Kronika działalności Stolicy Apostolskiej IV-VI 1998 (2)
Wydarzenia związane ze Stolicą Apostolską - kwiecień-maj 1998
17 IV — W godzinach porannych Ojciec Święty po kilkudniowym pobycie w Castel Gandolfo powrócił do Watykanu W południe w Sali Klementyńskiej odbyła się audiencja dla ok. 400-osobowej pielgrzymki rodzin Ruchu Szensztackiego. W przemówieniu Jan Paweł II wskazał na potrzebę pielęgnowania cnót, niezbędnych w tworzeniu kultury miłości w rodzinie i społeczeństwie. Papież przypomniał, że tej tematyce poświęcone było m.in. jego orędzie na Światowy Dzień Pokoju w 1994 r. Ojciec Święty spotkał się również z grupą młodzieży z archidiecezji Rouen, przybyłą do Rzymu wraz z abpem Josephem Duvalem. Nawiązując do faktu, że niektórzy z uczestników audiencji przygotowywali się do przyjęcia sakramentu bierzmowania, Papież zwrócił uwagę na rolę Ducha Świętego w życiu Kościoła i każdego chrześcijanina; zachęcił młodych do modlitwy o rozeznanie własnego powołania i do posłuszeństwa głosowi Chrystusa, który powołuje ludzi także do kapłaństwa lub życia zakonnego.
18 IV — Przemawiając do 60-osobowej grupy uczestników kongresu, zorganizowanego przez Międzynarodowe Katolickie Stowarzyszenie Instytutów Nauk Pedagogicznych, Jan Paweł II wskazał na wielką odpowiedzialność spoczywającą na tych, którzy zajmują się teorią i metodyką wychowania. Błędy popełniane na tym polu ujawniają się dopiero po latach, kiedy niemożliwe jest ich natychmiastowe naprawienie. Papież podkreślił, że pedagogika powinna uwzględniać wielkie możliwości ludzkiego ducha, otwartego na transcendencję. Każdy, kto poświęca się studiom teoretycznym w dziedzinie wychowania, musi przede wszystkim rozwijać własne człowieczeństwo, ponieważ świadectwo życia odgrywa wielką rolę w kształtowaniu osobowości wychowanka.
19 IV — Przed południem Jan Paweł II przewodniczył Mszy św. na rozpoczęcie Specjalnego Zgromadzenia Synodu Biskupów poświęconego Azji Regina caeli z Papieżem. Pozdrawiając w różnych językach pielgrzymów obecnych na placu św. Piotra, Ojciec Święty powiedział po polsku: «W dniu dzisiejszym, w uroczystość Miłosierdzia Bożego obchodzoną w Polsce, udaję się duchowo do sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie w Łagiewnikach. Pozdrawiam i błogosławię wszystkim tam zebranym z Kardynałem Metropolitą. Licznym pielgrzymom na placu św. Piotra życzę szczęść Boże».
20 IV — W Bazylice Watykańskiej Jan Paweł II przewodniczył Mszy św. pogrzebowej za duszę kard. Alberto Bovone, prefekta Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. W homilii powiedział, że sprawowana Eucharystia jest przede wszystkim dziękczynieniem Bogu za dar chrześcijanina i pasterza, który przyczynił się do rozwoju Kościoła, pełniąc różne odpowiedzialne funkcje, zwłaszcza w Kurii Rzymskiej Abp Giuseppe Bertello, stały obserwator Stolicy Apostolskiej w siedzibie Narodów Zjednoczonych w Genewie, przemawiał na forum Komisji Praw Człowieka ONZ. Głównym tematem jego wypowiedzi była ochrona praw dzieci. «Rosnące zainteresowanie Komisji prawami dzieci dowodzi — stwierdził abp Bertello — że pośród problemów budzących troskę instytucji publicznych i prywatnych oraz całego społeczeństwa do najpilniejszych i najbardziej bolesnych należą te, które nękają społeczność dziecięcą». Dzieciństwo to bardzo ważny etap życia człowieka, gdyż «dziecko jest w pełni osobą, a nie tylko dorosłym w miniaturze. Wartość dziecka wynika z tego, kim ono jest dzisiaj, a nie z tego, kim będzie jutro». Współcześnie jednak zbyt często nie dostrzega się tej samoistnej wartości i godności dzieciństwa, co rodzi pokusę instrumentalnego traktowania dzieci przez dorosłych. W tym kontekście przedstawiciel Stolicy Apostolskiej podkreślił rolę rodziny jako podstawowego środowiska, w którym dzieci rozwijają swoją tożsamość, oraz wychowawców, którzy przez swoje oddziaływanie na nowe pokolenia powinni stawać się ważnym punktem odniesienia dla społeczeństwa obok innych czynników formacyjnych, nie zawsze pozytywnych, takich jak prasa, telewizja czy Internet. Kościół pragnie twórczo współpracować z władzami państwowymi i innymi kompetentnymi instytucjami, aby polepszyć los dzieci, zwłaszcza najuboższych, które już w pierwszym okresie życia cierpią na ciele i duszy.
21 IV — Z okazji buddyjskiego święta Vesakh przewodniczący Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego kard. Francis Arinze skierował przesłanie do wyznawców buddyzmu. Wyraził w nim satysfakcję z dialogu między chrześcijaństwem a buddyzmem, którego płaszczyną jest kontemplacyjny wymiar doświadczenia religijnego, podkreślany zarówno przez chrześcijaństwo, jak i przez buddyzm, oraz nadzieja na nowe życie, chociaż jest ono różnie rozumiane przez te dwie religie.
22 IV — Audiencja generalna. Plac św. Piotra zapełnili pielgrzymi z ponad dwudziestu krajów świata, w tym także Polacy (ok. 2,5 tys.). Zwracając się do rodaków Jan Paweł II pozdrowił m.in. bpa Władysława Miziołka z Warszawy W nuncjaturze apostolskiej w Bad Godesberg koło Bonn dokonano wymiany dokumentów ratyfikacyjnych porozumienia, podpisanego przed trzema miesiącami, między Stolicą Apostolską a niemieckim krajem związkowym Saksonia-Anhalt. Stolicę Apostolską reprezentował nuncjusz apostolski w Niemczech abp Giovanni Lajolo, a Saksonię-Anhalt minister wyznań religijnych Klaus Faber.
23 IV — Przyjmując na audiencji uczestników sesji plenarnej Papieskiej Akademii Nauk Społecznych, Jan Paweł II nawiązał w przemówieniu do tematyki obrad, która dotyczyła wybranych problemów demokracji Ojciec Święty skierował telegram do prezydenta Ruandy Pasteura Bizimungu, prosząc o odwołanie przewidzianych na następny dzień publicznych egzekucji 33 osób, skazanych za udział w zbrodniach ludobójstwa.
24 IV — Przemawiając do uczestników sympozjum zorganizowanego w Rzymie przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Laterańskie na temat «Siła prawa przeciw prawu siły», watykański sekretarz ds. relacji z państwami abp Jean-Louis Tauran przedstawił motywacje i zasady międzynarodowej działalności Stolicy Apostolskiej na rzecz pokoju. Zmierza ona nie tylko do przezwyciężenia konfliktów, ale ma być «systematycznym wychowywaniem do pokoju», opartym na trzech filarach: prawdzie, sprawiedliwości i miłości. Strategia pokojowa Kościoła wobec konfliktu w Libanie, na Bliskim Wschodzie, w Bośni i Hercegowinie i w Afryce opierała się zawsze na założeniu, że przemoc rodzi przemoc i że jedynym rozwiązaniem jest dialog i poszanowanie prawa. Abp Tauran przypomniał udział Stolicy Apostolskiej w tworzeniu narzędzi prawa międzynarodowego, jej wkład w wypracowanie zasady ingerencji humanitarnej, która znalazła zastosowanie w krajach byłej Jugosławii, oraz jej konsekwentny sprzeciw wobec praktyki embarga gospodarczego, podtrzymany także w przypadku Kuby i Iraku, wreszcie działalność przedstawicielstw papieskich przy największych organizacjach światowych Wieczorem zakończyły się w Rzymie obrady sesji plenarnej Papieskiej Komisji Biblijnej poświęconej relacjom między Nowym a Starym Testamentem, między chrześcijanami a żydami. Zadaniem Komisji, powołanej przez Leona XIII w 1902 r. jest troska o właściwą interpretację Pisma Świętego oraz rozwój kościelnych studiów biblijnych. Jej przewodniczącym jest z urzędu prefekt Kongregacji Nauki Wiary. Z Polaków należy do niej obecnie ks. prof. Ryszard Rubinkiewicz SDB.
26 IV — Rano Jan Paweł II udał się z wizytą pasterską do parafii św. Szczepana Pierwszego Męczennika, położonej na wschodnich peryferiach Rzymu. Na jej terenie Matka Teresa z Kalkuty założyła pierwszy w Europie dom swojego zgromadzenia. W homilii Ojciec Święty mówił o problemach, jakie występują w życiu miejscowej ludności: ubóstwie materialnym, bezrobociu, braku mieszkań, narkomanii i przestępczości; zachęcił wiernych, by nie tracili nadziei na rozwiązanie tych problemów, gdyż wiara w Chrystusa daje moc do zwycięstwa nad wszelkim złem Regina caeli z Papieżem. Zwracając się do rodaków Ojciec Święty powiedział: «Serdecznie pozdrawiam licznych pielgrzymów z Polski, w szczególności księży z archidiecezji krakowskiej, którzy obchodzą 35-lecie święceń. Szczęść Boże wszystkim!»
27 IV — Na wiadomość o zamordowaniu ks. Boniface Kagabo, proboszcza katedry w Ruhengeri (Ruanda), Sekretarz Stanu kard. Angelo Sodano przesłał w imieniu Ojca Świętego telegram kondolencyjny do administratora apostolskiego o. Antonio Martineza Lopeza MAfr., zapewniając o modlitwie Papieża w intencji zamordowanego, a także pokoju i pojednania w całym kraju Do Watykanu przybyła delegacja palestyńska, która spotkała się z delegacją Stolicy Apostolskiej, kierowaną przez ks. prał. Celestino Migliore, podsekretarza ds. relacji z państwami. Podczas spotkania podjęto decyzję o utworzeniu roboczej komisji mieszanej między Stolicą Apostolską a Organizacją Wyzwolenia Palestyny, reprezentującą naród palestyński i działającą w imieniu władz palestyńskich. Komisja będzie spotykać się regularnie, rozwijając oficjalną współpracę między Palestyńczykami a Stolicą Apostolską zapoczątkowaną w październiku 1994 r.
28 IV — W Gwatemali został zamordowany znany obrońca praw człowieka, biskup pomocniczy stolicy tego kraju Juan Gerardi Conedera. Ojciec Święty skierował do arcybiskupa Gwatemali Prospera Penadosa del Barrio telegram kondolencyjny, w którym podkreślił, że zamordowany był «prawdziwym sługą pokoju i niestrudzenie działał na rzecz zgody między różnymi grupami społecznymi». Jan Paweł II nazwał jego zabójstwo «aktem przemocy godzącym w pokojowe współżycie». Wyraził nadzieję, że morderstwo to «ukaże wyraźnie absurd przemocy i każe wszystkim szukać porozumienia i dialogu», który «jest jedyną drogą do pokoju i sprawiedliwości» W Biurze Prasowym Stolicy Apostolskiej został zaprezentowany nowy dokument Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych: «Pielgrzymowanie w perspektywie Wielkiego Jubileuszu Roku 2000». W sześciu rozdziałach dokument ukazuje sens i wartość pielgrzymowania w świetle Pisma Świętego i Tradycji Kościoła. Wśród sanktuariów, które nawiedzają pielgrzymi od wielu wieków, została wymieniona także Jasna Góra. Dokument wspomina również o innych miejscach, które stały się celem pielgrzymek jako symbole tragicznych doświadczeń ludzkości: o Oświęcimiu oraz o Hiroszimie i Nagasaki.
29 IV — Audiencja generalna. Wśród wielkiej rzeszy pielgrzymów przybyłych na plac św. Piotra było ok. 6 tys. Polaków z kraju i emigracji Na zaproszenie nuncjusza apostolskiego abpa Józefa Kowalczyka i Episkopatu przybył do Polski z kilkudniową wizytą Sekretarz Stanu kard. Angelo Sodano wraz z ks. prał. Henrykiem Nowackim, kierownikiem sekcji polskiej w Sekretariacie Stanu.
30 IV — W przemówieniu wygłoszonym do przedstawicieli Krajowych Rad Konsultantów ds. Zatrudnienia z Włoch, Hiszpanii i Polski Ojciec Święty poruszył problemy bezrobocia i sprawiedliwego wynagrodzenia za pracę, w tym także pracę kobiet prowadzących dom Jan Paweł II spotkał się z przełożonymi i alumnami Wyższego Seminarium Duchownego we Florencji, gdzie przygotowują się do kapłaństwa kandydaci z kilku sąsiednich diecezji włoskich, a także z Polski i Indii. Papieskie przemówienie było poświęcone roli Ducha Świętego w kształtowaniu powołania do służby Bożej.
1 V — W Sali Klementyńskiej Jan Paweł II spotkał się z ok. 300 uczestnikami Kongresu Duszpasterzy Akademickich Europy Nowym sekretarzem generalnym Episkopatu Polski został wybrany biskup pomocniczy archidiecezji katowickiej Piotr Libera. Bp Libera ma 47 lat, studiował na Papieskim Uniwersytecie Salezjańskim w Rzymie, gdzie uzyskał doktorat w zakresie literatury klasycznej i starochrześcijańskiej, był wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym w Katowicach, a od 1989 r. pracował w Nuncjaturze Apostolskiej w Warszawie. Jan Paweł II udzielił mu święceń biskupich w Bazylice Watykańskiej 6 stycznia 1997 r.
2 V — Ponad 1 300 pielgrzymów, w znacznej części ludzi młodych, przybyło do Auli Pawła VI w Watykanie, aby spotkać się z Ojcem Świętym. Byli to uczniowie kolegium im. Balleriniego w Seregno koło Mediolanu wraz z rodzicami i wychowawcami. Szkoła ta została założona sto lat temu przez ks. Angelo Longoniego z archidiecezji mediolańskiej. W przemówieniu Jan Paweł II przypomniał, że wielu wychowanków kolegium zasłużyło się dla kultury, społeczeństwa i Kościoła. Zwracając się do uczniów szkoły podkreślił, że w ich środowisku szkolnym łatwiej jest poznawać i kochać Jezusa, oraz życzył im, aby byli zwiastunami Ewangelii na wszystkich drogach życia Z okazji 50-lecia święceń kapłańskich sekretarza Kongregacji dla Kościołów Wschodnich abpa Mirosława Marusyna Jan Paweł II skierował do niego list gratulacyjny w języku łacińskim, w którym wyraził uznanie za jego wierną służbę katolikom ukraińskim oraz Stolicy Apostolskiej Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca Ojciec Święty przewodniczył w Auli Pawła VI modlitwie różańcowej, transmitowanej na cały świat przez rozgłośnię watykańską.
3 V — Przed południem w Bazylice Watykańskiej Jan Paweł II odprawił Mszę św., podczas której udzielił święceń kapłańskich 30 diakonom diecezji rzymskiej (12 pochodziło z Rzymu, 13 z innych miast włoskich, 5 z Kolumbii, Libanu, Meksyku i Argentyny) Regina caeli z Papieżem. Pozdrawiając pielgrzymów zgromadzonych na placu św. Piotra Ojciec Święty zwrócił się także do swoich rodaków: «Dziś w duchowym hołdzie udaję się na Jasną Górę, aby tam ponowić Matce Najświętszej, Królowej Polski, moje zawierzenie. Pozdrawiam i błogosławię pielgrzymów tam i tu zebranych, oraz orkiestrę z Trzebinii» Na Jasnej Górze kard. Henryk Gulbinowicz przewodniczył Eucharystii z okazji uroczystości Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Słowo Boże wygłosił Prymas kard. Józef Glemp.
6 V — Audiencja generalna. Na plac św. Piotra przybyli pielgrzymi z ponad 20 krajów świata, w tym ok. 2 tys. Polaków.
8 V — W związku z klęską żywiołową we włoskim regionie Kampania, gdzie lawina błotna poważnie zniszczyła kilka miast i spowodowała śmierć prawie dwustu osób, Sekretarz Stanu kard. Angelo Sodano przesłał w imieniu Ojca Świętego telegram kondolencyjny na ręce arcybiskupa Neapolu kard. Michele Giordano. Wyraził w nim także najwyższe uznanie wszystkim, którzy pospieszyli z pomocą ofiarom tragedii.
9 V — Audiencja dla przedstawicieli Fundacji «Centesimus annus -- Pro Pontifice», którzy zgromadzili się jak co roku na sympozjum w Watykanie. Nawiązując do tematu sympozjum: «Globalizacja a solidarność», Ojciec Święty wskazał, że regulacja prawna i etyczna rynku światowego «staje się coraz trudniejsza, podobnie jak niewystarczające okazują się działania podejmowane przez poszczególne państwa. Należy zatem kształtować 'kulturę zasad', która będzie umiała wyjść poza aspekty ekonomiczne rynku i bronić praw człowieka na całym świecie. Aby bowiem globalizacja gospodarki nie doprowadziła do szkodliwej i niekontrolowanej eksplozji egoizmów indywidualnych i grupowych, (...) musi jej towarzyszyć rozwój kultury solidarności, wrażliwej na potrzeby najsłabszych» W południe w Auli Pawła VI Jan Paweł II przyjął na audiencji ok. 7 tys. przedstawicieli ruchu «Młodzież franciszkańska», działającego we Włoszech od 50 lat. W przemówieniu zwrócił uwagę na niektóre rysy duchowości franciszkańskiej: «obecność brata», którego należy przyjąć i kochać, oraz miłość do przyrody — naturalnego środowiska człowieka.
10 V — Podczas Mszy św. odprawionej na placu św. Piotra Jan Paweł II beatyfikował 11 hiszpańskich zakonnic oraz maronickiego mnicha z Libanu Regina caeli z Papieżem. Zwracając się do Polaków Ojciec Święty powiedział: «Moje myśli i serce kierują się dzisiaj ku stolicy św. Stanisława. Jak co roku ulicami Krakowa, z Wawelu na Skałkę, przechodzi procesja z relikwiami świętego Biskupa i Męczennika, głównego Patrona Polski. Serdecznie pozdrawiam drogiego mojemu sercu Celebransa, koncelebransów, kaznodzieję oraz wszystkich, którzy dzisiaj podążają szlakiem tego wielkiego obrońcy prawa Bożego i godności człowieka. Jego opiece zawierzam całą Ojczyznę, a w sposób szczególny Kraków. Gaude felix Cracovia, sacro dotata corpore, Deum qui fecit omnia, benedic omni tempore. Witam również wszystkich pielgrzymów z Polski, zebranych tu na placu św. Piotra. Niech wszystkim Bóg błogosławi!»
11 V — W Auli Pawła VI Ojciec Święty spotkał się z kilkoma tysiącami pielgrzymów przybyłych głównie z Hiszpanii i Libanu na uroczystości beatyfikacyjne. W przemówieniu powiedział, że przykład życia Sług Bożych wyniesionych do chwały ołtarzy pokazuje, w jaki sposób można być w świecie współczesnym świadkami miłości, pokoju i Bożego miłosierdzia.
13 V — Audiencja generalna. Na plac św. Piotra przybyły tysiące pielgrzymów z ok. 30 krajów świata, w tym ok. 2 tys. Polaków (był obecny m.in. biskup elbląski Andrzej Śliwiński). Przed udzieleniem błogosławieństwa Ojciec Święty, nawiązując do przypadającej w tym dniu 17. rocznicy zamachu na jego życie, powiedział: «Z całego serca dziękuję wszystkim, którzy zechcieli zjednoczyć się ze mną w modlitwie, wspominając wydarzenia, jakie dokonały się siedemnaście lat temu na tym placu właśnie 13 maja. Z sercem pełnym wdzięczności zwracam się do Matki Bożej Fatimskiej, raz jeszcze zawierzając Jej całego siebie z synowską ufnością i ponownie kierując do Niej słowa, które wypowiedziałem na początku mej posługi Piotrowej: Totus Tuus, Maria» W Genewie, na forum 51. sesji Światowej Organizacji Zdrowia, podczas której obchodzono 50. rocznicę powstania Organizacji, przemawiał przedstawiciel Stolicy Apostolskiej abp Javier Lozano Barragán, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia. Kościół od początku popierał działalność Światowej Organizacji Zdrowia — stwierdził abp Lozano — i starał się z nią współpracować za pośrednictwem 22 tys. kościelnych instytucji ochrony zdrowia na całym świecie (w niektórych krajach stanowią one 70% całego systemu opieki zdrowotnej). Również dzisiaj Kościół pragnie uczestniczyć w realizacji programu «zdrowie dla wszystkich w XXI wieku», wykorzystując pozytywne możliwości, jakie stwarza globalizacja gospodarki, a przeciwstawiając się jej szkodliwym skutkom.
14 V — Przed południem w Bazylice Watykańskiej Jan Paweł II odprawił Mszę św. na zakończenie Specjalnego Zgromadzenia Synodu Biskupów poświęconego Azji.
15 V — Audiencja dla 80 uczestników kapituły generalnej Towarzystwa św. Pawła (pauliści), którzy przybyli na spotkanie z Janem Pawłem II pod przewodnictwem nowo wybranego przełożonego generalnego ks. Pietro Campusa. W przemówieniu Papież wskazał m.in. na potrzebę dochowania wierności charyzmatowi zgromadzenia założonego przez Giacomo Alberione — znanego apostoła pracowników środków społecznego przekazu. To rozległe pole pracy misjonarskiej wymaga dziś kompetentnych profesjonalistów, ale przede wszystkim ludzi o dojrzałym życiu duchowym i ascetycznym.