Święci katecheci

Św. Henryk de Ossóy Cervelló (1840-1896) - hiszpański kapłan, katecheta, pedagog i dziennikarz. Urodził się w Vinebre (Katalonia) jako najmłodsze z trojga dzieci Jakuba de Ossó i Micheli Cervelló. W 1854 r. rozpoczął studia w seminarium w Tortosie, które później kontynuował w Barcelonie. Święcenia kapłańskie przyjął we wrześniu 1867 roku. Szybko został wychowawcą i wykładowcą w seminarium w Tortosie. Tam rozpoczęła się jego bogata działalność pedagogiczna. Po kilku latach owocnej pracy formacyjnej, na własne życzenie opuścił seminarium i oddał się całkowicie duszpasterstwu. Był to okres szerzącego się w Hiszpanii antyklerykalizmu, liberalizmu i wpływu masonerii. Ksiądz Henryk de Ossó był przekonany, że wobec procesów laicyzacji musi wziąć na siebie zadanie obrony i propagowania „interesów Jezusa” wśród wiernego ludu. Swoją działalność skupił wokół katechezy. Organizował katechizację dla dzieci i młodzieży, zakładał stowarzyszenia religijne, popierał działalność szkół katolickich. Uważał, że tylko przez własną formację człowiek może zmienić świat i przybliżyć się do Boga. W 1876 roku założył Towarzystwo św. Teresy od Jezusa - zgromadzenie żeńskie, którego celem było chrześcijańskie nauczanie i wychowanie dzieci i młodzieży. Był spowiednikiem i kierownikiem duchownym dla wielu osób, a zwłaszcza dla młodych nauczycieli i wychowawców.

Wcześnie dostrzegł siłę oddziaływania słowa pisanego, dlatego rozpoczął wydawać pismo „Santa Teresa de Jesús”, które zdobyło sobie dużą popularność. Był także autorem wielu prac o charakterze ascetycznym i pedagogicznym, z których najbardziej znana nosi tytuł „Kwadrans modlitwy”.

Święty Henry de Ossó jest pięknym wzorem osobowym dla współczesnych duszpasterzy i katechetów. Jego życie i działalność powinny im uświadomić, że „pierwszym celem nowej ewangelizacji, do której jesteśmy powołani, musi być urzeczywistnianie wśród wiernych ideału świętości, przejawiającej się w świadectwie wiary i w miłości bez granic, okazywanej w codziennym życiu poprzez konkretne czyny” .

Bł. Małgorzata Bays (1815-1879) - świecka katechetka. Urodziła się w La Pierraz w Szwajcarii. Jej rodzice byli rolnikami. Małgorzata całe życie spędziła ze swoją rodziną, opiekując się rodzeństwem, pracując jako krawcowa i wykonując różnorakie prace domowe. Prowadziła życie ciche i spokojne, przepojone osobistą pobożnością. Jako osoba obdarzona zdolnościami pedagogicznymi zaangażowała się w katechizację dzieci i młodzieży w swojej rodzinnej parafii. Nauczała podstawowych prawd wiary i codziennej modlitwy. Odwiedzała też chorych, prowadziła dzieła misyjne i upowszechniała prasę katolicką.

Jej aktywna działalność została przerwana w wieku 35 lat, kiedy zachorowała na raka. Gdy pomoc lekarzy okazała się bezowocna, zwróciła się z prośbą o uzdrowienie do Matki Bożej. I została wysłuchana dokładnie w dniu, w którym papież Pius IX ogłosił dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny (8 grudnia 1854 r.). Jednocześnie otrzymała dar stygmatów.

Bł. Małgorzata jest wzorem dla współczesnych katechetek, które często kosztem wielu wyrzeczeń i ofiar służą swoim wychowankom.

Bł. Franciszek Stryjas (1882-1944) - świecki katecheta, jeden z 108 polskich Męczenników okresu II wojny światowej. Urodził się w Popowie. Od swoich rodziców, Marcina i Antoniny, otrzymał elementarne wykształcenie i przykładne wychowanie religijne. Sam nauczył się czytać i pisać. Od wczesnej młodości marzył, by zostać nauczycielem religii.

Poślubił Józefę Kobyłkę, z którą miał siedmioro dzieci. Po jej nagłej śmierci ożenił się z Józefą Leiman. Bezpośrednio przed wybuchem wojny rodzina Stryjasów zamieszkała we wsi Trokomyśle (diecezja kaliska). Gdy w 1940 r. wywieziono z Chełmc i z kilku sąsiednich wiosek księży do obozu koncentracyjnego w Dachau, Franciszek rozpoczął konspiracyjne nauczanie religii. W domach prywatnych zorganizował stałe punkty katechetyczne, w których przygotowywał dzieci do I Komunii św. Pan Stryjas katechizował dwa razy w tygodniu, z narażeniem życia, troszcząc się o rozwój życia religijnego powierzonych mu dzieci. Nigdy nie liczył na wynagrodzenie.

20 lipca 1944 r. Franciszek otrzymał wezwanie na posterunek żandarmerii w Opatówku. Mimo ostrzeżenia przyjaciół, którzy doradzali mu ucieczkę, oddał się w ręce hitlerowców. Oskarżono go o tajne nauczanie i prowadzenie działalności politycznej. Zmarł zamęczony przez gestapo 31 lipca 1944 r. Pogrzeb Franciszka Stryjasa stał się patriotyczną manifestacją i wyrazem wdzięczności za jego ofiarny trud i religijne wychowaniu dzieci.

Ks. Jan Kochel