Wobec epidemii HIV/AIDS

W dniach 25-27 czerwca br. odbyła się w Nowym Jorku XXVI Sesja Specjalna Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych poświęcona kompleksowej analizie problemów związanych z epidemią HIV/AIDS. W spotkaniu uczestniczyła również delegacja Stolicy Apostolskiej z abpem Javierem Lozano Barraganem, przewodniczącym Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia na czele. Poniżej zamieszczamy specjalne przesłanie Jana Pawła II, skierowane z tej okazji do sekretarza generalnego ONZ Kofiego Annana.

Jego Ekscelencja Kofi Annan
Sekretarz generalny
Organizacji Narodów Zjednoczonych

Specjalna sesja Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, zorganizowana w Nowym Jorku w dniach 25-27 czerwca, która ma być poświęcona różnym aspektom epidemii HIV/AIDS, jest inicjatywą bardzo potrzebną, pragnę zatem życzyć panu, jak i wszystkim uczestniczącym w niej delegacjom, aby wasze obrady odegrały decydującą rolę w walce z tą chorobą.

Epidemia HIV/AIDS stanowi niewątpliwie jedną z największych katastrof naszej epoki, zwłaszcza dla Afryki. Nie jest to tylko problem ochrony zdrowia, ponieważ choroba ta ma dramatyczne konsekwencje także w sferze życia społecznego, gospodarczego i politycznego ludności różnych krajów.

Popieram działania, jakie prowadzi się już na skalę krajową, regionalną i międzynarodową, aby sprostać temu wyzwaniu poprzez realizację programu prewencji i leczenia tej choroby. Zapowiedziane przez pana utworzenie w niedalekiej przyszłości światowego funduszu «AIDS i zdrowie» jest źródłem nadziei dla wszystkich. Jest moim serdecznym życzeniem, aby inicjatywa ta, po pierwszych przychylnych opiniach na jej temat, jak najszybciej uzyskała konkretne wsparcie.

Groźna epidemia AIDS wpisuje się w kontekst społeczny nacechowany poważnym kryzysem wartości. W tej dziedzinie, podobnie jak w innych, społeczność międzynarodowa nie może uchylać się od odpowiedzialności moralnej; przeciwnie, w walce z epidemią winna się inspirować konstruktywną wizją ludzkiej godności i inwestować w młodzież, pomagając jej przygotować się do dojrzałego i odpowiedzialnego życia uczuciowego.

Przez swoje nauczanie i przez działalność na rzecz chorych na AIDS Kościół katolicki nieustannie potwierdza świętość życia. Podejmowane przez niego działania, zarówno w sferze zapobiegania chorobie, jak i opieki nad chorymi, prowadzone często we współpracy z instytucjami Narodów Zjednoczonych, są wyrazem jego miłości i chęci służenia życiu każdego człowieka od chwili poczęcia aż po naturalny kres.

Szczególną wagę przywiązuję do dwóch problemów, które — jestem pewien — zostaną wnikliwie rozważone podczas obrad sesji specjalnej.

Przekazywanie HIV/AIDS dzieciom przez zarażone matki jest problemem niezwykle bolesnym. Podczas gdy w krajach rozwiniętych udało się dzięki stosownym terapiom znacznie zmniejszyć liczbę dzieci, które są zarażone już w chwili narodzin, w krajach rozwijających się, zwłaszcza w Afryce, bardzo wiele dzieci przychodzi na świat z wirusem, co jest źródłem wielkich cierpień dla rodzin i całych społeczności. Gdy do tego ponurego obrazu dodamy dramat dzieci osieroconych przez rodziców zmarłych na AIDS, stajemy w obliczu sytuacji, która domaga się reakcji ze strony społeczności międzynarodowej.

Problem drugi to zapewnienie chorym na AIDS możliwości leczenia się, a także — zależnie od dostępnych środków — poddania się terapii antyretrowirusowej. Wiemy, że ceny tych właśnie leków są zbyt wygórowane, czasem wręcz niewyobrażalnie wysokie w porównaniu z możliwościami obywateli krajów najuboższych. Zagadnienie to ma różne aspekty ekonomiczne i prawne, do których należą także pewne interpretacje prawa własności intelektualnej.

W związku z tym wydaje mi się stosowne przypomnienie tego, co na temat powszechnego przeznaczenia dóbr ziemi stwierdził z naciskiem Sobór Watykański II i co ja sam przypomniałem w encyklice Centesimus annus: «Własność prywatna posiada z natury swojej charakter społeczny, oparty na prawie powszechnego przeznaczenia dóbr» (Gaudium et spes, 71; Centesimus annus, 30). Ze względu na tę «hipotekę społeczną», której wyrazem w ustawodawstwie międzynarodowym jest m.in. uznanie prawa każdego człowieka do zdrowia, apeluję do krajów bogatych, aby wszelkimi dostępnymi środkami starały się zaspokajać potrzeby chorych na AIDS w krajach ubogich, ażeby ci mężczyźni i kobiety, boleśnie doświadczeni na ciele i duszy, mogli mieć dostęp do leków, których potrzebują.

Zanim zakończę to przesłanie, muszę podziękować naukowcom i badaczom na całym świecie za wysiłki, jakie podejmują, aby znaleźć sposoby leczenia tej straszliwej choroby. Wyrazy wdzięczności kieruję też do pracowników służby zdrowia i do wolontariuszy za miłość i kompetencję, jakie okazują, opiekując się swymi braćmi i siostrami, niosąc im pomoc humanitarną, religijną i lekarską.

Proszę Boga Wszechmogącego, aby błogosławił wszystkim, którzy uczestniczą w walce z HIV/AIDS, przede wszystkim chorym i ich rodzinom, a także uczestnikom sesji specjalnej.

Watykan, 21 czerwca 2001 r.

opr. mg/mg