Fragmenty "Sentencji", jednego z najbardziej znanych i w swoim czasie najchętniej czytanych dzieł łacińskiego średniowiecza
Izydor z Sewilli tłumacz: Przekład
i opracowanie Tatiana Krynicka SENTENCJE |
2, 1a. Bóg wypełnia niebo i ziemię2 nie dlatego, że mogłyby Go ogarniać, lecz dlatego, że to raczej On je obejmuje. Bóg nie wypełnia wszystkiego częściami, lecz mimo że jest jeden i ten sam, wszędzie jednak jest cały.
2, 1b. Nie powinno się uważać, że skoro Bóg jest we wszystkim, każda rzecz otrzymuje Jego część według własnej wielkości, czyli większa więcej, mniejsza mniej. Tymczasem On jest raczej cały we wszystkim, a wszystko
— w Nim3.
2, 2. Wszechmoc Bożej potęgi w bezmiarze swej władzy wszystko zawiera, a nikt nie wymknie się Jego mocy, ponieważ On ogarnia wszystko, co tylko dookoła istnieje. Albowiem wszystko znajduje się we wszechmocy wyroków Bożych, zarówno rzeczy, które obejmuje, by zapewnić im bezpieczeństwo, jak też te, które mają być odcięte i pójść na zatracenie. W żaden sposób zatem nikt nie może uciec przed Bogiem. Doprawdy, kto Go sobie nie zjedna, ten nijak nie umknie przed Jego gniewem.
źródło: photogenica.pl
2, 3. Wielkość Boża jest bezmierna, dlatego też powinniśmy zdawać sobie sprawę, że On we wszystkim jest, ale się nie zawiera, oraz że jest poza wszystkim, ale nie jest wykluczony; że jest wewnątrz wszystkiego, tak że wszystko ogarnia, oraz że jest poza wszystkim, tak że wszystko zawiera w ogromie swej niemającej kresu wielkości. Będąc poza wszystkim, ukazuje się jako Stwórca, przez to zaś, że jest wewnątrz, daje nam do zrozumienia, że wszystkim zarządza. Bóg jest wewnątrz wszystkiego, aby stworzenia Boże nie pozostawały bez Niego; a poza nimi Bóg jest po to, by nie pozostawały poza Bogiem, lecz aby wszystko zostało w Nim zawarte.
2, 4. Wydoskonaleniem nazywamy ukończenie czegoś, co robimy. Jakże zatem może być doskonały niestworzony Bóg? Owszem, ubóstwo ludzkie przejmuje to słowo z naszego języka, jak również pozostałe wyrazy, aby to, czego nie można wypowiedzieć, mogło jednak jakoś być powiedziane, gdyż ludzkie słowo o Bogu niczego nie mówi w sposób właściwy.
2, 5. Mimo że Bóg nie znajduje się w żadnym określonym miejscu, to jednak w swoich świętych kroczy z miejsca na miejsce4, gdy tam o Nim nauczają. Albowiem Bóg, który nie przemieszcza się ani w przestrzeni, ani w czasie, w sługach swoich przemierza jednak zarówno czas, jak też przestrzeń, ilekroć gdzieś o Nim nauczają.
2, 6. Chociaż nie możemy niczego powiedzieć w sposób należyty ani o miejscu znajdowania się Boga, ani o Jego właściwościach, usposobieniu czy motywach działania, jednak jest Mu właściwa pewnego rodzaju Szerokość miłości, dzięki której zbiera nas zbłądzonych i umieszcza w prawdzie. Jest Mu właściwa również Długość, dzięki której nas występnych znosi, długo, bo aż do czasu, gdy jako ludzi doskonałych na powrót sprowadzi do przyszłej ojczyzny. Jest Mu właściwa także Wysokość, gdyż ogromem swej mądrości przewyższa wszelki rozum. Jest Mu właściwa również Głębokość, której mocą rozporządzając, zgodnie z tym, co słuszne, wyznacza ludzi, którzy powinni pójść na piekielne męki5.
2 Jr 24, 24 .
3 Ef 4, 6.
4 Rdz 3, 8.
5 Ef 3, 18.
opr. ab/ab