Japonia: „Ikiru chikara” (Moc życia) – książka o wystawie M. Kołodzieja w Harmężach

Książka „Klisze pamięci. Labirynty” pokazuje przeżycia japońskiej naukowiec po wizycie w byłym niemieckim obozie Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu oraz w Centrum św. Maksymiliana w Harmężach. Publikacja opowiada też o zajęciach dla studentów na temat „Holokaust a ludzkość”, w których profesor odwoływała się do teorii Viktora Frankla i rysunków Mariana Kołodzieja. Monumentalną wystawę zmarłego w 2009 roku artysty można oglądać w podziemiach harmęskiego klasztoru ojców franciszkanów.

W prologu prof. Nakamaru opisuje swoją wizytę w Oświęcimiu i spotkanie z rysunkami Mariana Kołodzieja w Harmężach w 2010 r. Wyjaśnia również swoją decyzję o włączeniu zagadnienia holokaustu do swoich wykładów na temat zdrowia na japońskich uczelniach pielęgniarskich. W książce znalazły się rozdziały dotyczące historii Oświęcimia, Wiktora Frankla, Mariana Kołodzieja i o. Maksymiliana M. Kolbego, których historiami prof. Nakamaru podzieliła się ze swymi studentami na zajęciach. Obszerną część książki stanowią fragmenty esejów pisanych przez samych studentów. Prof. Nakamaru uznała, że reakcje młodzieży na podjętą przez nią tematykę są bardzo interesujące i chciała podzielić się nimi z czytelnikami. W latach 2012-2015 w zajęciach tych wzięło udział 500 studentów.

Dziennikarka Haruko Greenberg towarzyszyła autorce w podróży do Oświęcimia i zabrała ją do Harmęż, kiedy pani profesor odwiedziła Polskę. Pomogła jej w edycji raportów z rękopisów studentów i napisała epilog. „Szczególnie zachęcająca i inspirująca była dla mnie świadomość, że istnieje tak wspaniały i oddany wychowawca jak prof. Nakamaru oraz młodzi studenci, którzy odpowiedzieli pozytywnymi i głębokimi przemyśleniami i którzy niewątpliwie w przyszłości przeniosą to doświadczenie we własne życie zawodowe i osobiste” – zauważa. Wyjaśnia też, że obecnie trwają prace nad kolejnym projektem wydawniczym, w którym znajdzie się album z rysunkami Mariana Kołodzieja.

„Dzięki ogromnej pomocy Centrum św. Maksymiliana w Harmężach oraz życzliwemu wsparciu pani Haliny Słojewskiej-Kołodziej, postaramy się zakończyć projekt do końca wakacji. Mamy nadzieję, że książki, które się wzajemnie uzupełniają, pomogą Japońskiemu czytelnikowi pogłębić zrozumienie problemu Holokaustu” – zapowiada.

Obie książki mają trafić do głównych bibliotek publicznych stolic wszystkich 47 prefektur i dużych miast Japonii, wszystkich ośrodków edukacyjnych, uniwersytetów i muzeów.

Prof. Nakamaru urodziła się w 1943 r. Pracowała przez 7 lat jako doradca w Centrum Edukacji Hiroszimy, wykładała pielęgniarstwo w uniwersytetach. Obecnie odchodzi na emeryturę, ale nadal prowadzi zajęcia w szkołach pielęgniarskich. W wykładach nawiązuje do tematyki holokaustu i opowiada o sile człowieka, która pomaga mu przetrwać najtrudniejsze chwile.

W misternie skomponowanych rysunkach Mariana Kołodzieja stałym motywem jest postać franciszkańskiego męczennika z Auschwitz. Ekspozycja powstawała od 1995 roku. 2 lata wcześniej artysta doznał częściowego paraliżu. Po tym zdarzeniu zdecydował się za pomocą języka plastyki opowiedzieć o swych doświadczeniach obozowych. W ramach rehabilitacji, na małych kartkach zaczął rysować ołówkiem przywiązanym do ręki.

Marian Kołodziej był plastykiem i scenografem. Został deportowany przez Niemców do Auschwitz (numer obozowy 432) w pierwszym transporcie 14 czerwca 1940 r. Zmarł w Gdańsku 13 października 2009 roku w wieku 88 lat. Prochy profesora zostały złożone w krypcie kościoła franciszkanów w Centrum św. Maksymiliana w Harmężach.

rk (KAI) / Tokio