Florencja to miejsce niezwykłej tradycji wielkanocnej związanej z eksplodującym rydwanem i przelotem rakiety, mającej symbolizować Ducha Świętego
To tradycyjne widowisko co roku przyciąga tysiące ludzi z całego świata. Jego korzenie sięgają dalekiej przeszłości – czasu krucjat. Do dziś jednak jest obchodzone w każdą Wielkanoc, dzięki gorącym sercom florentyńczyków.
Jednym z najbardziej spektakularnych wydarzeń związanych z obchodami wielkanocy jest „Scoppio del carro” (Eksplozja rydwanu) na Piazza del Duomo. Bohaterem tej tradycji jest relikt przeszłości, do dziś wykorzystywany podczas uroczystego odtwarzania dawnych wydarzeń.
Według legendy, podczas pierwszej wyprawy krzyżowej w 1099 roku szlachetny florencki kapitan Pazzino De' Pazzi jako pierwszy wspiął się na mury Jerozolimy i jako pierwszy wzniósł nad miastem sztandar krzyżowców. W uznaniu swojej odwagi otrzymał w prezencie kilka krzemieni z Grobu Pańskiego, które przywiózł do Florencji i które były przechowywane przez jego rodzinę aż do jej wygnania przez Medyceuszy.
Ta cenna pamiątka o charakterze relikwii została później przeniesiona do kościoła SS. Apostołów, gdzie są przechowywane do dziś. Krzemienie są nadal używane do zapalania świętego ognia w Wielką Sobotę, który następnie jest przenoszony w procesji do Duomo pod eskortą Rycerzy Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu, rozpoznawalnych po krzyżu Jerozolimy, który stoi na lewym ramieniu białej peleryny.
W niedzielny poranek natomiast ma miejsce procesja z wozem określanym mianem „brindellone”, prowadzonym przez białe woły. Wóz ciągnięty jest ulicami miasta, a za nim idą florentyńczycy ubrani w szaty z ubiegłych epok. Ich celem jest plac przed katedrą. Wóz ustawiony zostaje dokładnie samą katedrą a baptysterium. Obecnie troskę o zachowanie wozu w dobrym stanie sprawuje od 40 lat Giampiero Bernardini.
We wnętrzu katedry, od soboty płonie „święty ogień”, wykrzesany z historycznych krzemieni. Zostaje on wykorzystany do zapalenia lontu na konstrukcji znajdującej się w centrum głównej nawy. Lont ten odpala małą rakietę w kształcie gołębia (mającą symbolizować Ducha Świętego), która dociera do rydwanu po cienkiej linie.
W momencie zetknięcia z rydwanem rakieta uruchamia całą serię petard, tak że wóz otoczony zostaje pióropuszem eksplozji i dymu.
Florentyńczycy uważają, że precyzja „lotu” gołębicy jest dla ich miasta ważnym znakiem. Gdyby zdarzył się jakiś wypadek i rakieta nie dotarłaby do swego celu, byłby to złowieszczy znak dla miasta.
Ostatni raz coś takiego zdarzyło się w roku 1966 roku. I rzeczywiście nastąpiła wtedy straszliwa powódź, która spustoszyła miasto.
Jeszcze jednym ciekawym aspektem florenckiego folkloru są postacie „grulli”. To chłopi, towarzyszący wołom ciągnącym wóz. Ich senny i nieogarnięty sposób bycia sprawia, że są oni postrzegani jako element humorystyczny.
Scoppio del Carro 2022
Scoppio del Carro 2023
źródło: Firenze made in Tuscany