Deklaracja

Papieska Rada ds. Rodziny, poproszona o wyrażenie swego stanowiska w sprawie tzw. «redukcji embrionów», po konsultacji z Kongregacją Nauki Wiary publikuje niniejszą deklarację.

W ostatnim okresie obserwuje się coraz częstsze przypadki ciąży mnogiej, to znaczy sytuacje, gdy w łonie matki znajduje się większa liczba embrionów. Powstają one zwykle na skutek terapii hormonalnej stosowanej w przypadku niepłodności lub w efekcie sztucznego zapłodnienia, o którym Magisterium wypowiedziało się już wcześniej (por. Kongregacja Nauki Wiary, Donum vitae, II). Należy przede wszystkim uświadomić sobie, jak trudne, a czasem wręcz dramatyczne sytuacje mogą powstać na skutek stosowania tych technik. Nie można zatem zapominać o odpowiedzialności lekarzy, którzy stosując intensywną stymulację hormonalną w ustroju kobiety w sposób nieumiejętny i bez zachowania należnych środków ostrożności lub też stosując techniki sztucznego zapłodnienia stwarzają sytuacje zagrażające życiu matki i poczętych dzieci.

W odniesieniu do ciąż mnogich twierdzi się, że niektóre z nich nie mogą dotrwać do pomyślnego rozwiązania, ponieważ prowadzą do śmierci embrionów w macicy lub do przedwczesnych narodzin płodów nie mających szans na przeżycie. Utrzymuje się też, że jeśli wszystkie poczęte płody osiągną dojrzałość biologiczną i dożyją do chwili porodu, to wzrasta ryzyko wystąpienia niebezpiecznych dla matki powikłań położniczych. Na tej podstawie wysuwa się wniosek, jakoby była usprawiedliwiona selekcja i eliminacja niektórych embrionów, pozwalająca uratować inne lub przynajmniej jeden. Z tego powodu wprowadzono technikę zwaną «redukcją embrionów».

W związku z tym należy stwierdzić co następuje: ponieważ każdy embrion winien być postrzegany i traktowany jako osoba ludzka, z szacunkiem należnym jej szczególnej godności (por. Donum vitae, I, 1), trzeba uznać, że dziecku mającemu się narodzić przysługują od chwili poczęcia podstawowe prawa ludzkie, przede wszystkim prawo do życia, którego nie można w żaden sposób naruszać. Unikając wszelkiej niejasności i dwuznaczności należy zatem stwierdzić, że «redukcja embrionów» jest selektywną aborcją, polega bowiem na bezpośredniej i umyślnej eliminacji niewinnej istoty ludzkiej (por. Jan Paweł II, Evangelium vitae, 57). W konsekwencji jest ona zawsze — zarówno wówczas gdy stanowi cel sam w sobie, jak kiedy jest stosowana jako środek — poważnym nieładem moralnym (por. tamże, 62). Ponieważ prawda ta jest dostępna samemu rozumowi, niedopuszczalność takiego postępowania jawi się jako norma obowiązująca wszystkich, także niewierzących (por. tamże, 101). Zakaz moralny pozostaje w mocy nawet wówczas, gdy kontynuacja ciąży stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia matki i dla rodzeństwa bliźniaczego. Nie wolno bowiem popełniać zła nawet w celu osiągnięcia dobra (por. tamże, 58).

Życie ludzkie pochodzi od Boga, jest zawsze Jego darem, udziałem w Jego ożywczym tchnieniu (por. tamże, 39). Selekcja embrionów, skoro prowadzi do umyślnej eliminacji ludzkiego życia, nie może być usprawiedliwiona ani na podstawie zasady tak zwanego mniejszego zła, ani zasady dwojakiego skutku: ani jedna, ani druga nie znajduje zastosowania w tym przypadku. Nie należy też lekceważyć możliwości, że stosowanie techniki «redukcji embrionów» przyczynia się do rozpowszechnienia mentalności eugenicznej, która posługując się technikami diagnozy prenatalnej mierzy wartość ludzkiego życia wyłącznie według kryteriów normalności i zdrowia fizycznego (por. tamże, 63) oraz w świetle zawężonej wizji «jakości życia».

Pan życia niech wspiera rodziców w realizacji ich niezwykle wzniosłego zadania i niech im pomaga szanować prawo do życia dziecka nie narodzonego. Niech prowadzi też tych, którzy mają służyć życiu, aby czynili wszystko, co możliwe dla ratowania matek i dzieci. Na szczęście dzięki znacznym postępom nauki, osiągniętym w ostatnich latach, niemało jest przypadków, w których ciąże mnogie udało się doprowadzić do pomyślnego rozwiązania. Jest jednak pewne, że choć nasza ludzka ograniczoność każe nam czasem przyglądać się bezsilnie przedwczesnej śmierci niewinnych istot, umyślne spowodowanie ich śmierci nigdy nie będzie moralnie dopuszczalne.

Watykan, 12 lipca 2000 r.

Kard. Alfonso López Trujillo
Przewodniczący

Bp Francisco Gil Hellín

Sekretarz

opr. mg/mg