Hołd pruski był widocznym znakiem potęgi polskiego państwa. Niektórzy współcześni historycy mają jednak wątpliwości, czy Zygmunt Stary słusznie postąpił, zgadzając się na powstanie pruskiego świeckiego państwa, zamiast przejąć jego ziemie.

Złożony przez Albrechta hołd był finałem wojen Polski z krzyżakami. Traktat pokojowy, zwany traktatem krakowskim podpisano 8 kwietnia 1525 r.

Wielki mistrz Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, czyli krzyżaków, Albrecht rozwiązał zakon. Dwa dni później ukląkł przed polskim królem, a prywatnie swoim wujem, Zygmuntem Starym, oddając mu hołd lenny.

Dzięki traktatowi i hołdowi Albrecht stał się księciem władającym ziemiami dawnego państwa zakonnego. Są to tereny dzisiejszych Mazur i obwodu królewieckiego. W ten sposób powstało pierwsze luterańskie (ale świeckie) państwo na świecie.

Można było inaczej?

Polska była wtedy u szczytu potęgi. Prof. Jacek Wijaczka, historyk z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, uważa jednak, że zamiast oddawać Albrechtowi państwo, należało raz na zawsze rozwiązać problemy, jakie od XIV wieku Polska miała z zakonem krzyżackim. Według historyka, w latach 20. XVI w. było to możliwe.

„Po ostatniej wojnie z Polską, z lat 1519-21, Albrecht nie miał już ani pieniędzy, ani politycznego wsparcia, był osamotniony. Wówczas był najlepszy czas, by przejęć jego ziemie. Gdyby tak zrobił polski król wówczas, oprócz Gdańska, Polska miałaby drugi port morski w Królewcu, kopalnie bursztynu. Myślę, że to by mogło sprawić, że jako kraj bylibyśmy dziś gdzie indziej, inaczej byśmy się rozwijali, nie tylko rolniczo, ale też np. handlowo”

– ocenił prof. Wijaczka.

Opoka DODANE 27.02.2025

„Rzeczpospolita jest jak słońce”. 12 kwietnia w Warszawie Marsz Chrobrego

„Sarmaci w trudnych okresach Rzeczpospolitej powiadali, że jest ona niczym słońce, choć bowiem zachodzi i popada w mrok, to niebawem wschodzi i znów świeci pełnym blaskiem. Na zawsze nie gaśnie nigdy. Polska jest wyjątkowa” – mówił prof. Andrzej Nowak, zapraszając na Marsz Chrobrego.  

Wielki Marsz Patriotów

Rocznica hołdu przebiega bez większych państwowych obchodów. O triumfie nad krzyżakami przypomina m.in. wystawa zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu (rękopisy, starodruki, mapy i ikonografia z okresu od XIV do XVI w.) w gmachu tej instytucji. Innym upamiętnieniem jest wystawa „Hołd 500. Historia – Kultura – Pamięć” na zamku w Malborku. Zobaczymy tam m.in. szkice Jana Matejki do obrazu „Hołd pruski” i modlitewnik Albrechta z jego odręcznymi notatkami.

Spektakularnym wydarzeniem będzie zorganizowany oddolnie Wielki Marsz Patriotów w sobotę 12 kwietnia w Warszawie. Upamiętni on rocznicę hołdu pruskiego oraz 1000. rocznicę koronacji Bolesława Chrobrego.

Opoka DODANE 10.04.2025 AKTUALIZACJA 11.04.2025

Katecheci już w sobotę ze zbiórką podpisów „Tak dla religii i etyki w szkole” na Wielkim Marszu Patriotów w Warszawie

„Bierzemy dziś udział w sztafecie pokoleń. Chcemy przekazywać chrześcijańskie wartości, które sprawdziły się przez 1000 lat i sprawdzą się przez kolejne” – mówi Opoce Dorota Chmielewska, pełnomocnik Komitetu Obywatelskiej Inicjatywy Ustawodawczej „Tak dla religii i etyki w szkole”. W sobotę w Warszawie Wielki Marsz Patriotów. 

Źródła: PAP, Opoka

Dziękujemy za przeczytanie artykułu. Jeśli chcesz wesprzeć naszą działalność, możesz to zrobić tutaj.