się dostosować metody apostolatu do wzrastających wymagań naszych dni i zmieniających się warunków społecznych, przynagla Nas, abyśmy bardziej ścisłą więzią umocnili naszą łączność z Biskupami, "których Duch Święty ustanowił... aby kierowali Kościołem Bożym" (Act. 20,28). Skłania Nas do tego nie tylko szacunek, uznanie i uczucia wdzięczności, którymi słusznie otaczamy wszystkich Czcigodnych Braci w Biskupstwie, lecz także włożony na Nas ciężar powszechnego Pasterza, przez który to urząd jesteśmy zobowiązani prowadzić Lud Boży do wieczystej owczarni. We współczesnym bowiem czasie, wzburzonym wprawdzie i pełnym kryzysów, lecz jednocześnie otwartym na zbawienne tchnienia niebieskiej łaski, w codziennym naszym doświadczeniu przekonujemy się, jak wiele znaczy dla naszego apostolskiego urzędu ten kontakt z Pasterzami, który przeto zamierzamy wszelkimi siłami rozwijać i popierać, "aby Nam - jak to gdzie indziej stwierdziliśmy - nie zabrakło pociechy z ich obecności, wsparcia ich roztropnością i doświadczeniem, pokrzepienia ich radą, umocnienia ich powagą"(1).
Dlatego było rzeczą zrozumiałą, że zwłaszcza podczas obrad Soboru Watykańskiego II, utkwiło głęboko w Naszym sercu przekonanie o wadze i potrzebie coraz szerszego korzystania ze współpracy Biskupów dla dobra powszechnego Kościoła. Owszem, Sobór stał się nawet przyczyną powzięcia przez Nas postanowienia, aby powołać na sposób stały specjalną Radę Biskupów, kierując się przy tym tą myślą, ażeby również po zakończeniu Soboru starała się ona przekazać chrześcijańskiemu ludowi owe obfite dobrodziejstwa jakie pomyślnie wypłynęły w czasie Soboru z Naszej ścisłej łączności z Biskupami.
Teraz zaś, gdy zbliża się ku końcowi Sobór Watykański II uważamy, że nadszedł odpowiedni czas do zrealizowania już przedtem powziętego postanowienia. Czynimy to tym chętniej, ponieważ wiemy, że Biskupi katoliccy wyraźnie sprzyjają temu Naszemu postanowieniu, jak o tym wiadomo z głosu wielu świętych Pasterzy, wyrażonych na Soborze Powszechnym.
Zważywszy przeto wszystko dokładnie - jako dowód Naszego uznania i szacunku względem wszystkich Biskupów katolickich, jak również, ażeby dać im możność w sposób bardziej widoczny i skuteczny uczestniczenia w Naszej trosce o Kościół powszechny - z własnej woli, jako też Naszą apostolską powagą erygujemy i ustanawiamy w Wiecznym Mieście stałą Radę Biskupów, podlegającą wprost i bezpośrednio Naszej władzy, którą nazywamy imieniem własnym SYNODEM BISKUPÓW.
Soboru starała się ona przekazać chrześcijańskiemu ludowi owe obfite dobrodziejstwa jakie pomyślnie wypłynęły w czasie Soboru z Naszej ścisłej łączności z Biskupami.
Synod, ten, który podobnie jak wszystkie inne instytucje ludzkie, może z biegiem czasu przybierać coraz to doskonalszą formę, kieruje się normami ogólnymi, które następują:
Synod Biskupów, przez który Biskupi wybrani z różnych stron świata świadczą Najwyższemu Pasterzowi Kościoła wydatną pomoc, w ten sposób zostaje ustanowiony, aby był: a) centralną instytucją kościelną; b) będącą przedstawicielem całego Episkopatu Katolickiego; c) z natury swojej trwałą; d) co do struktury - periodycznie oraz okazyjnie wypełniający swoje zadanie.
Do Synodu Biskupów należy z natury swojej zadanie informowania oraz służenia radą. Może również posiadać głos decydujący, jeżeli zostanie mu to przyznane przez Papieża, do którego należy w tym wypadku zatwierdzanie decyzji Synodu.
1. Ogólnymi zadaniami Synodu są: a) podtrzymywanie ścisłej więzi i żywej współpracy między Papieżem a Biskupami całego świata; b) troszczenie się, ażeby posiadano bezpośrednią i prawdziwą znajomość spraw i okoliczności rzeczy, dotyczących wewnętrznego życia Kościoła i Jego działalności w dzisiejszym świecie; c) doprowadzanie do łatwiejszego uzgodnienia opinii przynajmniej co do istotnych punktów nauki i co do sposobu postępowania w życiu Kościoła.
2. Zadaniami specjalnymi i bliższymi są: a) przekazywanie nawzajem odpowiednich informacji; b) zgłaszanie wniosków odnośnie spraw, dla których w poszczególnych wypadkach będzie zwoływany Synod.
Synod Biskupów podlega wprost i bezpośrednio władzy Biskupa Rzymskiego, do którego przeto będzie należało:
Synod Biskupów zwołany na sesję zwyczajną obejmuje w pierwszym rzędzie i z istoty swojej:
1.
2. W sesji zwyczajnej Synodu Biskupów uczestniczą także Kardynałowie, przewodniczący Dykasterji Kurii Rzymskiej.
Synod Biskupów zwołany na sesję nadzwyczajną, obejmuje:
1.
2. W sesji nadzwyczajnej Synodu Biskupów uczestniczą także Kardynałowie, przewodniczący Dykasterji Kurii Rzymskiej.
Synod Biskupów zebrany na sesję specjalną obejmuje Patriarchów, Arcybiskupów Większych i Metropolitów poza Patriarchatami Kościołów Katolickich obrządku wschodniego, jak również tych, którzy reprezentują, czy to Konferencje Biskupie jednego lub kilku krajów, czy to Instytuty Zakonników, jak to jest postanowione w n. V i n. VIII; wszyscy cl jednak winni należeć do tych regionów, dla których Synod Biskupów został zwołany.
Biskupi, którzy reprezentują Krajowe Konferencje Biskupie, tak mają byd wybierani:
Konferencje Biskupie kilku krajów wybierają swoich przedstawicieli według tych samych norm.
Przy wyborze tych, którzy mają reprezentować na Synodzie Biskupów Konferencje Biskupie jednego lub wielu krajów oraz Instytuty Zakonników, należy w najwyższej mierze brać pod uwagę nie tylko ich ogólną wiedzę czy roztropność, lecz także orientowanie się teoretyczne i praktyczne w tej materii, nad którą Synod będzie obradował.
Papież - gdy to uzna za stosowne - powiększa liczbę członków Synodu Biskupów, powołując, czy to Biskupów, czy Zakonników, którzy reprezentują Instytuty Zakonne, czy wreszcie biegłych mężów kościelnych, aż do liczby stanowiącej 15 procent członków, o których mowa w nn. V i VIII.
Gdy sesja wypełni zadanie, dla którego Synod Biskupów został zwołany, tym samym ustają: czy to układ osób tego Synodu, czy też urzędy i obowiązki, które należą do poszczególnych członków Jako takich.
Synod Biskupów ma stałego, czyli generalnego Sekretarza, któremu przeznacza się odpowiednią liczbę pomocników. Oprócz tego każda sesja Synodu ma swojego specjalnego Sekretarza, który sprawuje swój urząd aż do zakończenia tejże sesji.
Zarówno sekretarz generalny jak i sekretarze specjalni są mianowani przez Papieża. To orzekamy i postanawiamy, uchylając wszystko co temu jest przeciwne.
Dan w Rzymie, u św. Piotra, dnia 15 września 1965 roku, trzeciego Naszego Pontyfikatu.
PAULUS PP. VI
Przypisy:
1. Alocutio ad Patres Conciliares habita, III exacta Oecum. Synodi sessione; AAS 1964 1011.
Źródło: AAS 57 (1965) 775 - 780; Posoborowe Prawodawstwo Kościelne, ATK Warszawa 1969, zeszyt 2, ss. 152 - 161
opr. kkk/mg