Homilia na poniedziałek po Zesłaniu Ducha Świętego
Święto Maryi Matki Kościoła, obchodzone w poniedziałek po uroczystości Zesłania Ducha Świętego, zostało wprowadzone do polskiego kalendarza liturgicznego 4 maja 1971 r. przez Episkopat Polski za zgodą bł. Pawła VI. Dzień ten wybrano, ponieważ zesłanie Ducha Świętego było początkiem działalności Kościoła. Jak podają Dzieje Apostolskie, w momencie zesłania Ducha Świętego w Wieczerniku obecni byli wszyscy apostołowie, którzy „trwali jednomyślnie na modlitwie razem z niewiastami, Maryją, Matką Jezusa, i braćmi Jego” (Dz 1,14). Matka Najświętsza, Oblubienica Ducha Świętego, mocą którego w dniu zwiastowania poczęła Jezusa Chrystusa, przeżyła w Wieczerniku wraz z apostołami zstąpienie na Kościół Ducha Miłości. Od tej chwili Maryja, Wspomożycielka Wiernych i Matka Kościoła, towarzyszy Kościołowi w świecie.
Św. Jan Paweł II kreśli dwie linie maryjnej roli w zaistnieniu Kościoła: sprawczą i wzorczą. U początków Kościoła znajduje się tajemnica Wcielenia. Bóg stał się człowiekiem, aby człowieka obdarować własnym życiem. To zbawcze wydarzenie dokonało się przy współudziale człowieka — Maryi, Matki Słowa Bożego. Z faktu tego wynika Jej wyjątkowa rola w zaistnieniu Kościoła, który przyszedł założyć Jej Syn. Zaś u boku swego Syna Maryja jest najdoskonalszą ikoną wolności i wyzwolenia ludzkości i wszechświata, czyli doskonałym wzorem Kościoła, który ku Niej winien zwracać swoje spojrzenie, aby rozumieć w pełni sens swej zbawczej misji. Dlatego Kościół, biorąc pod uwagę przykład macierzyństwa Maryi, zabiega o każde ludzkie serce, które szczególnie w dzisiejszym świecie nie może odnaleźć własnej drogi ku Bogu. Maryja jest więc Matką Kościoła dlatego, że na mocy wybrania przez Boga i pod działaniem Ducha Miłości dała życie Jezusowi, od którego bierze łaskę i godność wybrania cały lud Boży. Oficjalnym uzasadnieniem tego stanowiska są słowa bł. Pawła VI, wypowiedziane na zakończenie III sesji Soboru Watykańskiego II, z okazji ogłoszenia Maryi Matką Kościoła: „Maryja jest Matką Chrystusa, który przyjmując w Jej dziewiczym łonie naturę, złączył z sobą, jako Głową, Mistyczne Ciało, którym jest Kościół. Dlatego Maryja, będąc Matką Chrystusa, jest także Matką wszystkich wiernych i wszystkich pasterzy, czyli Matką Kościoła”.
Przez całkowite przylgnięcie do woli Ojca, do odkupieńczego dzieła swego Syna, do każdego natchnienia Ducha Świętego, Maryja, Dziewica i Matka, jest dla Kościoła wzorem wiary, miłości i doskonałej świętości. Maryja służy nam więc swoją osobistą świętością, która w każdym przypadku jest owocem łaski Bożej oraz wiernej współpracy z tą łaską. Należy dodać, że nauka o Matce Kościoła w całej pełni znajduje swoje uzasadnienie w Piśmie Świętym, zwłaszcza w odczytanej przed chwilą perykopie o weselu w Kanie Galilejskiej, podczas którego Chrystus dokonuje pierwszego cudu przemiany wody w wino i objawia swoją chwałę. Także Dzieje Apostolskie pokazują Maryję jako obecną już od samego początku pierwotnej wspólnoty Kościoła, gdy razem z uczniami i niektórymi niewiastami oczekuje na modlitwie Ducha Świętego, który ma na Nią i wszystkich obecnych podczas Pięćdziesiątnicy zstąpić (por. Dz 1,12-14). Po zesłaniu Ducha Świętego Maryja żyje w braterskiej wspólnocie pośród pierwotnej gminy, słucha nauki apostołów i uczestniczy w sprawowaniu Eucharystii. Ona, jako Matka Chrystusa, jest również Matką wspólnoty Kościoła i wiernie towarzyszy jej pierwszym i kolejnym krokom jako wyjątkowa i bezpieczna przewodniczka.
Uroczystość Zesłania Ducha Świętego, którą wczoraj obchodziliśmy w liturgii Kościoła, przekonuje nas o Jego trwałej obecności w Kościele apostołów i w Kościele każdego czasu — aż do skończenia świata. Maryja podtrzymuje wspólną modlitwę, przyłączając swój głos do głosu apostołów i innych uczniów, prosząc o dar Ducha Świętego, tego samego, który Ją osłonił podczas zwiastowania. Warto zapamiętać, że zwiastowanie i zesłanie Ducha Świętego to dwa momenty, które w tajemniczy sposób trwają w Kościele — to, co zdarzyło się w Nazarecie, i to, co dokonało się w Wieczerniku, spełnia się każdego dnia na wszystkich ołtarzach świata, a także w naszych sercach — po przyjęciu Komunii św.
Warto na koniec powtórzyć zdanie, które św. Jan Paweł II wypowiedział w 1999 roku na Jasnej Górze: „Ona [Matka] przez swoją wiarę i miłość i doskonałe zjednoczenie z Chrystusem stała się dla nas żywym wzorem świętości i miłości Kościoła”. Tej Matce oddajemy dzisiaj samych siebie oraz cały Kościół z naszym papieżem Franciszkiem na czele, a czynimy to w głębokim przekonaniu, że Ona zawsze jest przy nas, że się o nas troszczy i czyni wszystko, aby doprowadzić nas do zjednoczenia z Chrystusem w królestwie niebieskim.