Nagroda im. bp. Andrzejewskiego dla szkół z Włoszczowy. W stanie wojennym broniono tam krzyża

Przewodniczący Episkopatu wygłosił podczas Gali refleksję na temat obecności wartości chrześcijańskich w życiu publicznym. „Władze cywilne mają obowiązek ochraniać i bronić wolności religijnej nie dlatego, że są jej dysponentami, ale że są jej stróżami” – podkreślił.

Abp Gądecki zaznaczył, że wolność religijna „nie ogranicza się do wyznawania wiary oraz swobody kultu, ale pozostaje wolnością do prowadzenia życia, zarówno prywatnie jak i publicznie według zasad etycznych, które płyną ze wskazań religijnych. To stanowi wielkie wyzwanie w zglobalizowanym świecie, w którym subiektywne przekonania obniżają ogólny poziom etyczny i gdzie w imię fałszywie rozumianej tolerancji prześladuje się tych, którzy żyją zgodnie ze swoją wiarą”.

Nagroda została ustanowiona przez Fundację „Solidarna Wieś” w 2004 roku. Wyróżnienie przyznawane jest osobom i instytucjom szczególnie zasłużonym dla rozwoju kulturalnego i gospodarczego rolnictwa, wsi i małych miast w Polsce. Honorowym Przewodniczącym Kapituły Nagrody im. Ks. Bp. Romana Andrzejewskiego jest bp Artur G. Miziński, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski.

Przyznając Nagrodę za rok 2023, Kapituła uznała, że mottem jubileuszowej, 20. edycji, będą słowa wypowiedziane przez papieża Jana Pawła II w Zakopanem 6 czerwca 1997 roku: „Brońcie krzyża, nie pozwólcie, aby Imię Boże było obrażane w waszych sercach, w życiu społecznym czy rodzinnym”.

W tym roku wyróżnienie zostało przyznane Zespołowi Szkół nr 3 im. Stanisława Staszica we Włoszczowie, którego uczniowie zorganizowali w grudniu 1984 r. strajk okupacyjny szkoły w obronie krzyży usuniętych z sal lekcyjnych decyzją Komitetu Centralnego PZPR. W latach 1983-1984 nastąpiła bowiem kulminacja rozpoczętej po wprowadzeniu stanu wojennego walki komunistycznej władzy z obecnością krzyża w miejscach publicznych – przede wszystkim w szkołach i uczelniach.

Kapituła Nagrody przypomniała, że działanie komunistycznych władz „spotkało się w całym kraju z gwałtownym sprzeciwem uczniów, rodziców i nauczycieli – szczególnie w szkołach rolniczych i kształcących młodzież w zawodach służebnych rozwojowi cywilizacyjnemu i gospodarczemu 'małych ojczyzn'”.

W przypadku placówki we Włoszczowie wielomiesięczna walka o przywrócenie krzyży w szkołach doprowadziła do strajku okupacyjnego. Przeciw młodzieży władze komunistyczne uruchomiły cały aparat przemocy. Dwóch katechetów skazano na bezwzględne więzienie, młodzież wyrzucano ze szkoły i wcielano do wojska, nauczycieli pozbawiano pracy, rodziców zastraszano.

Co roku na pamiątkę tego wydarzenia w placówce odbywa się okolicznościowy apel.

Wraz z Nagrodą Fundacja „Solidarna Wieś” przyznaje stypendia dla młodych ludzi z terenów wiejskich i małomiasteczkowych.