Polka

Polka

Manueli Gretkowskiej

Fragment

Początek czerwca. Warszawa

Dostawałam już honorarium w czekoladzie wysyłanej paczkami na moją szwedzką wieś, gdzie protestanci od pokoleń zajadają się czymś niegrzesznie czekoladopodobnym. Dzisiaj księgowy z wydawnictwa dał mi olbrzymi lapis lazuli, na szczęście. Prawie kilogramowy, niebieski, oszlifowany kamień ze złotymi żyłkami. Mój kamień z horoskopu dla Wag. Z lapisem w plecaku maszerowałam więc Nowym Światem, wypatrując szczęścia, jakie miał mi przynieść. Przy Foksal spotkałam Grzegorzewskiego - dyrektora Teatru Narodowego. Dyrektor, świeżo po operacji, huknął na przywitanie:

- Kto nie ma by-passów, ten frajer pompka!

On w znakomitej formie szykował się do premiery Operetki. Zapytał, czy nie przyjęłabym roli Albertynki. Złote żyły nabrzmiały. Debiut na scenie narodowej... Niewinność, prawda, młodość i... nagość. Nie wyrwę się jednak ze Szwecji, zostawiając Piotra Pietuszkę Pietuszkina samego po to tylko, żeby rozbierać się wieczorami w teatrze. Pietuszkin uwielbia Gombrowicza, ale chyba jeszcze bardziej mnie. Nie, absurdalne, ta Albertynka i skandal, zbyt tania prowokacja.

- Niestety, panie dyrektorze, doceniam, chciałabym, ale... się nie nadaję. Oczywiście pomyślę.

Wróciłam na swoją skandynawską wieś. Wyczyściłam lapis lazuli i położyłam koło łóżka.

Czerwiec. Sztokholm

Boję się badań, lekarzy: wykryją paskudztwo, zamieniając życie w hospicjum. Nie obmacuję sobie piersi w poszukiwaniu guzów. I tak już wyglądają dziwnie, jak dwa sterczące nowotwory zalakowane różowymi strupami sutek, gotowe chrupnąć pod palcami.

Coroczna wizyta u ginekologa. W poczekalni szpitala ulotki: Specjalistyczna poradnia dla lesbijek. Czy one chorują na coś innego, specjalistycznego? Wchodzę do gabinetu, rozkładam nogi w fotelu. Wywiad:

- Wiek?

- Trzydzieści sześć lat.

- Tabletki antykoncepcyjne?

- Nie. Nie mogę, nadciśnienie.

- Inne środki?

- Od tylu lat znam swój organizm... wiem, kiedy jajeczkuję, w płodne dni prezerwatywa.

- Ciąże? Aborcje?

- Nie.

- Problemy?

- Żadnych.

Wszystko powinno być w porządku. Mam jednak złe przeczucie. Macica to organ jasnowidzenia - uważa mój znajomy, Jarek M. Tłumaczył mi tydzień temu, kiedy odwiedziłam go w secesyjnym mieszkaniu, obwieszonym ezoterycznymi symbolami:

- Nie pozwól jej nigdy sobie wyciąć - przestrzegał, mocując na ścianie w kuchni chińskie zwierciadło bagua odpychające złe moce.

Może to jasnowidząca macica podpowiada mi teraz: "Nie jest dobrze"?

- I co, pani doktor? - widzę jej minę, jakby namacała okruchy, których nie może ze mnie wydłubać.

- Nie podoba mi się tu, po prawej stronie - włącza USG. - Proszę spojrzeć, cztery centymetry czegoś...

Nic nie widzę. Śnieżący, zepsuty telewizor albo radar, omiatający mój brzuch w poszukiwaniu wroga.

- Ale co to jest, pani doktor?

- Cysta, równie dobrze mięśniak, raczej mięśniak... nie wiem. Kiedy ostatni raz była pani na badaniach?

Ten medyczno-kryminalnie zatroskany głos: "Kto jest mordercą, kto ostatni widział i słyszał..." - Ależ proszę się nie martwić: biopsja, operacja, to absolutnie nie musi być...

Wychodzę na parking i rozpłakuję się Piotrowi.

- Spokojnie, spokojnie - przytula mnie bezradnie.

A ja ryczę przerażona sobą, że tak naprawdę poczułam ulgę, że już. Nie trzeba dłużej czekać, nareszcie umrę, byle mnie jeszcze nie męczyli. Po co?

Planuję śmierć: za wszystkie oszczędności lecę do Australii. Zdycham w słońcu, na plaży, jak samobójczo rzucający się na piasek delfin. Zamiast szpitali i zimna matczyne ciepło nagrzanej ziemi, kolory. Jeśli zacznie boleć nie do wytrzymania, wejść do bezpiecznie kołyszącego oceanu, wsunąć się pod fale. Umierając, nie bać się ciemności. Widzieć prawdziwe tropikalne niebo rozgrzane Słońcem i gwiazdami.

Początek lipca. Polska

Miały być wakacje, zamiast tego siedzę na Saskiej Kępie w poczekalni lekarza. Pocieszam się, że lekarza, bo dokładniej - akupunkturzysty.

"Lekarz chirurg ze specjalnością tradycyjnej medycyny chińskiej" - oglądam wizytówkę, czekając na swoją kolej. Spodziewam się bełkotu o Ying, Yang, ponakłuwania szpikulcami i zrobienia ze mnie cierpiącego jeża. Przerażona niejasną diagnozą szwedzkiej ginekolog, jestem w pokornej fazie szukania cudu. Podręcznikowe etapy zgody na śmierć, buntu ("Dlaczego ja?!") mam już za sobą.

Gabinet urządzony po europejsku, ale pytania Igiełki dość egzotyczne: kiedy się pocę, o której budzę się nocą. Bierze mnie za ręce. Bada puls, ogląda język i oczy. Wyrok:

- Za dużo ognia, za mało wiatru.

Kiwam głową: wiatr, woda, powietrze. Zachodnia medycyna jest równie precyzyjna: nie wiadomo: cysta, mięśniak czy rak. Igiełka jednak zaczyna mówić rzeczy dziwne: wylicza moje schorzenia i choroby, o których jej nie mówiłam. Z pulsu "wieszczy" szmery w lewej komorze serca. Daję się nakłuwać, nic nie boli.

Z igłą pod żebrami, wbitą według chińskiej medycyny w "punkt szczęśliwości", wysłuchuję nowych przykazań:

- Tylko gotowane, w tych samych porach dnia. Spać w białych skarpetkach. Za godzinę, dwie możesz się poczuć senna - przestrzega.

Wsiadam do pociągu Warszawa-Łódź. W okolicach Skierniewic zamiast drzemki nirwana. Igła rzeczywiście uruchomiła punkt szczęśliwości. Za Widzewem błogostan mija, zbliżam się do Łodzi, mojej Matki Fabrycznej.

Dwa dni później wracam do Igiełki w nabożnym przekonaniu, że ma rację. Zrobiłam echo serca i znaleźli coś w lewej komorze. Już na serio słucham jej pouczeń:

- Ostrożnie z mlekiem, serami. Chora wątroba przerabia je na tkankę, odkładaną w narządach rodnych.

Tak irracjonalny Wschód wyjaśnia, skąd się wzięły we mnie cztery centymetry czegoś dziwnego. Igiełka obiecuje wyleczyć cystę czy mięśniaka, ale musi wiedzieć dokładnie, co to jest i gdzie. Niestety, tego nie potrafi ustalić nawet szwedzko-zachodnia medycyna. Na drugim seansie akupunktury wbijanie długich, srebrnych szpikulców boli.

- Boli? - upewnia się Igiełka. - Znakomicie, pobudziliśmy meridiany, kanały energetyczne.

Więc moje bolesne pokrzykiwanie przy każdym kolejnym wkłuciu jest nieco triumfalne. Przez igły, bez strzykawek wpływa w moje stopy, nadgarstki i brzuch subtelna energia wszechświata. Za jedyne dwadzieścia dolców. Zachodnie ceny za mądrość Wschodu.

Lipiec. Grödinge

Znowu w domu, w Szwecji. Przy łóżku lapis lazuli. Śpię w białych skarpetkach, co chroni nerki. Ze względu na wątrobę nie wybieguję swoich codziennych dwóch kilometrów w lesie. Zamiast tego zaczynam ćwiczyć tai-chi. Jem tylko trzy razy dziennie, kolacja ("lekka jak mgiełka" - przykazanie Igiełki) przed siódmą. Wszystko zasypuję kurkumą (obrzydliwa żółta przyprawa, dalekowschodni szafran). Popijam gorzkim wywarem z korzenia arcydzięgla, czyli Radix Archangelicae (Anioł Korzenny) - może on i anioł uzdrowiciel, ale korzeniami w piekle smaku. Do tego woda Jana, czyszcząca nerki. Jestem ciągle wściekle głodna. Aaa tam głód, skoro jest szansa na wyleczenie, i mój organizm, wszechświat wchłonie tę kilkucentymetrową narośl.

Bardziej od operacji boję się narkozy. Miałam kiedyś kłopoty z obudzeniem, co prawda obudziłam się, i to całkiem trzeźwo - tyle, że po drugiej stronie. Parę sekund dłużej i zaczęłabym widzieć słynny tunel, wychodzący na światłość wiekuistą.

Pietuszkin obserwuje milcząco moje samoudręczanie. Nie wtrąca się, by nie przeszkodzić "cudowi samouzdrowienia". Zauważa jedynie, że zaczynam grzechotać kośćmi, chyba schudłam.

Lipiec. Warszawa

Lecę do Polski w sprawie Miasteczka. Szybko załatwiam filmowe historie z Produkcją. Noc w Holidayu i wreszcie wolność - hop do odwiecznej przyjacióły na Muranów do rozpadającego się postalinowskiego bloku. Beata - zazwyczaj umiarkowana racjonalistka - zachwycona słynną jasnowidzką. Wysyła mnie na seans. Może medium powie mi w końcu, czy to rak.

Wróżka, podobnie jak Igiełka, jest młoda, energiczna. Chyba dobra w swoim fachu. Opowiada szczegółowo moje sny i jawę. Podaje bardzo dokładne daty z przeszłości. Widzi wokół mnie bliskich zmarłych. Pociesza:

- To absolutnie nie rak, ale trzeba zoperować, obrasta macicę. Ta operacja bardzo zmieni twoje życie - przepowiada. Pytam: "Jak?" - chociaż już zmieniła. Przestałam się przejmować głupotami i wlazłam po uszy w Chiny. Jasnowidzka nie chce odpowiedzieć, dziwnie się uśmiecha.

- Będę mogła mieć dzieci?

- Oczywiście, za dwa lata, dziewczynkę - widzi koło mnie żeński element. - Wyraźny pierwiastek żeński, już powinna być - mówi to z takim przekonaniem, że odruchowo się rozglądam, ale wokół bezpłciowe powietrze, bez żadnych wypukłości.

Wychodzę w obłoczku euforii. Dzwonię natychmiast do Igiełki. Nie chce mnie jednak nakłuwać, póki nie dostanę stuprocentowej diagnozy: cysta czy mięśniak.

B. (szwajcarska bankierka), słysząc o operacji, zaciąga mnie do swoich mongolskich uzdrowicieli w Alejach Jerozolimskich. Nie mówią dobrze po polsku, za to mają setki torebeczek z lekarstwami, masują, kłują akupunkturą.

Obrzydliwe gomułkowskie bloki, gdzie jest "mongolski gabinet", zalatują azjatycką brzydotą. Popękane, brudnoszare. W gabinecie portret Dalaj Lamy przypięty do ściany pinezką i otulony białym jedwabiem, obtłuczone krzesła, biurko. Mongołka maca mi brzuch.

- Jajnik powiększony - orzeka.

Też to wiem, akurat jajeczkuję, aż cieknie mi po nogach. Co ja tu robię? Sprawiam przyjemność B., uwiedzionej egzotyką cuchnącej jurty. Płacę prawie dwieście złotych za ziołowe kuleczki i proszki. Dla Mongołki nawet kilkudziesięciocentymetrowa cysta jest do usunięcia igłami, tybetańską techniką. Ale najpierw dwa miesiące te ziołowe bobki spod Himalajów. Dopiero potem akupunktura. Niestety, operacja za tydzień. Muszę wyjechać z mongoloidalnej Polski.

Koniec lipca. Szwecja

Pietuszka wiezie mnie na badania do kliniki. Jest lato, pogoda jesienna, leje. Czyli opis przyrody oddaje wewnętrzny stan bohaterów. Ostatnie dni przed horrorem naświetlań, chemioterapii. Pietuszka do końca ma przeczucie: "Nic złego się nie stanie. Nie może, póki jesteśmy razem".

W szpitalu bada mnie dwóch ginekologów, każdy z własnym superdokładnym telewizorkiem. Rozmawiamy po szwedzko-angielsko-francusku. W rozpaczy, szukając precyzyjnego sformułowania, ginekolog wrzeszczy po łacinie: -Kurva! - Macha mi przed oczyma ręką, pokazując zakrzywienie i się śmieje.

- Nie będę operowana?

- A po co? Taka twoja uroda. Go hem. Koppla av! (Do domu. Rozluźnij się!)

Po raz pierwszy podoba mi się szwedzki: Go hem, go hem, kurwa...

Idę do poczekalni w zielonym, szpitalnym fartuszku ledwo zakrywającym pupę. Najchętniej zadarłabym go jeszcze wyżej, pokazując: "Jestem zdrowa!"

Do sali operacyjnej jedzie łóżko z zapłakaną kobietą. Wchodziłyśmy razem do szpitala. Wloką się za nią plastikowe wnętrzności kroplówek.

- Piotr, jedziemy do domu, pomyłka, jestem zdrowa!!! - krzyczę po polsku na całą poczekalnię.

Przed snem głaszczę lapis lazuli, złote żyłki, przez które absurdalnie przepływa szczęście.

opr. MK/PO