Świat 2001 - Kronika wydarzeń

• Przez dwa tygodnie dziennikarze czeskiej telewizji publicznej okupowali studio wiadomości telewizyjnych w proteście przeciwko wyborowi nowego dyrektora, Jirego Hodaăa. 3 stycznia w największych miastach Czech manifestowało ponad 100 tys. osób popierając dziennikarzy. W efekcie Hodaă ustąpił ze swego stanowiska.
• W pierwszych dniach swojego urzędowania prezydent USA George W. Bush zniósł dofinansowanie dla międzynarodowych organizacji proaborcyjnych, zapowiedział obniżenie podatków na niespotykaną dotąd skalę oraz reformę systemu edukacji przez wprowadzenie tzw. bonów edukacyjnych.
• Po wielogodzinnej burzliwej debacie brytyjska Izba Lordów większością 120 głosów poparła rządowy projekt nowelizacji ustawy w sprawie sztucznego zapłodnienia i embriologii, dopuszczający tzw. klonowanie terapeutyczne.
• W szwajcarskim mieście Davos odbywały się obrady Światowego Forum Gospodarczego. Do przebywających tam biznesmenów i polityków trafił apel przedstawicieli różnych religii o podjęcie dialogu na temat moralnych aspektów globalizacji.
• Ponad 2,5 miliona Ukraińców, głównie dzieci, zachorowało na grypę.
• Przedstawiciele władz Korei Północnej i Południowej spotkali się, by omówić projekt budowy połączenia kolejowego między Północą i Południem oraz sprawę dostaw energii elektrycznej z Południa.
• Druzgocące zwycięstwo w Izraelu przywódcy prawicowego Likudu, generała Ariela Szarona nad Ehudem Barakiem z Partii Pracy odebrano — nie tylko w świecie arabskim — jako nieuchronną zapowiedź eskalacji konfliktu izraelsko-palestyńskiego.
• Co najmniej 5 milionów dzieci w wieku poniżej 14 lat ucierpiało na skutek silnego trzęsienia ziemi w stanie Gudżarat (Pakistan), a połowa z nich straciła rodziców lub całe rodziny.
• Federalna prokuratura w Nowym Jorku wszczęła dochodzenie przeciwko byłemu prezydentowi Billowi Clintonowi w związku z ułaskawieniem przez niego znanego aferzysty Marka Richa, ściganego za niepłacenie podatków oraz inne oszustwa finansowe.
• Parlament bułgarski uchwalił ustawę, zgodnie z którą nazwiska wszystkich agentów byłego Komitetu Bezpieczeństwa Państwa i sekcji wywiadu będą ujawnione w miejscach publicznych i w Internecie.
• Centrum Kijowa przez kilka tygodni okupowali manifestanci domagający się ustąpienia prezydenta Ukrainy, Leonida Kuczmy, oskarżanego o korupcję i łamanie praw człowieka.
• Pomimo międzynarodowych wysiłków epidemia pryszczycy przeniosła się z Wielkiej Brytanii do Europy, gdzie przypadki zachorowań zanotowano m.in. we Francji, Niemczech i Włoszech.
• Stany Zjednoczone wydaliły 50 rosyjskich dyplomatów, z których 4 uznano za szpiegów.
• Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu odrzucił apelację ostatniego komunistycznego przywódcy NRD, Egona Krenza, skazanego przez sąd RFN w 1999 r. na 6,5 roku więzienia.
• Kanclerz Niemiec Gerhardt Schröder przebywał z wizytą w Petersburgu, gdzie gościł na zaproszenie prezydenta Rosji Władimira Putina.
• Nastąpił wzrost napięcia w Strefie Gazy po serii ataków islamskich bojówek Hamasu na terytorium Izraela.
• Zwolennicy niepodległości Czarnogóry zwyciężyli w wyborach parlamentarnych.
• Rosyjskie media ujawniły, że prawdopodobną przyczyną zatonięcia łodzi podwodnej „Kursk” był wybuch uszkodzonej torpedy.
• Państwa NATO zapowiedziały, że udzielą pomocy rządowi macedońskiemu w zwalczaniu albańskich oddziałów terrorystycznych, które z Kosowa atakują przygraniczne obszary Macedonii.
• Francuskie Zgromadzenie Narodowe przyjęło nową ustawę o aborcji i antykoncepcji, zgodnie z którą „aborcja na życzenie” jest dopuszczalna do 12 tygodnia ciąży.
• Partia Pracy premiera Tony Blaira odniosła zdecydowane zwycięstwo w wyborach parlamentarnych w Wielkiej Brytanii.
• W Ruandzie ponownie wybuchły walki plemienne pomiędzy Hutu i Tutsi.
• Belfast był sceną gwałtownych starć między społecznością protestancką i katolicką.
• Rząd Serbii zdecydował się na wydanie byłego prezydenta Slobodana Miloszevicia międzynarodowemu Trybunałowi w Hadze.
• Władze Macedonii i albańscy rebelianci podpisali z NATO dwa porozumienia o zawieszeniu broni.
• Izba Reprezentantów USA opowiedziała się za całkowitym zakazem klonowania, które ma podlegać karze do 10 lat więzienia.
• Prezydent George W. Bush zezwolił na finansowanie z federalnego budżetu badań z użyciem komórek macierzystych z ludzkich embrionów, wykorzystywanych przy poszukiwaniu leków na groźne choroby.
• Co najmniej 18 osób zginęło w zamachu dokonanym przez palestyńskiego samobójcę, który wysadził się w powietrze w centrum Jerozolimy.
• Do serii największych zamachów terrorystycznych w historii świata doszło 11 września na terenie USA. Obiektem ataków stały się dwa najwyższe budynki World Trade Center w Nowym Jorku oraz budynek Pentagonu w stolicy kraju, Waszyngtonie. W samolotach pasażerskich, które stały się narzędziem zbrodni w rękach terrorystów-samobójców, zginęło kilkaset osób, zaś pod gruzami walących się wieżowców — kilka tysięcy. W czasie akcji ratowniczej śmierć poniosło również kilkuset strażaków. Cały cywilizowany świat okrył się w tych dniach żałobą. Ze wszystkich stron napłynęły do narodu amerykańskiego wyrazy współczucia i solidarności z rodzinami ofiar. Stany Zjednoczone zażądały od Afganistanu natychmiastowego wydania Osamy ben Ladena, którego obarczają odpowiedzialnością za przygotowanie ataków.
• Do Morza Czarnego spadł samolot pasażerski Tu-154 lecący z Tel Awiwu do Nowosybirska. Na pokładzie samolotu, którym podróżowało 66 pasażerów, doszło do eksplozji.
• Raport ONZ ostrzega, że epidemia AIDS w Rosji rozprzestrzenia się w błyskawicznym tempie.
• Stany Zjednoczone rozpoczęły w Afganistanie działania wojenne przeciwko bazom talibańskich terrorystów, zyskując wsparcie miejscowych ugrupowań wchodzących w skład Sojuszu Północnego. Po trzech miesiącach nieustannych ataków wojska talibów poniosły klęskę.
• Coraz więcej śmiertelnych ofiar pochłania zaostrzający się konflikt izraelsko-palestyński.

opr. mg/mg