Nowe formy uzależnienia

Cesare Guerreschi Nowe uzależnienia ISBN: 978-83-7580-165-1 wyd.: Wydawnictwo Salwator 2010

Wybrane fragmenty Wprowadzenie Wstęp New addictions. Pojęcie uzależnienia Współuzależnienie Nowe formy uzależnienia Internet: pomiędzy normalnością a patologią Cechy problematycznego korzystania z Internetu Internet i depresja Skutki w relacjach rodzinnych Nadużywanie Internetu w miejscu pracy

Nowe formy uzależnienia

Nowe uzależnienia — new addictions — to wszelkie istniejące obecnie uzależnienia, w których substancje chemiczne nie odgrywają żadnej roli. Ich przedmiotem są zachowania lub działania akceptowane społecznie. Pośród new addictions możemy wymienić: uzależnienie od gier hazardowych, Internetu, zakupów, pracy, seksu, pożywienia i więzi emocjonalnych.

W przypadku większości osób czynności te są po prostu wkomponowane w codzienność, w przypadku niektórych jednak mogą przyjmować formy patologiczne i powodować groźne skutki. W ostatnich latach obserwuje się niezwykły wzrost tego rodzaju uzależnień behawioralnych, stąd też musiały one stać się przedmiotem zainteresowania naukowców.

Alonso-Fernandez (1999, za: SIIPaC, 2004) sklasyfikował je jako:

1) uzależnienia społeczne lub legalne,

2) uzależnienia antyspołeczne lub nielegalne.

Pierwsza kategoria obejmuje uzależnienia od używek legalnych (takich jak nikotyna, alkohol, leki itd.) oraz działań społecznie akceptowanych, takich jak jedzenie, praca, robienie zakupów, gra, oglądanie telewizji. Druga — od narkotyków i zachowań nielegalnych, na przykład od substancji pochodnych od opium i kokainy czy też kradzieży, podpalania, gwałtu itd.

Alonso-Fernandez twierdzi, iż nowe formy uzależnień legalnych pojawiły się dzięki postępowi technologicznemu i charakterowi nowej cywilizacji, która z jednej strony naraża na stres, pustkę i nudę, a z drugiej — wzmacnia dążenie do natychmiastowego zaspokojenia pragnień, dostarczając do tego niezbędnych środków. Jest zatem możliwe, że postęp technologiczny zmienił nie tylko ludzkie przyzwyczajenia, ale również sposób, w jaki dochodzą do głosu patologie. Odwołajmy się jako do przykładu do Internetu. Jest on nie tylko przydatnym narzędziem komunikacji, ale dla poszczególnych osób może pełnić nieskończenie wiele funkcji. Może być po prostu narzędziem pracy, rozrywki, podtrzymywania kontaktów międzyludzkich, ale też stanowić świat — równoległy czy alternatywny dla rzeczywistego — w którym podmiot ma okazję doświadczyć nowych form komunikacji czy więzi, często wzmacniających jego osobiste zaburzenia. Nietrudno zrozumieć, że nasza złożona rzeczywistość, pod której powierzchnią w ciszy nabrzmiewają problemy, może stać się przedmiotem uzależnienia.

Pomimo ewidentnego nasilania się zjawiska nowych uzależnień środowisko naukowe nie jest zgodne co do oficjalnego uznania ich za takowe.

opr. aw/aw