Instytut Ordo Iuris przygotował opinię na temat dotychczasowego wdrożenia programu „Warszawa dla najmłodszych”, przedstawiająca liczne zastrzeżenia nie tylko do sposobu jego realizacji, ale również do samych założeń, którymi kierują się jego autorzy.
Wątpliwości budzi stronniczość konkursów oraz jawne faworyzowanie żłobków względem wszystkich pozostałych form opieki nad najmłodszymi dziećmi. Program „Warszawa dla najmłodszych” nie uwzględnia alternatywnych form opieki nad dziećmi do lat 3, jakimi są instytucja niani, wsparcie ze strony rodziny i znajomych, np. dziadków lub osobista opieka nad dzieckiem. Aż dwa z czterech konkursów kierowanych jest wyłącznie do żłobków oferujących co najmniej 70 miejsc organizacyjnych. Urząd miasta zawęża w ten sposób możliwości wyboru rodziców – zwiększa liczbę miejsc dostępnych w żłobkach, kierując w ich stronę strumień publicznych pieniędzy (tak, by mogły być darmowe) jednocześnie nie rozwijając innych form opieki takich jak kluby dziecięce i opiekunowie dzienni, choć to właśnie one, ze względu na małe grupy oraz możliwość indywidualnego podejścia do każdego podopiecznego, są w stanie zapewnić dzieciom opiekę w warunkach bardziej zbliżonych do warunków domowych, czyli tych najkorzystniejszych dla prawidłowego rozwoju dziecka.
Co istotne, urząd nie ogląda się przy tym na faktyczne preferencje rodziców. Według badania „Postawy matek małych dzieci wobec rozwoju i form opieki nad małymi dziećmi” zrealizowanego przez Milward Brown, 85% polskich matek najchętniej powierzyłoby stałą opiekę nad dzieckiem opiekunce spośród najbliższej rodziny i przyjaciół, o ile same nie mogłyby sprawować pieczy. Jednocześnie ponad połowa badanych (52 proc.) w ogóle nie chciałaby posłać dziecka do żłobka. Ponadto, badania przeprowadzone przez IPSOS w lutym 2017 r. na zlecenie Instytutu Ordo Iuris pokazały, że prawie 61 proc. Polaków jest zdania, że rodzice powinni mieć wybór, na jaką formę opieki nad dzieckiem zostaną przeznaczone środki publiczne. Niecałe 14 proc. ankietowanych uważa, że władze publiczne powinny finansować tylko żłobki. Z tego prostego powodu projekt nie obejmuje większości rodziców, którzy wolą zapewnić swoim dzieciom inne formy opieki niż te promowane w programie miejskim „Warszawa dla najmłodszych”.
Co więcej, prezydent Warszawy całkowicie zignorował list otwarty skierowany do premiera i parlamentarzystów podpisany przez kilkudziesięciu polskich ekspertów (psychologów, pedagogów, terapeutów, lekarzy). Wyrazili oni swoje zaniepokojenie faworyzowaniem przez władze publiczne żłobków jako najbardziej pożądanej formy opieki nad dziećmi do 3 roku życia.
„Mimo pierwotnych deklaracji prezydenta Warszawy o planie stworzenia nowych miejsc w żłobkach, aktualnie obserwuje się raczej proces upaństwawiania sektora żłobkowego. Nie następuje proces tworzenia większej liczby miejsc, a jedynie ich przeniesienie z sektora prywatnego do publicznego. W ramach dotychczas ogłoszonych konkursów – notabene opatrzonych hasłem więcej miejsc w żłobkach – miejsca już istniejące w żłobkach niepublicznych są wykupywane i udostępniane bezpłatnie na zasadach działania placówek publicznych” – zauważa Gabriela Szewczuk, analityk Instytutu Ordo Iuris.