Święty Błażej

Osoba i życie św. Błażeja osnute są legendami. Żywy jednak przez wieki kult, jaki odbierał na Wschodzie i Zachodzie, świadczy o historyczności jego postaci i męczeńskiej śmierci. Według tradycji św. Błażej przyszedł na świat w Cezarei Kapadockiej (dzisiejsza Turcja). Początkowo pracował jako lekarz, jednakże zrezygnował ze swojego zawodu i udał się na pustynię, aby tam być bliżej Boga poprzez modlitwę i umartwienia. Po śmierci biskupa Sebasty w Armenii (dziś - Sivas w Turcji) miejscowe duchowieństwo, jak i wierni świeccy zwrócili uwagę na osobę św. Błażeja, wybierając go na swojego pasterza. W tym czasie na Wschodzie panował cesarz Liciniusz (306-323), pragnący zniszczyć chrześcijaństwo. Z tego też powodu wzniecił on krwawe prześladowanie. Nasz patron schronił się wówczas do jednej z pieczar górskich i stamtąd nadal kierował swoją diecezją. Doniesiono jednak władzom o miejscu przebywania biskupa Błażeja. Aresztowano go i umieszczono w więzieniu, gdzie umacniał w wierze swoich wiernych tam przebywających. W więzieniu także uzdrowił w sposób cudowny syna pewnej kobiety, któremu ość przebiła gardło i groziło to uduszeniem. Gdy daremne stały się namowy i groźby kierowane do uwięzionego św. Błażeja wobec jego niezłomności w wierze, poddano go okrutnym torturom i w końcu ścięto bohaterskiego biskupa mieczem - IV wiek (W. Zaleski, H. Fros).

W ikonografii przedstawiano św. Błażeja jako greckiego biskupa z księgą w ręku i udzielającego błogosławieństwa. Od XIV w. ukazywano Świętego z żelaznym zgrzebłem w ręku, jako narzędziem jego tortur. W przedstawieniach scenicznych (w sztuce) korzystano najczęściej z następujących epizodów życia św. Błażeja: 1. św. Błażej siedzący przed grotą, błogosławiący i karmiący zwierzęta; 2. św. Błażej cudownie uzdrawiający chłopca dławiącego się rybią ością; 3. św. Błażej zmuszający wilka do oddania kobiecie porwanej świni (H. Wegner).

Popularność Świętego przejawiała się w ludowych zwyczajach. Lud widział w św. Błażeju opiekuna zwierząt domowych, czcił go jako patrona od chorób gardła i krwotoków. Jako swego patrona obrali św. Błażeja gręplarze i kamieniarze. Św. Błażej jest także patronem miasta Dubrownik w Chorwacji. W dniu św. Błażeja święcono chleb, wino, wodę i owoce (głównie jabłka), używane później w chorobach gardła. Święcone jabłka dawano do zjedzenia w chorobie gardła. Takie jabłko dawano też zwierzętom, głównie bydłu, przy zadławieniu się. Poświęcano też świece zwane „błażejkami”, którymi dotykano chore gardło.

Obecnie liturgiczny obchód ku czci św. Błażeja przypada na dzień 3 lutego i ma rangę wspomnienia dowolnego. W „Liturgii Godzin” (t.III, s. 1103 - 1104) możemy zapoznać się z fragmentem kazania św. Augustyna wygłoszonego z racji święceń biskupich, w którym kaznodzieja mówi o potrzebie cierpienia pasterza za swoje owce. Tekst ten dostosowano do osoby św. Błażeja, który jako dobry pasterz cierpiał i oddał swoje życie w ofierze za owce (swoich diecezjan). Współcześnie w naszych kościołach błogosławi się świece ku czci św. Błażeja i udziela się nimi błogosławieństwa obecnym w świątyni wiernym, tradycyjnie dotykając gardła skrzyżowanymi świecami (można to czynić, np. w domu i nie tylko w sam dzień poświęcony św. Błażejowi). Błogosławiąc świece kapłan mówi: „(...) Dając świadectwo wiary św. Błażej, chwalebny biskup, zdobył palmę męczeństwa. Ty, Panie, udzieliłeś mu łaski leczenia choroby gardła, prosimy Cię, pobłogosław te świece, aby wszyscy wierzący przez wstawiennictwo św. Błażeja, zostali uwolnieni od chorób gardła i wszelkiego innego zła, i aby zawsze mogli Ci dziękować (...)”.

Nasze przypatrywanie się świętemu patronowi zakończmy mszalną modlitwą:

„Wszechmogący Boże, za wstawiennictwem Świętego Błażeja, męczennika, wysłuchaj prośby Twojego ludu i spraw, abyśmy cieszyli się pokojem w życiu doczesnym i otrzymali pomoc do osiągnięcia życia wiecznego”.

opr. ab/ab