Swoje miejsce w kosmosie

Dr Anna Chrobry, która została w Niemczech uhonorowana tytułem Inspirującej Fizyczki, była jednym z gości „Pierwszej kawy” – cyklu rozmów Agencji Rozwoju Przemysłu S.A., w których osoby związane z branżą kosmiczną opowiadały o swoich doświadczeniach. Dr Chrobry przekonywała, że sektor kosmiczny jest otwarty dla wszystkich – nie tylko dla osób po studiach technicznych. „Wykształcenie fizyczne naprawdę przygotowuje do pracy w przemyśle kosmicznym” – mówiła. „Brałam udział w różnych kursach w Niemczech i później okazywało się, że ja właściwie to wszystko wiem, że bez problemu wszystko łapię” – opowiadała, dodając, że czasem brakowało jej np. tylko znajomości nazw konkretnych procesów. „Fizyka daje świetną bazę do tego, by się technicznie rozwijać” – zapewniała A. Chrobry.

Zapis całej rozmowy, jak również innych, prowadzonych przez Bartosza Sokolińskiego (dyrektora zarządzającego Agencji Rozwoju Przemysłu) i Pawła Packa (dyrektora Biura Rozwoju Technologii w ARP S.A.), można znaleźć na Facebooku Agencji Rozwoju Przemysłu S.A.

Polski sektor kosmiczny się rozwija

Wśród rozmówców Bartosza Sokolińskiego i Pawła Packa była także Aleksandra Bukała, która w 2019 roku została dyrektorką Departamentu Strategii i Współpracy Międzynarodowej w Polskiej Agencji Kosmicznej. Mówiąc o rozwoju polskiej branży kosmicznej podkreślała, że to młody i trudny sektor, w którym „nie ma prostych ścieżek”. „Nie powinniśmy skupiać się na tym, żeby kogoś naśladować czy podążać czyjąś drogą. Powinniśmy skupić wysiłki na tym, żeby poszukać swojej własnej drogi do tego, jak byśmy chcieli w Polsce ten sektor zbudować” – mówiła. Zaznaczyła, że branża kosmiczna dynamicznie się zmienia – także na świecie. Jako przykład podała zaangażowanie wielkich firm, m.in. Elona Muska. Wspominała także o toczących się dyskusjach o uruchomieniu stacji kosmicznej, która miałaby orbitować wokół Księżyca. „Jesteśmy w ciekawym momencie. Wydaje mi się, że to wymaga od nas sprytu, żeby spróbować znaleźć w tym wszystkim swoje miejsce” – dodała A. Bukała.

Jak mówił w rozmowie z „Rzeczpospolitą” prezes Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. Paweł Kolczyński, sektor kosmiczny rozwija się w swoim tempie, niezależnie od innych branż. Jego zdaniem dzieje się tak dlatego, że opracowywane w tym sektorze technologie trafiają następnie – prędzej czy później – do powszechnego użytku. To właśnie w sektorze kosmicznym w dużej mierze wykuwają się innowacje. „Polskie firmy są bardzo innowacyjne. Są to też najczęściej przedsięwzięcia bardzo startupowe, aczkolwiek pojawiają się już prawdziwi liderzy i przedsiębiorstwa, które ze względu na swój dorobek technologiczny, techniczny, innowacyjny osiągają pułapy, które pozwalają im wchodzić w prawdziwą działalność komercyjną” – mówił P. Kolczyński w rozmowie z „Rzeczpospolitą”. Swój udział w rozwoju polskiej branży kosmicznej ma także Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., która jest udziałowcem dwóch firm – Creotech oraz PIAP Space (spółki będącej wspólnym przedsięwzięciem Instytutu PIAP, wchodzącego w skład Sieci Badawczej Łukasiewicz, i ARP).

Paweł Kolczyński podkreślał, że polski przemysł kosmiczny będzie się skupiał na elementach specjalistycznych. Trudno bowiem mówić na przykład o dużej stricte polskiej misji kosmicznej. Duże szanse daje jednak rozwijanie konkretnych technologii – np. PIAP Space specjalizuje się w ramionach robotycznych, w unikatowych elementach służących do mocowania satelitów w rakietach nośnych. „Duże osiągnięcia mamy także w branży informatycznej, a także w branży przygotowania wyspecjalizowanych urządzeń, które są montowane na obiektach wysyłanych w przestrzeń kosmiczną. Na pewno możliwa jest dalsza polonizacja tych urządzeń, które wykorzystywane są przy projektowaniu misji kosmicznych, również międzyplanetarnych” – mówił P. Kolczyński.

Pieniądze, edukacja, promocja

Rola Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. w rozwoju branży kosmicznej w Polsce nie kończy się na posiadaniu udziałów w Creotech i PIAP Space. To także pożyczki dla firm kosmicznych. Pod koniec maja z takiego wsparcia (w wysokości 5 mln zł) skorzystała firma KP Labs, założona w 2016 roku przez grupę inżynierów i naukowców z Politechniki Śląskiej w Gliwicach. 

Głównymi projektami KP Labs są Intuition-1 (innowacyjny system hiperspektralny do obserwacji Ziemi (HyperCam)) oraz Antylopa (inteligentny komputerem pokładowy dla nano– i mikrosatelitów, którego zadaniem jest zwiększenie autonomii statków kosmicznych poprzez samodiagnostykę satelity na orbicie). Środki z pożyczki spółka zamierza przeznaczyć na budowę nowoczesnego centrum badawczo-rozwojowego. To w nim będą budowane, testowane i integrowane elementy lotnych satelitów. Z centrum będą także kontrolowane misje kosmiczne. „Dzięki pożyczce od ARP nasza firma będzie mogła przyspieszyć pracę nad dokończeniem budowy nowego centrum badawczo-rozwojowego” – powiedział Krzysztof Pacan, Prezes Zarządu KP Labs. Dodał, że na początku 2022 roku w Gliwicach zostanie oddany do użytku nowoczesny budynek, będący nową siedzibą KP Labs. „Nowa siedziba i zakupiony sprzęt pozwolą nam angażować się w jeszcze bardziej ambitne projekty, do których będziemy wykorzystywać między innymi nowo powstałe laboratoria elektroniczne, mechaniczne, EMC, optyczne, cleanroom i inne” – zapowiedział K. Pacan.

Co jeszcze robi Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. w ramach wspierania rozwoju polskiego sektora kosmicznego? We współpracy ze Związkiem Pracodawców Sektora Kosmicznego organizuje ona program stażowy „Rozwój kadr sektora kosmicznego” i współfinansuje staże dla młodych inżynierów i naukowców. Z kolei wraz z Politechniką Warszawską Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. organizuje szkolenie „Introduction to Space for Engineers”, dedykowane inżynierom nie posiadającym doświadczenia w sektorze kosmicznym. Jest ono pierwszym elementem dwuetapowego kursu, zapewniającego pełną wiedzę na temat projektowania i integracji satelity.

Niedawno został także rozstrzygnięty organizowany przez ARP S.A. od 3 lat konkurs „Konstelacje ARP”, którego ideą konkursu jest wyróżnienie osób i instytucji, które przyczyniają się do rozwijania i promowania polskiego sektora technologii kosmicznych. Nagrody przyznawane są w 4 kategoriach: kosmiczna firma roku, zagraniczny sukces, nadzieja sektora kosmicznego oraz nagroda specjalna. W tej edycji „Kosmiczną firmą roku” została firma KP Labs”. Jako „Zagraniczny sukces” doceniono European Rover Challenge, a za „Nadzieję sektora kosmicznego” (to nagroda dla młodych pracowników branży kosmicznej w Polsce) kapituła uznała Justynę Pelc. Przyznano także dwie nagrody specjalne. Otrzymali je Artur Chmielewski i Steve Jurczyk.

Trwają także prace nad ESA BIC Poland, czyli centrum inkubacji biznesowej, które miałoby wspierać startupy, opracowujące technologie kosmiczne. Jak podkreśla Paweł Kolczyński, Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. na bieżąco monitoruje sektor przemysłu kosmicznego w Polsce i jest „bankiem wiedzy” m.in. dla innych podmiotów.

Partnerem publikacji jest Agencja Rozwoju Przemysłu S.A.