Znaczenie odpoczynku

Erich Petlák , Jana Zajacová Rola mózgu w uczeniu się ISBN: 978-83-61533-67-2 wyd.: Wydawnictwo PETRUS 2010

Wybrane fragmenty Uczenie się oparte na poznaniu mózgu Stres i jego wpływ na proces uczenia Znaczenie odpoczynku Emocjonalizacja nauczania Zależność między pamięcią a emocjami Czy istnieje związek pomiędzy mózgiem a emocjonalizacją nauczania?

Znaczenie odpoczynku

Mózg łatwiej się męczy, jeżeli warunki do pracy nie są optymalne. Do tego, żeby osiągnąć możliwie maksymalną wydajność mózgu, czyli żeby pracował jak najefektywniej, potrzebny mu jest wystarczający fizjologiczny odpoczynek.

Jak długi sen wystarcza? To jest sprawa indywidualna. Wiemy, że decydująca jest faza REM naszego snu (stan śnienia). O ile niektórzy dorośli potrzebują 8 do 10 godzin snu w nocy, to inni, jak się zdaje, doskonale funkcjonują śpiąc tylko 4 do 6 godzin. Uczniowie, którzy śpią krótko, mogą się dobrze sprawdzić w krótkich testach wymagających zapamiętywania mechanicznego, ale przy długich sprawdzianach wymagających wytrwałości, kreatywności i wyższego poziomu zdolności do rozwiązywania problemów mogą napotkać na problemy.

Pomysły wzbudzające aktywność i inicjatywę:

• Zastosowanie części ciała do pomiaru przedmiotów w otoczeniu albo w waszej klasie i informowanie o wynikach. Na przykład: „Gabinet ma długość x metrów...”
• Zagrajcie w grę „Szymon mówi” z podtekstem z gry: „Szymon mówi: pokażcie na północ” albo „Szymon mówi: znajdźcie pięć różnych źródeł informacji w tej klasie”. Upewnijcie się, czy zwycięska strategia nie spowoduje jakichś problemów i komplikacji.
• Wykonajcie ogromną klasową mapę myśli albo podzielcie uczniów na grupy, których zadaniem będzie wykonanie mapy myśli dla grupy.
• Niech uczniowie poruszają się po klasie tak, jak na przykład w grze „Zbieranie śmieci”: „wstańcie i dotknijcie siedmiu miejsc w pomieszczeniu, które wyobrażają widzialne spektrum siedmiu kolorów tęczy”.
• Wprowadzajcie lokalizację — miejsce dla nowego materiału: „przejdźcie na tę stronę pomieszczenia, gdzie po raz pierwszy uczyliśmy się o łańcuchu pokarmowym w związku z naszym małym wężem”.
• Organizujcie zabawy wymagające myślenia i ćwiczenia, które można oceniać, które wymagają poruszania się uczniów: „Przejdźcie na lewą stronę pomieszczenia, jeżeli czujecie się jak mrówki, albo na prawą stronę, jeżeli jesteście słoniami”.
• Nawet te proste gry, których uczyliśmy się jako dzieci są świetne. Pozwólcie uczniom skakać przez skakankę i śpiewać piosenkę, która odnosi się do nowej partii materiału.
• Akcentujcie melodyjnie złożone słowa „B—I—N—G—O”. Klaskajcie przy każdej literze, aż całe słowo zostanie wyklaskane.
• Zainteresujcie klasę śmiesznym zadaniem. Nawet dorośli mogą mieć pożytek z tych zabaw, które polubili w dzieciństwie.
• Zorganizujcie zabawę w rzucanie piłką w związku z treścią poprzedniej lekcji. To jest korzystne przy powtórkach, poszerza zasób słów omawiania/opisywania przebiegu zdarzeń itp.
• Niech studenci przepiszą słowa piosenki o rodzinie, zamieniając słowa na inne.
• Zagrajcie w słowne „przeciąganie liny”, w którym para uczestników wybiera temat z wykazu i każdy musi wymyślić swoje określenie argument. Po konkursie słownym cała klasa bierze udział w tradycyjnym przeciąganiu liny przez przeciwników ustawionych po przeciwnych stronach.
• Wykorzystanie aktywności obu półkul mózgowych do efektywniejszego uczenia się. „Dotknijcie głowy i pogłaszczcie się po brzuchu”. — „Dotknijcie prawą ręką pleców z lewej strony”. To są przykłady krzyżowej dominacji części ciała. Inne obejmują stąpanie w miejscu z dotykaniem przeciwnego kolana, dotykanie przeciwnego oka, łokcia, stopy itp.
• Pomagamy sobie ćwiczeniami oddechowymi i rozciągającymi. W ich trakcie zmieniamy prowadzących.
• Robimy częste przerwy na ugaszenie pragnienia, na przespacerowanie się albo dajemy uczniom zgodę na robienie tego, kiedy będą czuć taką potrzebę.
• Pytajcie studentów o plan i prowadzenie spotkań klasowych (godzin wychowawczych) albo przerw klasowych i zapewnijcie udział ponad połowy uczniów w każdej imprezie.

Samopoczucie uczniów jest bardzo ważne. Jeżeli uczeń jest zadowolony i nie czuje stresu, to nic nie komplikuje procesu nauki. Jeżeli warunki są złe, a uczeń nie czuje się bezpiecznie, to ten proces jest problematyczny. Neurolodzy udostępnili informacje o procesie uczenia, badając sposób, w jaki mózg się uczy, przypisując przy tym wielkie znaczenie stresowi.

Celem tego rozdziału jest zwrócenie uwagi na stres jako na istotny element pobytu ucznia w szkole, a szczególnie na to, jaki jest jego wpływ na proces uczenia się. Zadaniem nauczycieli jest uczyć i stwarzać uczniom takie warunki, w których nie odczuwają stresu. Dopiero potem można się spodziewać ich dobrych wyników w nauce.

dalej >>

opr. aw/aw