Kim był płk. Ryszard Kukliński? Jak pielęgnujemy jego pamięć? Czy potrafimy sobie uświadomić, co mogłoby się stać, gdyby jego samotna misja się nie powiodła?
Nowoczesna, multimedialna, zawierające unikalne dokumenty i mapy oraz pamiątki po pierwszym polskim żołnierzu w NATO. Tak wygląda zmodernizowana Izba Pamięci Generała Kuklińskiego
To był ważny moment dla tego niewielkiego, a jakże ważnego w dziejach Polski, Europy i świata muzeum. Na warszawskim Starym Mieście po dwóch miesiącach prac uroczyście, w asyście Wojska Polskiego i stacjonujących w Polsce żołnierzy NATO, otwarto ponownie Izbę Pamięci Generała Kuklińskiego.
Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk dziękował dyrektorowi Izby Pamięci Generała Kuklińskiego Filipowi Frąckowiakowi za to, że jest „wspaniałym i godnym kontynuatorem dzieła swojego ojca, prof. Józefa Szaniawskiego”. To właśnie dzięki temu zmarłemu 6 lat temu przyjacielowi i pełnomocnikowi Ryszarda Kuklińskiego w 2006 r. powstało wspomniane muzeum. — Dziękujemy za te 12 lat, w czasie których Izba, czasami w bardzo trudnych warunkach, przyjmowała tysiące młodych ludzi pragnących poznać powojenną historię — powiedział min. Kasprzyk. Szef UdSKOiR porównał gen. Kuklińskiego, który przez dekadę przekazywał Amerykanom tajne dokumenty nuklearnych planów ZSRR ataku na Zachód Europy, do takich postaci jak Piotr Wysocki, Romuald Traugutt czy Józef Piłsudski. — Służył niepodległości, wiedząc, że jest ona największym darem, który Opatrzność daje narodom i państwom — podkreślił. — W powojennym sporze i walce o niepodległość Polski rację miał Ryszard Kukliński i jemu podobni. Rację mieli ci, którzy w kolejnym starciu dobra ze złem służyli dobru, a nie mieli racji ci, którzy służyli złu. Dla nas Ryszard Kukliński jest generałem i bohaterem, a ci którzy walczyli z nim i skazali go na karę śmierci, byli zdrajcami narodu polskiego i stopnie generalskie im się nie należą — dodał Jan Józef Kasprzyk. Dziękował Izbie Pamięci Generała Kuklińskiego za to, że „nigdy nie było tu miejsca na relatywizowanie historii”.
Jan Józef Kasprzyk uhonorował również medalem „Pro Patria” Filipa Frąckowiaka. Dyrektor Izby Pamięci Generała Kuklińskiego powiedział, że odznaczenie to dedykuje wszystkim, którzy walczyli o niepodległość Polski, a medal traktuje jako wyróżnienie dla muzeum.
W zmodernizowanym muzeum można zobaczyć osobiste pamiątki po gen. Kuklińskim: jego mundur, zegarek, który 13 czerwca 1981 r. otrzymał od szefa Sztabu Generalnego WP gen. Floriana Siwickiego, cegłę z muru kopalni „Wujek” — dar od górników, różaniec, który gen. Kuklińskiemu podarował św. Jan Paweł II.
Na multimedialnym ekranie można odsłuchać wypowiedzi tego pierwszego polskiego żołnierza w NATO, a także zapoznać się z nowymi polskimi, amerykańskimi i sowieckimi dokumentami. Jednym z najważniejszych obiektów muzeum jest Plan operacji zaczepnej Frontu Nadmorskiego, pokazujący atak Układu Warszawskiego na Zachód Europy.
Szczegółowe opracowania graficzne tych nuklearnych planów ZSRR można oglądać teraz w multimedialnej formie.
Muzeum powiększono również o zrekonstruowany gabinet gen. Kuklińskiego. Przypomniane są tutaj postaci Ronalda Reagana i Jana Pawła II. Pomieszczenie będzie również salą kinową. Nowością jest swoista oś życia założyciela tego muzeum — śp. prof. Józefa Szaniawskiego. — Na prośbę wielu zwiedzających znalazła się również gablota z pamiątkami po moim tacie, ostatnim więźniu politycznym PRL — wyjaśnił Filip Frąckowiak.
Ryszard Kukliński był bohaterem polskim i amerykańskim, o czym w liście do uczestników uroczystości przypomniał Mateusz Morawiecki. Premier podkreślił, że gen. Kukliński „pozostaje jedną z najbardziej tragicznych postaci naszej historii najnowszej”. W liście napisał, że „samotna misja przekazania Amerykanom tajnych planów Układu Warszawskiego była heroiczną walką o dobro Polski, walką podjętą bez względu na osobistą cenę opuszczenia ojczyzny, piętna zdrajcy i trwającego dekadę procesu rehabilitacji”.
Ryszarda Kuklińskiego polscy sędziowie w mundurach Ludowego Wojska Polskiego skazali na karę śmierci. W ostatniej chwili udało mu się uciec z Polski. Został uniewinniony i zrehabilitowany dopiero w 1997 r. Pośmiertnie prezydent Andrzej Duda mianował go na stopień generała brygady.
opr. mg/mg