Kronika podróży do Australii

Kronika podróży

Najdłuższa do tej pory podróż Benedykta XVI, dziewiąta z kolei, trzecia międzykontynentalna, rozpoczęła się w sobotę 12 lipca. Papież udał się do Australii, aby po raz drugi — po podróży do Kolonii w sierpniu 2005 r. — spotkać się z młodzieżą z całego świata. Motywem przewodnim tegorocznej podróży był Duch Święty, co wiązało się z hasłem Światowego Dnia Młodzieży, zaczerpniętym z Dziejów Apostolskich: «Duch Święty zstąpi na was, otrzymacie Jego moc i będziecie moimi świadkami» (1, 8). Na rzymskim lotnisku Fiumicino pożegnali Papieża m.in. kard. Agostino Vallini, wikariusz Rzymu, abp Dominique Mamberti, sekretarz ds. relacji z państwami, abp Giuseppe Bertello, nuncjusz apostolski we Włoszech, abp James Michael Harvey, prefekt Domu Papieskiego. Rząd włoski reprezentował podsekretarz prezydium rady ministrów Gianni Letta. W chwili odlotu Papież wysłał do prezydenta Włoch Giorgia Napolitana telegram, w którym pozdrowił wszystkich Włochów i zapewnił o modlitwie za nich. Prezydent Napolitano przekazał Ojcu Świętemu przesłanie, w którym podkreślił, że Światowy Dzień jest dla młodzieży okazją do spotkania, będącego wzbogacającym dialogiem kultur i tradycji, który uwydatnia wspólne cechy rodziny ludzkiej. Napisał też, że słowa Ojca Świętego z pewnością uwrażliwią młodzież na takie wartości, jak wzajemne zrozumienie, szacunek, pokój i współpraca między narodami.

Pół godziny po starcie samolotu, który nastąpił o godz. 10.30, odbyła się konferencja prasowa, podczas której Papież odpowiadał na pytania towarzyszących mu dziennikarzy. Pytania dotyczyły znaczenia Światowego Dnia Młodzieży, sytuacji Kościoła w Australii, problemu ochrony środowiska, skandalu nadużyć seksualnych i konferencji Lambeth, czyli kwestii anglikańskiej.

W niedzielę 13 lipca rano samolot po 15 godz. i 45 min lotu wylądował w Darwin w północnej Australii, skąd po postoju technicznym odleciał do Sydney.

Australia jest kontynentem dwukrotnie większym od Europy, zamieszkanym przez niespełna 21 mln osób, z których ponad jedną czwartą stanowią katolicy. 80%. Australijczyków to chrześcijanie, głównie anglikanie. Odwiedził ją w 1970 r. Paweł VI, a potem dwukrotnie — w 1986 r. i w 1995 r. Jan Paweł II.

Benedyktowi XVI towarzyszyli w podróży Sekretarz Stanu kard. Tarcisio Bertone, substytut Sekretariatu Stanu abp Fernando Filoni, sekretarz osobisty ks. prał. Georg Gänswein, ks. prał. Alfred Xuereb z sekretariatu osobistego, ks. prał. Peter Brian Wells z Sekretariatu Stanu, mistrz ceremonii liturgicznych ks. prał. Guido Marini oraz ks. prał. William V. Millea i ks. prał. Enrico Viganň. Wśród osób towarzyszących byli także osobisty lekarz Papieża dr Renato Buzzonetti i kardiolog dr Patrizio Polisca, dyrektor «L'Osservatore Romano» Giovanni Maria Vian, dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej, Radia Watykańskiego i Watykańskiego Ośrodka Telewizyjnego o. Federico Lombardi SJ, organizator podróży apostolskich Ojca Świętego Alberto Gasbarri i jego asystent Paolo Corvini. Na lotnisku w bazie Richmond dołączyli do Papieża kard. George Pell, arcybiskup Sydney, kard. Stanisław Ryłko, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Świeckich, abp Philip Edward Wilson, przewodniczący Konferencji Episkopatu Australii, abp Giuseppe Lazzarotto, nuncjusz apostolski w Australii, biskup pomocniczy Sydney i koordynator ŚDM Anthony Fisher, bp Josef Clemens, sekretarz Papieskiej Rady ds. Świeckich, i ks. prał. Jude Thaddeus Okolo, radca nuncjatury.

Z lotniska, na którym oczekiwali premier Kevin Rudd wraz z przedstawicielami władz federalnych i stanowych, Benedykt XVI udał się do należącego do Opus Dei ośrodka w Kenthurst pod Sydney, gdzie spędził parę dni na odpoczynku i pracy. Tego samego dnia zostało rozpowszechnione papieskie przesłanie wideo do młodzieży i do mieszkańców Australii. Benedykt XVI zachęcił młodzież z całego świata, wszystkich, którzy chcą szukać rozwiązania problemów ubóstwa i niesprawiedliwości, a także niszczenia środowiska przez ludzką zachłanność i żyć w harmonii z przyrodą, by przyłączyli się do niego w Australii na obchodach Światowego Dnia Młodzieży.

Po przybyciu do Kenthurst, położonego wśród lasów na zboczach Gór Niebieskich (Blue Mountains), Papież odprawił Mszę św. w kaplicy ośrodka, po czym spożył kolację.

W poniedziałek 14 lipca dotarł na nabrzeże Circular Quay w Sydney ogromny drewniany krzyż, który podarował młodzieży w 1984 r. Jan Paweł II, oraz obraz Matki Boskiej. Krzyż i obraz pielgrzymowały potem ulicami miasta, niesione przez młodzież z różnych krajów. Ojciec Święty rano sprawował Mszę św. ze swoimi sekretarzami i z księżmi z ośrodka w Kenthurst, gdzie po południu wysłuchał koncertu «Sydney Symphony Fellows», w którego programie były utwory Mozarta, Schumanna i Schuberta.

We wtorek 15 lipca odbyło się uroczyste otwarcie Światowych Dni Młodzieży z udziałem blisko 150 tys. wiernych z całego świata. Koncelebrowanej Mszy św. na nabrzeżu Barangaroo przewodniczył kard. George Pell. Krzyż i ikonę, do których dołączono także «message stick» — kij służący Aborygenom do przekazywania wiadomości, otaczało 168 flag reprezentowanych państw. Po zaprezentowanym przez Aborygenów spektaklu muzyczno-tanecznym przemówił do zgromadzonej młodzieży premier Australii Kevin Rudd, który pozdrowił kilkanaście grup językowych, m.in. po polsku powiedział: «Witajcie w Australii». Mszę św. koncelebrowało ponad 400 kardynałów i biskupów oraz 4000 księży, m.in. kardynałowie Stanisław Ryłko, Tarcisio Bertone, Angelo Bagnasco i Francis Eugene George, przewodniczący konferencji episkopatu dwóch najliczniej reprezentowanych krajów, czyli Włoch i Stanów Zjednoczonych, przewodniczący Konferencji Episkopatu Australii abp Philip Wilson i bp Anthony Fisher, główny koordynator XXIII ŚDM. Kard. Pell wygłosił homilię, a kard. Ryłko powitał młodzież w imieniu Papieskiej Rady ds. Świeckich. Po komunii grupa Maorysów z Nowej Zelandii zaśpiewała pieśń dziękczynną, a po końcowym błogosławieństwie odśpiewano po raz pierwszy hymn tegorocznego Dnia «Receive the Power» (Przyjmijcie moc).

Ojciec Święty nadal przebywał w Kenthurst, gdzie podobnie jak poprzedniego dnia odprawił rano Mszę św. z sekretarzami, spacerował i wysłuchał drugiego koncertu «Sydney Symphony Fellows».

Po Mszy św., otwierającej obchody ŚDM, jego uczestnicy otrzymali sms od Papieża: «Młody przyjacielu, Bóg i Jego lud wiele od ciebie oczekują, otrzymałeś bowiem od Ojca największy dar: Ducha Jezusa — BXVI». Sms-y pielgrzymi otrzymywali codziennie aż do końca ŚDM.

Młodzież z całego świata była goszczona przez parafie i rodziny w Australii i Nowej Zelandii. W Sydney jednym z 350 miejsc, w których zamieszkali uczestnicy ŚDM, była muzułmańska szkoła Fahd Islamic School. Świadomi konsekwencji wielkiego napływu pielgrzymów, organizatorzy ŚDM starali się zadbać o środowisko. Do przemieszczania się po Sydney młodzież nie używała samochodów, a pakiety pielgrzyma i inne materiały były tak zaprojektowane, by można je było poddać recyklingowi lub użyć ponownie.

Zadbano też o osoby niepełnosprawne: przygotowano specjalnie dostosowane do ich potrzeb miejsce na katechezy, prowadzono katechezy w języku migowym i stworzono możliwość spowiadania się w tym języku.

Polska młodzież gromadziła się co wieczór o godz. 21.37, by wspominać Jana Pawła II i modlić się o jego rychłą beatyfikację.

W środę 16 lipca, w ostatnim dniu pobytu Benedykta XVI w Kenthurst, pracownicy ogrodu zoologicznego w Taronga pokazali mu typowo australijskie zwierzęta: misia koalę, małego krokodyla, papużkę, pytona, oposa, mrówkojada, jaszczurkę i małego kangura. O godz. 18, po wysłuchaniu ostatniego koncertu, Benedykt XVI opuścił ośrodek Opus Dei i przeniósł się do Sydney, do rezydencji arcybiskupa przy katedrze (Cathedral House).

Był to pierwszy dzień katechez dla młodzieży, na temat: «Wezwani do życia w Duchu Świętym». Odbywały się one rano w wielu miejscach, na ogół w parafiach goszczących pielgrzymów, w kościołach i na stadionach, i były wygłaszane w 29 językach. Nauki dla polskich grup głosili biskupi Jerzy Mazur, Jan Tyrawa, Józef Guzdek, Ireneusz Pękalski i Henryk Tomasik. Tematami drugiego i trzeciego dnia katechez były: «Duch Święty duszą Kościoła» i «Posłani do świata — Duch Święty jako główny sprawca misji». Po południu odbywał się festiwal, na który składały się koncerty, wystawy, spektakle itp. Australijski «Caritas» zorganizował multimedialną wystawę na temat Milenijnych Celów Rozwoju, która miała uwrażliwić młodzież na panujące wciąż na świecie ubóstwo, głód i niesprawiedliwości społeczne. W parku Olimpijskim odbyło się V Spotkanie Młodzieży z Azji. Jeden z jego bardzo licznych uczestników powiedział: «W naszych ojczyznach jesteśmy małą trzódką, mniejszościami, które bywają prześladowane. Tu czujemy się w domu, bo możemy swobodnie dawać świadectwo naszej wierze w Jezusa Chrystusa».

Młodzież otrzymała kolejny sms od Papieża: «Duch Święty dał apostołom i daje tobie moc do odważnego głoszenia, że Chrystus zmartwychwstał! — BXVI».

Czwartek 17 lipca był dniem pierwszego spotkania Benedykta XVI z młodzieżą i oficjalnego powitania z władzami australijskimi. Po Mszy św., odprawionej prywatnie w kaplicy Domu Katedralnego, Papież pojechał do siedziby gubernatora stanu Nowa Południowa Walia, gdzie odbyła się ceremonia z udziałem gubernatora Michaela Jeffery'ego i premiera Kevina Rudda. W swoim przemówieniu Benedykt XVI wyraził uznanie rządowi australijskiemu za działania mające na celu naprawienie niesprawiedliwości, jakich doznali rdzenni mieszkańcy tego kraju. Stamtąd udał się do klasztoru Zgromadzenia Sióstr św. Józefa. W kaplicy bł. Marii MacKillop modlił się przed Najświętszym Sakramentem i przy grobie pierwszej australijskiej błogosławionej. Klasztor ten nawiedzili w czasie swoich podróży również Paweł VI i Jan Paweł II. Następnie w Admiralty House Papież spotkał się z gubernatorem generalnym Australii Michaelem Jefferym i z premierem Kevinem Ruddem. Rozmowy dotyczyły kwestii środowiska, kryzysu żywnościowego, energii, wartości i problemów młodzieży oraz dialogu międzyreligijnego. Po tych spotkaniach Ojciec Święty wrócił na obiad do rezydencji arcybiskupa. Młodzież rano uczestniczyła w katechezach.

Po południu na uroczyste powitanie z tysiącami młodzieży na nabrzeżu Barangaroo Papież przybył 63-metrowym trzypokładowym statkiem spacerowym, któremu towarzyszyło kilkanaście innych łodzi. Przedtem w zatoce Rose Bay powitali go członkowie starszyzny plemienia Gadigal, należącego do aborygeńskiego ludu Eora, który kiedyś mieszkał na obszarze dzisiejszego Sydney. Na statku byli z Papieżem kardynałowie George Pell, Tarcisio Bertone i Stanisław Ryłko, główny koordynator ŚDM bp Anthony Fisher i 16 chłopców i dziewcząt reprezentujących wszystkie kontynenty. Po trzech kwadransach rejsu statek dopłynął do nabrzeża, a stamtąd Papież dotarł na miejsce spotkania samochodem. Najpierw powitała go młodzież aborygeńska, a potem wygłosili przemówienia kard. George Pell oraz przewodniczący Konferencji Episkopatu Australii abp Philip Wilson. Po czytaniach Ewangelii i modlitwie wiernych Papież wygłosił przemówienie powitalne do młodzieży. Na zakończenie spotkania odśpiewano hymn Dni Młodzieży.

18 lipca był ostatnim dniem katechez dla młodzieży. Po porannej Mszy św. Papież przyjął w Domu Katedralnym gubernatora Nowej Południowej Walii prof. Marie Bashir, premiera Nowej Południowej Walii Morrissa Iemmę i burmistrza Sydney panią Clover More z rodzinami. O godz. 10.30 w krypcie katedry odbyło się spotkanie ekumeniczne z udziałem ok. 40 zwierzchników różnych Kościołów i wspólnot chrześcijańskich, podczas którego Benedykt XVI wygłosił przemówienie, a następnie w katedralnym kapitularzu spotkał się z przedstawicielami innych religii, m.in. judaizmu, islamu, buddyzmu, hinduizmu, i również wygłosił przemówienie. Kard. Bertone i abp Filoni udali się do szpitala w Sydney, by odwiedzić australijskiego kard. Edwarda Idrisa Cassidy'ego, byłego przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan, któremu choroba uniemożliwiła uczestniczenie w spotkaniu ekumenicznym. Benedykt XVI wrócił do Domu Katedralnego, gdzie spożył obiad z grupą 12 przedstawicieli młodzieży ze wszystkich kontynentów. Po południu 300 tys. młodych pielgrzymów uczestniczyło w trzygodzinnym nabożeństwie Drogi Krzyżowej w formie misterium. Każda ze stacji, rozmieszczonych w głównych punktach miasta, była poświęcona wydarzeniu zaświadczonemu przez Pismo Święte. W inscenizacjach uczestniczyło ok. 80 aktorów. Rozważania i modlitwy przygotował o. Peter Steele, jezuita. Papież odmówił modlitwę na zakończenie pierwszej stacji, po czym udał się do krypty katedry, skąd śledził nabożeństwo dzięki transmisji telewizyjnej. Wieczorem w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa przy Uniwersytecie Notre Dame spotkał się z młodzieżą ze wspólnoty terapeutycznej, realizującej program dla osób z takimi obciążeniami, jak narkomania, alkoholizm czy przeszłość przestępcza. Jak powiedział bp Fisher, spotkanie to odbyło się na życzenie Papieża, który chciał odwiedzić również przedmieścia, gdzie nie dotarło — lub nie zostało przyjęte — pozytywne przesłanie Światowego Dnia Młodzieży.

19 lipca przed południem w katedrze Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych, patronki Australii, jednej z największych świątyń na świecie, Papież sprawował Eucharystię, na którą zostali zaproszeni seminarzyści, nowicjuszki i nowicjusze oraz przedstawiciele parafii, szkół i instytucji prowadzonych przez archidiecezję Sydney. Z Papieżem koncelebrowali m.in. kardynałowie Bertone, Pell i Ryłko, a także 65 biskupów australijskich. Byli też gubernator Nowej Południowej Walii oraz burmistrz Sydney. Powitalne przemówienie wygłosił kard. George Pell. Benedykt XVI poświęcił swoją homilię konsekracji, nawiązał w niej także do skandalu molestowania seksualnego nieletnich. Po homilii i po odśpiewaniu Litanii do Wszystkich Świętych Papież konsekrował nowy ołtarz katedry, w którym są wmurowane relikwie św. Tomasza Becketta, św. Olivera Plunketta oraz męczenników japońskich i koreańskich. Po Mszy św., którą zakończył śpiew «Te Deum», w Domu Katedralnym Benedykt XVI spożył obiad z biskupami australijskimi ze wszystkich diecezji. W tym samym czasie kard. Pell gościł na obiedzie kardynałów i biskupów z zagranicy.

Wieczorem na hipodromie w Randwick odbyło się czuwanie młodzieży z Papieżem. Młodzi pielgrzymi zaczęli gromadzić się tam już od rana. W drodze z północnego Sydney na hipodrom mijali siedem stacji, które nosiły nazwy siedmiu darów Ducha Świętego. Benedykt XVI zanim przybył na hipodrom odwiedził w prowadzonym przez zakonnice domu seniora kard. Edwarda Bede Clancy'ego, byłego arcybiskupa Sydney, i dwóch innych biskupów przebywających w tym domu, a także panią Rosemary Goldie, byłego podsekretarza Papieskiej Rady ds. Świeckich, która jako pierwsza kobieta sprawowała wysoki urząd w Stolicy Apostolskiej podczas pontyfikatu Pawła VI.

Czuwanie rozpoczął układ choreograficzny, wniesienie krzyża i ikony ŚDM. Papież wszedł na podium, gdzie powitało go dwoje młodych ludzi, i zwrócił się do młodzieży słowami: «Moi drodzy młodzi przyjaciele, jak dobrze być tu z wami. Odmówiono modlitwę «Zdrowaś Maryjo» w czterech językach, po czym Benedykt XVI zapalił od paschału pochodnię przyniesioną przez młodą Aborygenkę, która przekazała płomień 12 pielgrzymom oraz obecnym na spotkaniu biskupom. Powoli cały hipodrom zajaśniał blaskiem świec. Weszło wówczas na scenę 7 pielgrzymów, którzy złożyli świadectwa: Czeszka, Tajlandczyk, Australijka, Serb, Chilijczyk, Austriaczka, Lankijczyk. Po świadectwach Papież wygłosił homilię o Duchu Świętym, w której podzielił się także osobistymi wspomnieniami ze swojej drogi wiary, opowiadając o trudnościach, jakich nastręczało mu w dzieciństwie i w czasach studenckich pojęcie Osoby Ducha Świętego, dzięki któremu dojrzewa wiara. Jego działanie dobrze widać na przykładzie patronów XXIII ŚDM: św. Teresy z Lisieux, św. Faustyny Kowalskiej, św. Marii Goretti, św. Piotra Chanela, bł. Piotra To Rota, bł. Marii MacKillop, bł. Piotra Jerzego Frassatiego, bł. Matki Teresy z Kalkuty, sługi Bożego Jana Pawła II i Matki Bożej Krzyża Południa. Po krótkiej modlitwie do Ducha Świętego przedstawiono Papieżowi 24 młode osoby, którym następnego dnia miał udzielić sakramentu bierzmowania. Na zakończenie diakon wniósł Najświętszy Sakrament. Podczas 15-minutowej adoracji czytano wersety biblijne. Przed opuszczeniem hipodromu w Randwick Papież pozdrowił po włosku, po francusku, po niemiecku, po hiszpańsku, po portugalsku i po chińsku młodzież, która pozostała tam na całą noc.

20 lipca Benedykt XVI przybył helikopterem do parku Centennial, położonego 10 km od hipodromu w Randwick, a stamtąd przejechał samochodem panoramicznym do miejsca, gdzie odprawiał Mszę św. na zakończenie Światowego Dnia Młodzieży. Koncelebrowali z Papieżem kard. Tarcisio Bertone, kard. Stanisław Ryłko, kard. Nasrallah Pierre Sfeir oraz abp Philip Wilson i bp Anthony Fisher, a także 26 kardynałów, 420 biskupów i ponad 3 tys. księży. Po homilii, w której mówił o tym, jak człowiek staje się świadkiem Chrystusa, oraz o mocy Ducha Świętego, otwierającego ludziom oczy na wspaniałości Bożej łaski, Papież udzielił sakramentu bierzmowania 24 osobom — 12 kobietom i 12 mężczyznom. Aborygeni szli w procesji z darami, a także wykonali taniec liturgiczny. Na Mszę św. przybyli gubernator Michael Jeffery, premier Kevin Rudd i burmistrz Sydney pani Clover Moore. Pod koniec Mszy św. Benedykt XVI odmówił z wiernymi modlitwę «Anioł Pański», zapowiedział, że następne spotkanie odbędzie się w 2011 r. w Madrycie, a na zakończenie spotkania odśpiewano hymn ŚDM. W zakrystii Benedykt XVI spotkał się z prezydentem Timoru Wschodniego. Na obiad wrócił do Domu Katedralnego wraz z osobami towarzyszącymi mu w tej podróży, a wieczorem spotkał się z grupą organizatorów i dobroczyńców ŚDM.

21 lipca Papież sprawował prywatnie Mszę św. w kaplicy Domu Katedralnego; uczestniczyły w niej cztery osoby będące ofiarami molestowania seksualnego przez duchownych, wraz z duszpasterzem, który się nimi opiekuje. Następnie w parku Domain przy Królewskich Ogrodach Botanicznych odbyło się spotkanie z wolontariuszami, którzy zadbali o sprawny przebieg XXIII Światowego Dnia Młodzieży. Z parku Domain Papież pojechał na lotnisko w Sydney, gdzie odbyła się ceremonia pożegnalna z udziałem gubernatora Michaela Jeffery'ego, premiera Kevina Rudda i władz Konferencji Episkopatu Australii. Samolot wystartował z Sydney o godz. 10.32, miał postój techniczny w Darwin, a stamtąd odleciał do Rzymu. W czasie lotu Papież podziękował dziennikarzom, którzy podróżowali razem z nim, «za niezbędną i nie zawsze łatwą» pracę. Późnym wieczorem samolot wylądował na rzymskim lotnisku Ciampino, gdzie oczekiwali m.in. kard. Agostino Vallini, wikariusz Rzymu, abp Dominique Mamberti, sekretarz ds. relacji z państwami, abp Giuseppe Bertello, nuncjusz apostolski we Włoszech, i abp Vincenzo Pelvi, ordynariusz polowy Włoch, bp Paolo De Nicolň, regens Prefektury Domu Papieskiego, ks. prał. Gabriele Caccia, asesor Sekretariatu Stanu, i ks. prał. Fortunatus Nwachukwu, szef protokołu. W imieniu rządu włoskiego powitał Papieża Gianni Letta, podsekretarz prezydium rady ministrów. Przybyli także ambasador Włoch przy Stolicy Apostolskiej, dziekan korpusu dyplomatycznego oraz ambasador Australii. Zgodnie ze zwyczajem, Benedykt XVI po powrocie do Włoch wystosował telegram do prezydenta Napolitana. W czasie podróży z Sydney do Rzymu Papież skierował telegramy do 13 głów państw, nad których terytorium przelatywał: Indonezji, Singapuru, Malezji, Indii, Omanu, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Bahrajnu, Arabii Saudyjskiej, Jordanii, Syrii, Libanu, Cypru i Grecji. Z lotniska Ciampino Benedykt XVI udał się do Castel Gandolfo.

opr. mg/mg