Fragmenty badań nad wczesnym chrześcijaństwem "Chrześcijaństwo pierwotne jako system religijny"
|
Bogusław Górka CHRZEŚCIJAŃSTWO PIERWOTNE JAKO SYSTEM RELIGIJNY |
Klasyczną negatywną postawę reprezentuje Izajasz Leibowic, wybitny przedstawiciel judaizmu ortodoksyjnego, znany filozof żydowski i znawca tradycji talmudycznych. Wyraża on niechęć do chrześcijaństwa, a także do Jezusa, za deprecjację Tory oraz dyskredytację judaizmu1.
Wrogi Jezusowi nurt ortodoksyjnego judaizmu od zarania pomawiał Go na wiele sposobów. Istnienie wielorakich pomówień pod adresem Jezusa dokumentuje już Ewangelia Jana (człowiek wątpliwego pochodzenia — 1,13; magik i uzurpator — 5,18, zwodziciel tłumów — 7,12, opętany i Samarytanin — 8,48.52, grzesznik — 9,22, bluźnierca — 10,33). Te i inne pomówienia wejdą potem w kanon tradycji talmudycznej2.
Postawę neutralną reprezentuje rzesza współczesnych Żydów, zarówno tych urodzonych i wychowanych w Palestynie, jak również w diasporze. Według nich Jezus jest postacią ważną i akuratną — ale dla chrześcijan, lecz nie dla Żydów. Chrześcijaństwo to wprawdzie religia wyrosła z judaizmu, lecz przeznaczona została dla pogan. Dzięki niemu poganie otrzymali dobrą nowinę o Bogu Izraela a Biblia Hebrajska została rozpropagowana na cały świat.
Chrześcijanie mają więc Jezusa i Ewangelię, a Żydzi Mojżesza i Torę. W tej opcji Jezus, będąc problematycznym Żydem, stworzył dla pogan religię łatwiejszą od judaizmu, bardziej moralizatorską, intelektualnie mniej wysublimowaną, rytualnie mniej wymagającą. Bo przecież, czy nie za wielki sukces Jezusa należy uznać np. „redukcję całego panteonu pogańskich bożków do liczby trzech'?”... (nota bene określonych biblijnymi nazwami).