Fragmenty opublikowanej pod koniec drugiej wojny światowej "Historii antysemityzmu", począwszy od korzeni ludu Izraela aż po współczesne autorowi wydarzenia
Eugenio Zolli Historia antysemityzmu |
|
Okres prehistoryczny i protohistoryczny w Palestynie trwa aż do początku II tysiąclecia p.n.e., czyli aż do początku okresu biblijnego.
W wielu grotach w okolicy jeziora Genezaret, niedaleko Nazaretu, na Karmelu i w innych jeszcze miejscach znalezione zostały czaszki człowieka, Neandertalczyka.
W okresie neolitu spotyka się tę samą rasę, która występuje w Europie południowej w rejonie Aurignac (rasa Grimaldi).
Z okresu eneolitu (chalkolitu czy też okresu miedzi), około 4000 aż do 2000 p.n.e., pochodzą bardzo starannie wykończone narzędzia kamienne, metalowe i miedziane, oraz ceramiczne, przywożone do kraju przez ludność, której nie jesteśmy w stanie zidentyfikować. W okresie eneolitu spotykamy kolejną rasę, której cechy nie zostały jeszcze potwierdzone.
W tamtym okresie ludzie zamieszkiwali jaskinie, spotyka się jednak również wioski złożone ze starannie zbudowanych domów. Za kominek służyła wykopana w ziemi dziura. Pojemniki i narzędzia wykonywane były z kamienia i częściowo z gliny. W niektórych domach odnaleziono rysunki w kolorach ciemnego brązu, czerwieni, czerni, żółci i bieli.
Z okresu megalitu (V—III tysiąclecie p.n.e.) pochodzą serie pomników takich jak: kamienne kolumny (menhiry), kamienne okręgi (kromlechy), mury cyklopowe, dolmeny. Te ostatnie składały się zazwyczaj z trzech kamiennych bloków bazaltu, na których kładziono czwarty blok, tak by tworzył dach. Czyżbyśmy mieli do czynienia z prymitywnymi ołtarzami?
Podobnie historia cywilizacji Palestyny trzeciego tysiąclecia, okres miedziany, owiana jest mgłą tajemnicy. Jeżeli chodzi o ceramikę, trudno ustalić czy uległa ona wpływom egipskim czy mezopotamskim. Prowincja Biblo z całą pewnością znajdowała się w strefie wpływów egipskich.
Drugie tysiąclecie to okres przenikania Semitów do Palestyny. Pod koniec tego tysiąclecia ma miejsce przenikanie Izraelitów, którzy spotykają się tam z etnicznie do siebie podobnymi Kananejczykami. Niekiedy język kananejski oznacza język hebrajski.
Nic nie wskazuje na to, że w tym okresie obszar Kanaan podlegał Mezopotamii. Faktem jest jednak, że język babiloński około 1400 p.n.e. używany był jako język sfer dyplomatycznych zarówno w Azji Przedniej, jak i w Egipcie. Od około 1730—1580 p.n.e. kraj ten znajduje się pod dominacją Hycsos, ludu nieznanego pochodzenia. Mamy tu prawdopodobnie do czynienia z konglomeracją grup semickich i nie semickich, które przybyły z Północy w XVIII wieku i roztoczyły swoje panowanie aż po Egipt.
Egipt pozostał pod ich zwierzchnictwem przez dwieście lat. Po wygnaniu Hycsos około XVI wieku p.n.e. kraj wrócił pod panowanie egipskie, które trwało aż do wieku XII. Egipt wzbogacił się w tym okresie o fortece, garnizony, świątynie i pałace.
Wszystkie produkty przemysłowe i artystyczne pochodziły z Egiptu. Na niektórych pomnikach dają się zauważyć egipskie napisy. Z czasem spotykają się pierścienie w kształcie skarabeuszy i alabastrowe pojemniki egipskie. Ze względu na różnice ras i religii, egipska kultura nie zdołała jednak się zakorzenić. Niektóre z egipskich słów przeniknęły do języka żydowskiego, Panteon egipski wzbogacił się o kilka palestyńskich bóstw. Podczas walk pomiędzy Egipcjanami a Hetytami, które miały miejsce w Syrii od XV po XII wiek p.n.e., przywódcy poszczególnych księstw, na które podzielona była Palestyna, raz wspierali jednych, raz drugich. Hetyci posługiwali się językiem indoeuropejskim, tak zwanym protohetyckim. Po zniknięciu Hetytów z kart historii, około 1200 p.n.e., na terenach Azji Mniejszej zamieszkały inne ludy indoeuropejskie, w szczególności Frygijczycy.
W XIV i XIII wieku p.n.e. w Syrii‑Palestynie rozprzestrzenia się ceramika cypryjska i mykeńska. Ceramika ta była nie tylko sprowadzana przez populację autochtonów, ale była też przez nich imitowana.
Filistynowie, pochodzenia mykeńsko‑kreteńskiego, osiedlili się na brzegach Palestyny po 1200, czyli w okresie, który przez niektórych uważany jest za okres imigracji Izraelitów do Palestyny.
Z czasem Filistynowie zaczynają etnicznie i kulturalnie podlegać populacji autochtońskiej, w wyniku czego niewiele wiadomo nam o ich religii czy języku.
Izraelici, według niektórych, przybyli z Egiptu do Palestyny około połowy XIII wieku. Zastali oni kraj podzielony na wiele pomniejszych księstw i zetknęli się z kulturą, która mimo iż z pewnością musiała wydawać się niepozorna w porównaniu z kulturą ludów mieszkających nad Nilem czy z kulturą mezopotamską, to jednak zdecydowanie nie była pozbawiona znaczenia.
opr. ab/ab