Medytacja chrześcijańska i duchowość pustyni

Pustynia jako metafora służy zobrazowaniu wielu tematów z zakresu duchowości odnoszących się do Medytacji Chrześcijańskiej i dających jej praktykowaniu silne wsparcie. Pustynia opisana jest w Biblii przede wszystkim jako miejsce nieurodzajne, tak jak wielkie obszary Egiptu i Środkowego Wschodu, ale też wraca do życia i zieleni się soczyście na stokach wzgórz i w ogrodach Ziemi Obiecanej. Dlatego prorok Izajasz pisze: Niech się rozweselą pustynia i spieczona ziemia. Chwałą Libanu ją obdarzono, ozdobą Karmelu i Saronu (Iz 35,1-2). Widać więc, że pustynia może mieć wymowę negatywną i pozytywną.

Jest ona, przede wszystkim, miejscem zmagań, gdzie dokonuje się nawrócenie i oczyszczenie, gdzie walka z nieprzyjaznym środowiskiem staje się symbolem osobistej walki o opanowanie nad sobą i zwycięstwo nad demonami. Jest ona również miejscem, gdzie doświadcza się bogatych i pozytywnych przeżyć, jak spotkanie Mojżesza z Bogiem w gorejącym krzewie na górze Synaj (por. Wj 3,2) czy Eliasza, który dostrzegł Stwórcę w „dźwięku łagodnej ciszy”, czasem określanym też jako łagodny powiew, przed jaskinią na górze Horeb (1 Krl 19,12).

Pustynia jest miejscem osobistej odnowy i odświeżenia, nie tylko w sferze duchowej, ale także fizycznej i emocjonalnej. Dzień spędzony na pustyni jest dobroczynny dla całego człowieka. Jednocześnie pustynia stawia przed człowiekiem ogromne ekologiczne wyzwanie i woła do niego o rozwagę i ludzką pomoc. Jej czyste i delikatne piękno wymaga opieki i współpracy ze strony ludzi, jeżeli ma przetrwać. Pustynia to zagrożone środowisko i dlatego powinna zajmować najwyższe miejsce na liście trosk ludu Bożego. 

Głównym punktem zainteresowania duchowości pustyni jest poznanie samego siebie i spotkanie z Bogiem. Tak przedstawiona pustynia ma charakter symboliczny i nie musi być miejscem geograficznym o takiej nazwie. Jest to jakiekolwiek miejsce odosobnienia i ciszy, jak pokój na poddaszu lub otwarta przestrzeń, gdzie można stanąć twarzą w twarz z głębokimi pytaniami dotyczącymi życia. To jest pustynia duchowa. Jednak pozostaje prawdą fakt, że pustyni duchowej najintensywniej można doświadczyć na pustyni geograficznej. Wszystkie wspomniane aspekty są częścią „duchowości pustyni”.

Ernest E. Larkin, Medytacja Chrześcijańska. Kontemplatywna modlitwa na dziś, Wydawnictwo Benedyktynów TYNIEC

opr. mg/mg