Tajemnica odpustów

Spis treści i wstęp książki zawierającej doktrynalne i historyczne uwarunkowania, fundamenty, na jakich opiera się katolicka nauka o odpustach

Tajemnica odpustów

Bertrand de Margerie

TAJEMNICA ODPUSTÓW

ISBN: 978-83-7505-141-4

wyd.: WAM 2008


Spis treści
Wstęp do wydania polskiego 7
Przedmowa 11
Preambuła adresowana do Braci protestantów 15
Wstęp 17
Tajemnica odpustów 19
Słowo wstępne 21
Rozdział I
Chrystus oczyszczający ustanawia poprzez swój Kościół odpusty 23
Wprowadzenie 23
1. Tajemnica Boga oczyszczającego w życiu przyszłym 23
2. Misterium świętych odpustów, znaków wyrozumiałości Chrystusa25
3. Sugestie dla pasterzy i pielgrzymów przybywających do Montligeon i innych miejsc pielgrzymowania na całym świecie (w szczególności do Porcjunkuli) 29
Rozdział II
Doktrynalne i historyczne uwarunkowania instytucji odpustów 35
ANEKS I
Stary Testament przygotowuje chrześcijan do praktyki odpustów za zmarłych42
ANEKS II
Apostoł Paweł, przez swą teologię i postawę, przygotowuje odpusty43
ANEKS III
Odpusty w średniowieczu 45
ANEKS IV
Sobory drugiego tysiąclecia wypowiadają się na temat odpustów 48
Rozdział III
Fundamenty odpustów 51
Rozdział IV
Horyzont odpustów: śmierć, czyściec, niebo 57
1. Odpust zupełny na godzinę i w obliczu śmierci 58
2. Odpusty jako pomoc dla Kościoła cierpiącego 65
3. Odpusty, brama do nieba 72
ANEKS V
Spojrzenie dominikanina w kontekście protestanckim 78
Rozdział V
Oryginalność poglądów Lutra w kwestii odpustów: co można z nich zachować?81
1. Kontekst historyczny 82
2. 95 tez (jeszcze katolickiego) Lutra o odpustach 85
3. Dochodzimy w ten sposób do pytania 88
4. Luter odrzuca czasami swe własne tezy, potępione przez Leona X 89
5. Niektóre z 95 tez Lutra mogą być włączone do katolickiej naukio odpustach 89
6. Abstrakcyjne pojęcie odpustu u Lutra 91
ANEKS VI
Traktat Lutra o odpustach (tekst łaciński) 99
Tłumaczenie (według tłumaczenia na język francuski
B. de Margerie i E. des Places SJ) 104
Rozdział VI
Subtelna doktryna Hadriana z Utrechtu (Hadriana VI) i Bossueta, podjęta przez Pawła VI 113
1. Czym jest doktryna Hadriana? 113
2. Podjęcie „zręcznej subtelności” przez Bossueta 115
3. Ocena w świetle św. Tomasza i kard. Journeta 120
4. Paweł VI nawiązuje do Bonifacego VIII, Hadriana z Utrechtu i Bossueta 122
Rozdział VII
Miłość świętych do odpustów 125
1. Starożytność chrześcijańska ukazuje nam konieczność uciekania się do pomocy całego Kościoła, do komunii świętych 126
2. Święci średniowiecza 129
3. Święci czasów nowożytnych 135
Rozdział VIII
Spowiednik świadkiem i apostołem odpustów za dusze w czyśćcu cierpiące 137
1. Przykłady pozostawione przez świętych reformatorów katolickich 138
2. Wyrozumiały spowiednik pomaga penitentowi przyjąć odpuszczenie grzechów i odpusty Kościoła 142
Rozdział IX
Orientacje i doktryny współczesnych teologów 151
1. W 1914 r. filozof Sertillanges rozmyśla nad społecznym kontekstem odpustów 152
2. 1926 r. — Karl Adam: Prawdziwe oblicze katolicyzmu 153
3. Bernhard Poschmann i Karl Rahner: odpust jednoczy w sakramentalium modlitwę wstawienniczą Kościoła i jurysdykcyjną władzę papieża155
4. Paul Galtier (1872-1961) nie przestawał zajmować się odpustami w swych kolejnych pismach o pokucie i w kontekście tych pism (Gregorianum, 1950) 157
5. Paul Anciaux, w 1960 r., kładzie nacisk na istotną więź odpustów z sakramentem pokuty 158
6. Ojciec Didier, w Katolicyzmie (hasło: „Indulgences” — „Odpusty”), kontynuuje te poglądy 158
7. Kardynał Henri de Lubac 159
8. Edvard Schillebeeckx 161
9. Kardynał Charles Journet 162
10. Powrót do tomizmu i nauki Soboru Trydenckiego 164
11. Ojciec P. Adnes 165
12. Kardynał Luigi Ciappi 166
13. Perspektywa ekumeniczna Bernarda Sesboué (1983 167
14. Opus operatum i opus operantis 168
15. Uściślenia Katechizmu Kościoła Katolickiego (KKK) w kwestii odpustów 169
ANEKS VII
Teologia odpustów. Studium Jego Eminencji kard. Ch. Journeta 171
Rozdział X
Sakramentalia, sakramenty i rady 211
1. Odpust jubileuszu chrześcijańskiego i chrzest 211
2. Odpust — sakramentalium w służbie sakramentu pokuty 215
3. Ewangeliczna i kościelna rada korzystania z odpustów 216
Rozdział XI
Rozbieżności i zbieżności ekumeniczne 223
1. Wierzymy w, przez, ku i wraz ze Świętym Kościołem 224
2. Wierzymy w odpuszczenie grzechów 226
3. Wierzymy wspólnie w świętych obcowanie (to znaczy komunię świętych rzeczy i świętych członków Kościoła) i wspólnie modlimy się za zmarłych 233
Bibliografia 243
Wykaz skrótów 249
Wykaz osób i pojęć 251
Wykaz miejsc biblijnych 255





Wstęp

Już w czasach mojej młodości, spędzonej w Chinach, interesowałem się odpustami, pragnąc pomagać duszom czyśćcowym, czyli Kościołowi cierpiącemu. Później, w podwójnej trosce o obronę doktryny Kościoła i pogłębienie jej w kontekście ekumenizmu, ułatwionego przez Sobór Watykański II, zacząłem, od początku lat 60., kompletować dossier dotyczące odpustów, dossier, które leży częściowo u początków książki prezentowanej tu Czytelnikowi.

Książka ta przedstawia więc ciągłość moich zainteresowań tym tematem. Rekolekcje, jakie odbyłem w 1993 r. w Montligeon, sanktuarium modlitw za zmarłych, na zachodzie Francji, a dokładnie w departamencie Orne, wyrastały z tego duchowego horyzontu i, jednocześnie, umacniały go. Świadczy o tym ostatni rozdział tej książki. Pragnę tu wyrazić mą wdzięczność ks. André Lecoq, rektorowi sanktuarium, za jego gościnne przyjęcie.

Pod datą 1 lutego 1993 r. zapisałem w moim dzienniku rekolekcyjnym: ,,Duchu Prawdy, mój Pokrzepicielu, dziękuję że namaściłeś mnie i umocniłeś, by bronić przed ludźmi doktryny Kościoła, także tej dotyczącej odpustów, owocu Krwi Chrystusa, zabarwionych Jego nieskończenie cenną Krwią”.

U podstaw tej książki leży więc ponad 50 lat modlitwy, refleksji i lektury. Do jej uzasadnienia wystarczyłaby już sama niechęć do odpustów, spotykana często na Zachodzie, płynąca z ust uważających się za katolickie. Gdyby niechęć ta była w pełni świadoma, stanowiłaby ciężki i straszliwy grzech względem Odkupiciela. Podawać w wątpliwość użyteczność odpustów oznaczałoby, w przypadku katolika, wątpić w moc daną przez Jezusa Chrystusa swemu Kościołowi, w pełnej miłości trosce o doczesny i wieczny los każdego z jego członków.

Odpusty objawiają nam miłosierdzie Ojca, ofiarę Syna, dar Ducha, którym jest odrzucenie i odpuszczenie naszych grzechów. Pomagają nam lepiej dostrzegać piękno i świętość Kościoła, jego jedność, katolickość i apostolstwo. Pragnąc ,,zdobywać odpusty, by przekazywać je duszom czyśćcowym”, rozumiemy lepiej, że Kościół, nasz Kościół, rozciąga się ponad granice naszego ziemskiego wygnania. Oto co pomagają nam dostrzec, wyłożyć i, przede wszystkim, kontemplować sakramentalne łaski bierzmowania, odnawiane poprzez częstą spowiedź i codzienne uczestnictwo we Mszy św., dzięki Komunii sakramentalnej i komunii duchowej.

Chciałbym także wyrazić moją głęboką wdzięczność teologom, żyjącym i zmarłym, których myśl była mi pomocną, świętym Aniołom i duszom w czyśćcu cierpiącym, które modliły się za mnie, ich widzialnym narzędziom, w szczególności siostrze Teresie de Pirey, asystentce, oraz moim przyjaciołom studentom: Sylvainowi Papavero i Alexis, których bezinteresowna i techniczna współpraca podtrzymywały i wzmacniały moje słabe i niezręczne palce. Bez nich książka ta być może nigdy nie ujrzałaby światła dziennego.

Paryż, 1 maja 1997 r.

Nb.: Zwracam uwagę na fakt, że niektóre, bardziej techniczne rozwinięcia zapisane zostały mniejszą czcionką: czytelnik niedysponujący wystarczającą ilością czasu będzie mógł zrezygnować z ich lektury.

opr. aw/aw



« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

reklama

reklama

reklama

reklama