Dar długiego życia

W niedzielę 17 września zgromadzili się na placu św. Piotra ludzie starsi z całego świata, aby obchodzić swój Jubileusz, zorganizowany przez Papieską Radę ds. Świeckich. (Przygotowaniem do uroczystości było międzynarodowe sympozjum na temat: «Dar długiego życia — odpowiedzialność i nadzieja», które odbyło się poprzedniego dnia w rzymskim «Domus Mariae».) Na placu przed Bazyliką Watykańską obecni byli przedstawiciele wielu stowarzyszeń i ruchów oraz zespoły parafialne i wspólnoty zakonne opiekujące się ludźmi starszymi. Jedną z najliczniejszych grup była pielgrzymka włoskiej Akcji Katolickiej, licząca ponad 9 tys. uczestników (w tym 73 osoby mające ponad 100 lat), którym towarzyszył główny asystent kościelny bp Agostino Superbo. Zgromadzeni rozpoczęli obchody Jubileuszu wspólną modlitwą, dzielili się refleksjami i świadectwami, słuchali fragmentów papieskiego Listu do osób w podeszłym wieku. O godz. 10 rozpoczęła się Msza św., którą Jan Paweł II sprawował wraz z 250 koncelebransami. W imieniu uczestników Jubileuszu powitali Papieża kard. James Francis Stafford oraz Alberto Marxuach, przewodniczący ruchu «Vie Montante Internationale», który gromadzi 300 tys. osób starszych z 40 krajów. Wśród darów przyniesionych do ołtarza na ofiarowanie znajdował się katechizm w języku rumuńskim, ręcznie przepisany przez sędziwą matkę rodziny, grekokatoliczkę, która w dobie prześladowań Kościoła w Rumunii pragnęła w ten sposób przekazać wiarę swoim dzieciom i wnukom. Ojciec Święty wygłosił homilię, a na końcu liturgii, przed odmówieniem modlitwy «Anioł Pański», skierował jeszcze do wiernych krótkie rozważanie. Teksty obydwu wystąpień papieskich publikujemy poniżej.

1. «A wy za kogo Mnie uważacie?» (Mk 8, 29). Takie pytanie stawia Chrystus swoim uczniom, wypytawszy ich najpierw o opinie rozpowszechnione wśród ludu. Pogłębia w ten sposób dialog z uczniami, niejako przymuszając ich do udzielenia odpowiedzi bardziej bezpośredniej i osobistej. Piotr odpowiada w imieniu wszystkich bez wahania i z niezachwianą wiarą: «Ty jesteś Mesjasz» (Mk 8, 29)!

Dialog Jezusa z apostołami, przypomniany dzisiaj na tym placu z okazji Jubileuszu Trzeciego Wieku, skłania nas do poszukiwania głębszego sensu wydarzenia, które świętujemy. W Roku Jubileuszowym, który upamiętnia dwutysiąclecie narodzin Chrystusa, cały Kościół w szczególny sposób zanosi do Boga «wielką modlitwę uwielbienia i dziękczynienia, zwłaszcza za dar Wcielenia Syna Bożego oraz za dar Odkupienia dokonanego przez Niego» (Tertio millennio adveniente, 32).

«A wy za kogo Mnie uważacie?» W obliczu tego pytania, które nadal domaga się od nas odpowiedzi, gromadzimy się tutaj, aby odpowiedzieć słowami Piotra, uznając w Chrystusie wcielone Słowo, Pana naszego życia.

2. Drodzy bracia i siostry, którzy przybyliście z pielgrzymką do Rzymu na swój Jubileusz! Witam was serdecznie, z radością przeżywając wraz z wami ten szczególny moment łaski i kościelnej komunii.

Wszystkich was gorąco pozdrawiam. W szczególny sposób witam kard. Jamesa Francisa Stafforda i wszystkich obecnych tutaj współbraci w biskupstwie i w kapłaństwie. Słowa serdecznej pamięci przesyłam wszystkim biskupom i kapłanom w podeszłym wieku, żyjącym na całym świecie, a także tym, którzy prowadząc życie zakonne lub świeckie poświęcili wszystkie siły spełnianiu powinności swego stanu. Dziękuję wam za ten wzór miłości, oddania i wierności otrzymanemu powołaniu!

Pragnę wyrazić uznanie tym, którzy stawili czoło trudnościom i niewygodom, aby stawić się na to spotkanie. Zarazem jednak myślę także o wszystkich ludziach starszych, samotnych i chorych, którzy nie mogli opuścić swoich domów, ale duchowo łączą się z nami i uczestniczą w tej uroczystości za pośrednictwem radia i telewizji. Tych, którzy zmagają się z niedostatkiem i szczególnymi trudnościami, zapewniam o mej serdecznej bliskości i o pamięci w modlitwie.

3. Jubileusz Trzeciego Wieku, który dzisiaj obchodzimy, jawi się jako wydarzenie szczególnie doniosłe, jeżeli weźmiemy pod uwagę, że współczesne społeczeństwo liczy coraz więcej ludzi starszych. Świętować ich Jubileusz znaczy przede wszystkim przyjąć orędzie Chrystusa skierowane do tych ludzi, ale zarazem wzbogacić się doświadczeniem i mądrością, którymi oni mogą się dzielić na tym etapie swojego życia. Dla wielu z nich trzeci wiek to czas reorganizacji własnego życia i korzystania ze zdobytego doświadczenia i umiejętności.

W rzeczywistości bowiem — jak podkreśliłem już w Liście do osób w podeszłym wieku (por. n. 13). — także podeszły wiek jest czasem łaski, który wzywa, aby z żarliwszą miłością zjednoczyć się ze zbawczą tajemnicą Chrystusa i głębiej uczestniczyć w realizacji Jego zamysłu zbawienia. Kościół patrzy z miłością i ufnością na was, ludzi starszych, starając się przyczyniać do powstania takiego środowiska ludzkiego, społecznego i duchowego, w którym każdy człowiek będzie mógł przeżywać w pełni i z godnością ten ważny etap swojego życia.

W ostatnich dniach Papieska Rada ds. Świeckich włączyła się w debatę o tym aspekcie duszpasterstwa, proponując refleksję na temat: «Dar długiego życia: odpowiedzialność i nadzieja». Bardzo gorąco popieram tę inicjatywę i mam nadzieję, że to sympozjum nakłoni rodziny, personel zakonny i świecki domów dla ludzi starszych oraz wszystkie osoby pełniące różnorakie posługi na rzecz trzeciego wieku do aktywnego udziału w odnowie tej szczególnej dziedziny pracy społecznej i duszpasterskiej. Wiele bowiem można jeszcze uczynić, aby głębiej uświadomić sobie potrzeby ludzi starszych, a przez to pomóc im pełniej wyrażać swoje zdolności, ułatwiać im aktywne uczestnictwo w życiu Kościoła, a przede wszystkim sprawić, by ich osobowa godność była zawsze szanowana i ceniona.

4. Na to wszystko rzucają światło czytania dzisiejszej niedzieli, zachęcające nas do refleksji nad sposobem, w jaki wypełnił się zbawczy zamysł Boży. Usłyszeliśmy fragment Księgi proroka Izajasza, zawierający opis cierpiącego Sługi, to znaczy wizerunek osoby, która oddaje się całkowicie w ręce Boga: «Pan Bóg otworzył Mi ucho, a Ja się nie oparłem ani się cofnąłem» (Iz 50, 5). Sługa Jahwe przyjmuje powierzoną mu misję, choć jest trudna i pełna zasadzek: ufność pokładana w Bogu daje mu siły i potrzebne zdolności, aby mógł ją wypełnić, trwając niewzruszenie pośród przeciwności.

Tajemnica cierpienia i odkupienia, zapowiedziana przez Sługę Jahwe, urzeczywistniła się w pełni w Chrystusie. Jak słyszeliśmy w dzisiejszej Ewangelii, Jezus zaczął nauczać apostołów, że «Syn Człowieczy musi wiele cierpieć» (Mk 8, 31). Na pierwszy rzut oka taka wizja wydaje się po ludzku trudna do przyjęcia, czego świadectwem jest także odruchowa reakcja Piotra i pozostałych uczniów (por. Mk 8, 32-35). Czyż jednak mogłoby być inaczej? Jest oczywiste, że cierpienie budzi lęk. Ale właśnie w odkupieńczej męce Chrystusa kryje się prawdziwa odpowiedź na problem cierpienia, które tak bardzo ciąży na naszej ludzkiej kondycji. Chrystus bowiem wziął na siebie nasze udręki i obarczył się naszym cierpieniem, ukazując je — przez swój krzyż i zmartwychwstanie — w nowym świetle nadziei i życia.

5. Drodzy bracia i siostry, przyjaciele w podeszłym wieku! W świecie takim jak obecny, który często ceni nade wszystko siłę i władzę, waszą misją jest dawanie świadectwa o prawdziwych wartościach, których znaczenie wykracza poza pozory i które trwają zawsze, ponieważ są wpisane w serce każdego człowieka i poręczone przez słowo Boże.

Właśnie jako ludzie tzw. «trzeciego wieku» możecie wnieść szczególny wkład w rozwój autentycznej «kultury życia» — możecie, a raczej możemy, bo ja też należę do waszego pokolenia — dając świadectwo o tym, że każda chwila życia jest darem Bożym oraz że człowiek na każdym etapie życia posiada szczególne bogactwa, którymi może się dzielić z wszystkimi.

Wy sami doświadczacie, że ten czas, gdy nie rozpraszają was już rozliczne zajęcia, może sprzyjać głębszej refleksji i dłuższemu dialogowi z Bogiem w modlitwie. Wasza dojrzałość pozwala wam też dzielić się z młodszymi mądrością zgromadzoną dzięki życiowym doświadczeniom, wspomagać ich w trudzie wzrastania oraz poświęcać im czas i uwagę w momencie, gdy otwierają się na przyszłość i szukają swojego miejsca w życiu. Możecie odgrywać w ich życiu naprawdę cenną rolę.

Drodzy bracia i siostry! Kościół patrzy na was z wielkim szacunkiem i zaufaniem. Kościół was potrzebuje! Ale potrzebuje was także społeczeństwo! Tak powiedziałem miesiąc temu do młodych, i tak samo mówię dzisiaj do was — do nas — ludzi starszych. Kościół nas potrzebuje! Ale potrzebuje nas także społeczeństwo! Starajcie się wielkodusznie wykorzystywać czas, który macie do dyspozycji, oraz talenty udzielone wam przez Boga, gotowi służyć innym pomocą i wsparciem. Włączajcie się w głoszenie Ewangelii jako katechiści, animatorzy liturgii, świadkowie życia chrześcijańskiego. Poświęcajcie czas i energię modlitwie, czytaniu słowa Bożego i rozważaniu go.

6. «Ja ci pokażę wiarę ze swoich uczynków» (Jk 2, 18). Tymi słowami apostoł Jakub wezwał nas, byśmy nie lękali się otwarcie i odważnie wyznawać w codziennym życiu wiary w Chrystusa, zwłaszcza poprzez dzieła miłosierdzia i solidarności z potrzebującymi (por. Jk 2, 15-16).

Dziękuję dzisiaj Panu za licznych braci, którzy dają świadectwo takiej czynnej wiary przez codzienną służbę ludziom starszym, ale także za wszystkie osoby starsze, które na miarę swoich możliwości nadal poświęcają się dla dobra innych.

Świętując uroczyście Jubileusz Ludzi Starszych, pragniecie ponowić swoje wyznanie wiary w Chrystusa, jedynego Zbawiciela człowieka, oraz potwierdzić swą przynależność do Kościoła, zobowiązując się żyć pod znakiem miłości.

Razem chcemy dziś dziękować za dar wcielenia Syna Bożego i za dokonane przez Niego odkupienie. Pielgrzymujmy dalej szlakiem naszego codziennego życia z przekonaniem, że ludzka historia jako całość i osobiste dzieje każdego z nas wpisane są w Boży zamysł, na który rzuca swoje światło tajemnica zmartwychwstania Chrystusa.

Prośmy Maryję, Dziewicę pielgrzymującą w wierze i naszą niebieską Matkę, aby towarzysząc nam na drodze życia, pomagała nam wypowiadać — tak jak Ona — nasze «tak» wobec woli Bożej i śpiewać razem z Nią hymn Magnificat z ufnością i nieprzemijającą radością w sercu.

opr. mg/mg