Rosja: zmarł A. Krasikow – pierwszy sowiecki korespondent z Vaticanum II

Anatolij A. Krasikow urodził się 2 sierpnia 1931 w Moskwie. W 1954 ukończył wydział historyczny Moskiewskiego Państwowego Instytutu Stosunków Międzynarodowych (MGIMO) Ministerstwa Spraw Zagranicznych ze specjalnością ”historyk-międzynarodowiec”; w rok później skończył kursy doskonalenia znajomości języków obcych w tejże uczelni jako „tłumacz języka włoskiego”.

Potem przez 37 lat pracował w TASS, którego w latach 1959-64 był korespondentem we Włoszech i kierownikiem oddziału agencji w Rzymie. Był to czas rozpoczęcia i pierwszych dwóch sesji Soboru Watykańskiego II i Krasikow został pierwszym dziennikarzem sowieckim, akredytowanym przy Watykanie i piszącym o pracach Vaticanum II. Później, w latach 1966-72 kierował podobnym biurem TASS w Paryżu. Od 1972 był członkiem kolegium, a od 1978 – zastępcą dyrektora generalnego tej agencji.

Między powrotem z Włoch a wyjazdem do Francji przygotował rozprawę doktorską o Vaticanum II i nawet zdał odpowiednie egzaminy na wydziale filozoficznym Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego (MGU), ale nie przystąpił do obrony, gdy dowiedział się, że jego praca ma mieć „wyraźne ukierunkowanie z pozycji wojującego ateizmu”. Ostatecznie uzyskał doktorat, ale dopiero w 1990 w Akademii Nauk Społecznych przy KC KPZR nt. pokojowego przejścia Hiszpanii od dyktatury frankistowskiej do demokracji, który to temat pasjonował go wiele lat.

W latach 1992-96 pracował w administracji prezydenta Borysa Jelcyna jako szef jego służby prasowej i sekretarz odpowiedzialny Rady ds. Współdziałania ze Stowarzyszeniami Religijnymi przy Prezydencie Rosji, której był współtwórcą.

Po odejściu ze służby państwowej w 1996 został przewodniczącym Ośrodka Badania Problemów Religi i Społeczeństwa Instytutu Historii Rosyjskiej Akademii Nauk (RAN). W latach 1997-2003 kierował Rosyjskim Oddziałem Międzynarodowego Stowarzyszenia Wolności Religijnej, a od 2004 był jego honorowym przewodniczącym. Był wówczas także członkiem zespołu redakcyjnego pisma „Religia i Prawo”, wydawanego przez Słowiański Ośrodek Prawny.

W tym samym 2004 roku został członkiem Wielkiego Jury Związku Dziennikarzy Rosji. Przez wiele lat, aż do śmierci, był członkiem rady powierniczej Prawosławno-Chrześcijańskiego Instytutu św. Filareta (SFI) w Moskwie, znanego ze swej otwartej postawy naukowej, niezależnego od Patriarchatu Moskiewskiego, a nierzadko pozostającego w opozycji do niego.

Głównym przedmiotem zainteresowań i badań Krasikowa była rola czynnika religijnego w polityce rosyjskiej, europejskiej i światowej oraz sprawy wolności religijnej. W latach 1978-88 odpowiadał w TASS za stronę informacyjną przygotowań, a następnie obchodów 1000-lecia chrztu Rusi.

Chociaż był w przeszłości działaczem partyjnym, a nawet wojującym ateistą, już pod koniec lat osiemdziesiątych stał się „nieustraszonym bojownikiem o wolność religijną i głęboko wierzącym chrześcijaninem” – wspominał zmarłego czołowy historyk rosyjski prof. Andriej Zubow. Jednocześnie przyznał, że nie wie dokładnie, czy „Anatolij Andriejewicz był prawosławnym czy katolikiem”, gdyż był on przede wszystkim życiowo zainteresowany jednością chrześcijan.

A czołowy pracownik Instytutu Historii Europy RAN prof. Roman Łunkin napisał na swym blogu, że A. Krasikow „zmarł cicho i spokojnie wśród swych bliskich”. Dodał, że pracował on do ostatnich swych dni, otoczony książkami. Według Łunkina zwłoki zmarłego zostaną spalone, po czym nastąpi rodzinna uroczystość żałobna, a gdy warunki pozwolą na zebranie się większej liczby osób, na stołecznym Cmentarzu Kuncewskim odbędzie się jego pogrzeb, a nabożeństwo żałobne prawdopodobnie zostanie odprawione w cerkwi św. Kosmy i Damiana, związanej ze SFI.

kg (KAI/B-I/C.P) / Moskwa