Przewodnik po zakonach: bartolomici
Kanonik salzburski ks. Bartłomiej Hozhauzer (1613-1658) dał początek Zgromadzeniu, które od imienia założyciela (łac. Bartholomeus) nazwano bartolomitami. Zgromadzenie powstało w 1640 r. w Salzburgu. Zatwierdził je papież Innocenty XI w 1680 r. Pierwszy dom na ziemiach polskich powstał w 1683 r. z fundacji bpa poznańskiego Stefana Wierzbowskiego w Górze Kalwarii, gdzie bartolomici założyli i obsługiwali seminarium duchowne. Było to jedno z pierwszych seminariów przygotowujących kandydatów do kapłaństwa na ziemiach polskich. Bartolomitów nazywano dawniej „bartoszkami" albo „komunistami" (łac. communis, wspólny), gdyż mieszkali we wspólnotach. Około 1850 r. kończy się oficjalna działalność bartolomitów w Polsce.
Bartolomici oddawali się działalności duszpasterskiej w miastach i wioskach, szczególnie pracy kaznodziejskiej i spowiedniczej. Prowadzili seminaria duchowne (m.in. we Włocławku od 1691 r., Brzeżanach, Pińsku, Węgrowie, Kielcach, Sandomierzu i Płocku). Ich strojem zakonnym była sutanna używana przez duchowieństwo diecezjalne.
opr. mg/mg