Klucz do zrozumienia Nowego Testamentu

Podręcznik wprowadzający w metody stosowane w interpretacji Nowego Testamentu - fragmenty

Thomas Söding, Christian Münch

KLUCZ DO ZROZUMIENIA NOWEGO TESTAMENTU

ISBN: 978-83-7505-102-5

wyd.: WAM 2009

Spis treści
Słowo wstępne	7
Wprowadzenie	7
1. Sztuka egzegezy	7
1.1. Uczyć się czytania	7
1.2. Gromadzenie doświadczeń	9
1.3. Rozumienie tekstów	12
1.4. Rozwiązywanie zadań	16
2. Tłumaczenie Nowego Testamentu	20
Analiza	25
Orientacja	25
Historia i współczesność	25
Syntaktyka, semantyka, pragmatyka — synchronia i diachronia	28
Wybór i kolejność kroków	29
1. Krytyka tekstu	32
1.1. Zadanie	32
1.2. Postępowanie metodyczne	34
1.3. Systematyczne uporządkowanie materiałów rękopiśmiennych	35
1.4. Historia przekazywania tekstów Nowego Testamentu	37
1.5. Wynik	41
1.6. Przykład: opis Wieczerzy Paschalnej (Łk 22, 14-23)	41
2. Analiza sytuacji	44
2.1. Zadanie	44
2.2. Postępowanie metodyczne	46
2.3. Wynik i związek z innymi metodami	50
2.4. Przykład: Paweł na temat małżeństwa i bezżeństwa (1 Kor 7)	50
3. Analiza kontekstu	54
3.1. Zadanie	54
3.2. Postępowanie metodyczne	56
3.3. Wynik i związek z innymi metodami	58
3.4. Przykład: akcja Jezusa w świątyni (Mk 11, 15-19; Mt 21, 12-17; Łk 19, 45-48; J 2, 13-22)	59
4. Analiza formy	62
4.1. Zadanie	62
4.2. Postępowanie metodyczne	64
4.3. Analiza tekstów narracyjnych	70
4.4. Wynik i związek z innymi metodami	75
4.5. Przykład: przypowieść o miłosiernym Samarytaninie (Łk 10, 30-37)	77
5. Analiza gatunku literackiego	80
5.1. Zadanie	80
5.2. Postępowanie metodyczne	84
5.3. Wynik i związek z innymi metodami	89
5.4. Przykład: uzdrowienie chromego przy sadzawce Betesda (J 5, 1-9a)	90
6. Analiza tradycji	95
6.1. Zadanie	95
6.2. Postępowanie metodyczne	98
6.3. Porównanie Ewangelii synoptycznych	103
6.4. Wynik i związek z innymi metodami	106
6.5. Przykład: przypowieść o siewcy (Mk 4, 1-20	107
7. Analiza redakcji	110
7.1. Zadanie	110
7.2. Postępowanie metodyczne	112
7.3. Wynik i związek z innymi metodami	116
7.4. Przykład: chrzest Jezusa (Mt 3, 13-17)	117
8. Analiza przedmiotowa	119
8.1. Zadanie	119
8.2. Postępowanie metodyczne	120
8.3. Wynik i związek z innymi metodami	122
8.4. Przykład: Paweł przed namiestnikiem Gallionem (Dz 18, 1-17)	123
9. Analiza motywów	126
9.1. Zadanie	126
9.2. Postępowanie metodyczne	129
9.3. Wynik i związek z innymi metodami	133
9.4. Przykład: Baranek Boży (J 1, 29.36; Dz 8, 32-35; 1 Kor 5, 7; 1P 1, 19; Ap 5, 6-12)	133
Interpretacja i rekonstrukcja	142
Orientacja	142
1. Interpretacja	143
1.1. Wstępne rozumienie i stawianie pytań	144
1.2. Egzegeza jednostkowa i spojrzenie na całość	145
1.3. Intencja autora, przyjęcie przez czytelników, sens tekstu	148
1.4. Historia teologii a egzegeza kanoniczna	154
2. Rekonstrukcja historyczna	162
2.1. Krytyka źródeł	163
2.2. Ponowne pytanie o Jezusa	167
Dalsze postępowanie	173

Słowo wstępne

Nauka o metodach wprowadza do sztuki, jaką jest nowotestamentowa egzegeza. Nowy Testament stanowi wczesnochrześcijańską literaturę; jest on historycznym dokumentem pierwotnego Kościoła i drugą częścią Pisma Świętego. Zgodnie z takim rozumieniem jego tekstów i dzisiejszym poziomem świadomości problematyki, najważniejsze kroki w zakresie analizy tekstu zostaną przedstawione i powiązane z zadaniami jego wykładni, a także z historycznymi pracami nad Nowym Testamentem. Sama koncepcja metod mieści się w tradycji egzegezy „historyczno-krytycznej”, otwarta jest jednak na nowe metody, o ile służą dociekaniom nad historycznym sensem Pisma; jest wierna wykładni Biblii, dla której filologiczny Eros, historyczna nieprzekupność i teologiczna odpowiedzialność nie stanowią przeciwieństw, ale przedstawiają wewnętrzną jedność. Ekumeniczna więź między egzegezą katolicką i protestancką jest sama przez się zrozumiała; możliwości żydowsko-chrześcijańskiego dialogu dotyczącego jakże drażliwych treści Nowego Testamentu winny być intensywnie wykorzystane. Fairness wobec nie-biblijnych religii i różnych filozofii jest wymogiem pracy naukowej. Szczególne znaczenie ma tu dialog z egzegezą starotestamentową.

Czymś zasadniczym i decydującym jest poszukiwanie wyzwalającej prawdy Ewangelii, a prawda ta na tle Starego Testamentu może być odnaleziona w natchnionym poświadczeniu wydarzenia Chrystusa przez Nowy Testament.

Zwięzła nauka o metodach w Nowym Testamencie (Kleine Methodenlehre zum Neuen Testament) jest oparta na większym dziele: Methodenbuch zum Neuen Testament z roku 1998. Jego pełny tytuł: Wege der Schriftenauslegung (Drogi objaśniania Pisma Świętego) zaznacza, że zasadnicze problemy hermeneutyczne związane ze zrozumieniem Pisma Świętego i jego komentowaniem zajmują w nim o wiele więcej miejsca. By zaspokoić zapotrzebowanie na podręcznik dla studium uniwersyteckiego, przedstawiamy w tej chwili bardzo zwarte dzieło: Zwięzła nauka o metodach w Nowym Testamencie, które koncentruje się na analizie tekstu. Odnośne paragrafy dzieła o metodach z roku 1998 stanowią w tym ostatnim podstawę, jednakże — uwzględniając stan współczesnej dyskusji — zostały one gruntownie przepracowane. Jeżeli ten podręcznik przyczyni się do tego, że radość z czytania Nowego Testamentu będzie jeszcze większa, a koncentracja na jego historycznym i teologicznym znaczeniu zostanie wzmożona, jego cel został osiągnięty.

Wuppertal, w lipcu 2005 roku
Thomas Söding
Christian Münch

opr. aw/aw

« ‹ 1 › »

oceń artykuł