Błogosławiony Honorat Koźmiński

Przyszedł na świat 16 X 1829 r. w Białej Podlaskiej, w katolickiej, głęboko wierzącej, inteligenckiej rodzinie Stefana i Aleksandry z Kahlów. Na chrzcie nadano mu trzy imiona: Florentyn, Wacław, Jan, natomiast przy bierzmowaniu otrzymał imię: Stefan. Nazywano go jednakże drugim imieniem: Wacławem. Ojciec Wacława w pierwszym małżeństwie miał czworo dzieci. Po śmierci małżonki Domicelli z Gołębiowskich ożenił się z Aleksandrą, wywodzącą się z rodu baronów Kahlów przybyłych do Polski w czasach saskich. Stefan i Aleksandra mieli sześcioro dzieci. Ojciec Wacława pracował jako budowniczy w powiecie Biała Podlaska, natomiast dziadek, Leon Koźmiński, z pochodzenia szlachcic, był unickim księdzem i pracował jako koadiutor ks. Michała Koźmińskiego w parafii Chłopków na Podlasiu. Rodzice Wacława, jako ludzie głęboko pobożni wychowywali swoje dzieci religijnie, starannie, ucząc je własnym przykładem wypełniania swoich obowiązków i troski o zdobywanie cnót chrześcijańskich. Wacław był drugim z kolei synem. Od lat dziecięcych odznaczał się łagodnym usposobieniem, umiłowaniem porządku, pilnością i systematycznością w nauce. Spośród rodzeństwa miał największe zdolności. Do szkoły elementarnej uczęszczał w Białej Podlaskiej, a po przeniesieniu się ojca do Włocławka (również na stanowisko budowniczego powiatowego) zdobywał wiedzę w gimnazjum w Płocku. Wacław dzięki swoim zdolnościom i pracowitości ukończył szkołę mając niespełna 15 lat. Ojciec pragnął, aby Wacław został architektem, dlatego skierował syna na studia do Warszawy do Szkoły Sztuk Pięknych. Śmierć ojca w roku 1845 była dotkliwym ciosem dla młodego studenta i jego rodziny. Wielkim przeżyciem dla Wacława było jego aresztowanie w roku 1846 i oskarżenie o udział w spisku politycznym. Wacław przeżywał śledztwo, w tym czasie przeżywał też kryzys religijny, gdyż w gimnazjum utracił wiarę. Uwolniony z więzienia odzyskał wiarę w dniu 15 VIII 1846 r., zawdzięczając ten fakt wstawiennictwu Matki Bożej. W roku jubileuszowym, 1847, ogłoszonym przez papieża Piusa IX, odbył spowiedź w kościele ojców kapucynów Warszawie i tam zrozumiał, że Bóg powołuje go do swojej służby właśnie w tym zakonie.

Po skończeniu swoich studiów i po otrzymaniu pozwolenia matki, Wacław wstąpił do Zakonu Kapucynów w Warszawie w roku 1848, prosząc o możliwość bycia tylko bratem zakonnym. Kapucyńskim zwyczajem udał się pieszo do nowicjatu w Lubartowie, gdzie 21 XII 1848 r. otrzymał habit zakonny i nowe imię: Honorat. Przełożeni widząc zdolności Honorata, jego wykształcenie i pobożność polecili mu przygotowywać się do święceń kapłańskich, które otrzymał w Warszawie 27 XII 1852 r. Od początku życia zakonnego ojciec Honorat oddał się całkowicie służbie Bożej. Po święceniach diakonatu prowadził studium retoryki dla kleryków kapucyńskich w Warszawie, jako kapłan był sekretarzem dwóch kolejnych prowincjałów. Polecono mu też wykłady z teologii, został mianowany nadzwyczajnym kaznodzieją i spowiednikiem osób nawracających się z herezji. W latach 1859-1862 ojciec Honorat był drugim definitorem, czyli radnym prowincji, a także przez dwa lata przełożonym warszawskiego klasztoru. W tym czasie w kraju, jak też poza jego granicami zaczął rozwijać się żywy ruch religijny o charakterze społecznym, w który także włączył się ojciec Honorat przede wszystkim poprzez działalność kaznodziejską. Stał się sławnym kaznodzieją głoszącym Słowo Boże w różnych kościołach, nie tylko zakonnych. Przełożeni polecili mu także troskę o Żywy Różaniec przy klasztorze warszawskim. Ojciec Honorat uważał, że odrodzenie religijne i społeczne narodu może dokonać się poprzez przyjmowanie ideału życia franciszkańskiego, ducha św. Franciszka z Asyżu. Dlatego też propagował wśród świeckich Trzeci Zakon św. Franciszka. "Rozwiązanie kwestii społecznych widział też ojciec Honorat w ożywieniu ducha Chrystusowego i w pracy Kościoła, a zwłaszcza zgromadzeń zakonnych; zwracał uwagę na osobową godność człowieka i domagając się jej uszanowania postulował równość wszystkich wobec prawa i szacunek dla ludzkiej pracy" (J. Bartoszewski). Ojciec Honorat uprawiał także "apostolstwo piórem", pozostawiając po sobie ok. 130 pozycji drukowanych i ok. 40 rękopiśmiennych.

Po kasacie klasztorów w Królestwie Polskim w ramach carskich represji popowstaniowych, ojciec Honorat wsławił się tym, że w latach 1874-1903 założył (najczęściej poprzez konfesjonał) 26 stowarzyszeń tercjarskich, z których powstało 15 zgromadzeń zakonnych bezhabitowych (13 żeńskich i 2 męskie) oraz jedno habitowe, przeznaczając każdemu zgromadzeniu jakieś szczegółowe zadanie (charyzmat), np. Siostry Franciszkanki od Cierpiących miały zajmować się chorymi, Siostry Służebnice Matki Dobrego Pasterza - dziewczętami i kobietami upadłymi, Siostry Służki Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej zostały przeznaczone do apostolatu wśród wiejskiej ludności (M.H. Mazurek).

Ojciec Honorat umarł w opinii świętości w Nowym Mieście nad Pilicą 16 XII 1916 r. i tam też został pochowany. Beatyfikował ojca Honorata papież Jan Paweł II 16 X 1988 r. (w 159 rocznicę jego urodzin) w Bazylice św. Piotra na Watykanie. Na obrazie podczas beatyfikacji przedstawiono bł. Honorata w postawie stojącej, w habicie i stule, błogosławiącego otaczających go ludzi na tle konfesjonału i konturów kościołów kapucyńskich w Białej Podlasce i Zakroczymiu oraz unoszącą się nad nim Matkę Boską Częstochowską (J. Bartoszewski).

Liturgiczny obchód ku czci bł. Honorata Koźmińskiego przypada na dzień 13 października i ma charakter wspomnienia obowiązkowego.

W mszalnej modlitwie prosimy, abyśmy za wstawiennictwem bł. Honorata dostąpili łaski Bożego przebaczenia i zjednoczenia z Bogiem w doskonałej miłości.

opr. aw/aw