Bł. Maria Teresa Ledóchowska

Maria Teresa była najstarszą z dziewięciorga dzieci Antoniego hrabiego Ledóchowskiego i Józefiny z domu Salis-Zizers. Jej siostrą jest Święta Urszula. Maria Teresa urodziła się 29 IV 1863 r. w Loosdorf na terenie Austrii i od najmłodszych lat wykazywała wybitne zdolności literackie, muzyczne i malarskie. Często brała udział w lekcjach trzech przyrodnich braci (z poprzedniego małżeństwa ojca), w wyniku czego wcześnie rozwinęła swoje zdolności tak że jako pięcioletnia dziewczynka napisała mały utwór sceniczny dla domowników, a w wieku 9 lat pisała już wiersze i czytała literaturę naukową. Rodzice przekazali wiarę swoim dzieciom poprzez wspólną wieczorną modlitwę, wspólne uczestnictwo w niedzielnych i świątecznych Mszach oraz poprzez przyjmowanie sakramentów świętych. Duży wpływ na osobowość Teresy wywarła jej matka, kobieta wielkiego serca, potrafiąca zaufać bezgranicznie Bogu, spiesząca z pomocą ludziom biednym, potrzebującym, ale wychowująca swoje dzieci „mocną ręką, żądając od nich hartu, sumiennej pracy i punktualności”. Ojciec natomiast przekazywał dzieciom wiedzę religijną, zapoznawał z malarstwem i historią sztuki, przybliżał im dzieje ojczystego kraju i uczył języka polskiego. Od ojca Maria Teresa nauczyła się systematyczności w pracy i porządku. W roku 1873 rodzice stracili cały swój majątek, na skutek bankructwa instytucji, w której kupili akcje. Dlatego też po sprzedaży posiadłości w Loosdorf zamieszkali w miejscowości St. Pölten, gdzie Maria Teresa zdobywała wiedzę w szkole Pań Angielskich. W tym też czasie wielkim przeżyciem była dla niej wiadomość o uwięzieniu przez władze pruskie jej stryja arcybiskupa Mieczysława Ledóchowskiego. Do więzienia przesłała stryjowi specjalnie napisany dla niego wiersz. W dwa lata później witała go już w Wiedniu jako kardynała udającego się do Rzymu, gdzie będzie kierował Kongregacją Rozkrzewiania Wiary (problematyka misyjna).

W roku 1883 rodzice Marii Teresy przenieśli się do Polski, do miasteczka Lipnica Murowana koło Bochni, gdzie jej ojciec kupił bardzo zaniedbany mały majątek ziemski. Maria Teresa miała wówczas 20 lat i jako najstarsza z rodzeństwa musiała matce pomagać w gospodarstwie. Jedynie w okresie zimowym mogła wyjeżdżać do Krakowa, gdzie brała udział w towarzyskich spotkaniach i zabawach. Pan Bóg chciał jednak na swój sposób pokierować jej życiem. Otóż w roku 1885 zachorowała na ospę. Stan jej był bardzo ciężki, liczono się nawet z możliwością śmierci. Maria Teresa po kilku tygodniach przezwyciężyła chorobę, jednak do pełnego zdrowia już nigdy nie powróciła, ponadto ospa oszpeciła jej twarz. Nie mogła już prowadzić majątku i z nominacji cesarza Franciszka Józefa I została damą dworu wielkich książąt toskańskich w Salzburgu. W tym mieście Maria Teresa zetknęła się z akcją misyjną na rzecz Afryki, którą rozpoczął i gorliwie rozwijał arcybiskup Algieru, kardynał Karol Marcial Lavigerie. Występował też w obronie ludności murzyńskiej masowo wywożonej z Afryki do niewolniczej pracy. Do rąk Marii Teresy trafiła broszurka z apelem wspomnianego kardynała z apelem: „Komu Bóg dał talent pisarski, niech go użyje na korzyść tej sprawy, ponad którą nie masz świętszej”. To dla niej było nowym wyzwaniem. Skończyła z pisaniem utworów scenicznych dla książęcego dworu i poświęciła się pracy na rzecz misji. Poparł ją w tej decyzji stryj kardynał. Napisała więc na początku sztukę sceniczną Zaida Murzynka. W roku 1887 spotkała się z kardynałem Lavigerie, który upoważnił ją do zakładania komitetów antyniewolniczych. W tymże roku Maria Teresa opuściła gościnny dwór książęcy, aby całkowicie oddać się najważniejszej dla niej sprawie. W roku 1890 rozpoczęła wydawać pismo misyjne „Echo z Afryki”, w cztery lata później ukazywało się ono w różnych językach, pod koniec jej życia nakład wynosił już 100000 egzemplarzy. Również dzieci miały swoje pismo misyjne pt. „Murzynek”. Maria Teresa założyła w roku 1893 Sodalicję św. Piotra Klawera, której celem miało być niesienie wszelkiego rodzaju pomocy misjonarzom w Afryce; 9 IX 1896 r. sama złożyła śluby zakonne. Założona przez nią Sodalicja otrzymała papieską aprobatę w 1910 r. od papieża Piusa X. Maria Teresa wraz ze swoimi siostrami zakonnymi, członkiniami Sodalicji, jeszcze bardziej oddawała się dziełu misyjnemu: wygłaszała odczyty o tematyce misyjnej w różnych krajach, redagowała czasopisma, kalendarze misyjne, prowadziła obszerną korespondencję, dostarczała misjonarzom literaturę religijną często drukowaną w narzeczach ludności afrykańskiej.

Maria Teresa Ledóchowska, pełna zasług i w opinii świętości odeszła do Pana 6 VII 1922 r. w Domu Generalnym swojego zgromadzenia w Rzymie. Papież Paweł VI beatyfikował ją 19 X 1975. Liturgiczny obchód bł. Marii Teresy przypada na dzień 6 lipca i ma rangę wspomnienia obowiązkowego. Można z całą pewnością powiedzieć, że „jeśli Afryka ma dzisiaj ok. 50 milionów katolików (...) to wielka w tym zasługa naszej Błogosławionej, jej bezgranicznego oddania i szeroko zakrojonej akcji na rzecz czarnego kontynentu” (W. Zaleski, A. Nowak, B. Werner, H. Fros). Piękne świadectwo o Marii Teresie Ledóchowskiej dał papież Paweł VI: „(...) Maria Teresa wyprzedziła czasy, w których żyła, tak bardzo nie sprzyjające apostolstwu kobiet (...) Przewędrowała całą Europę szerząc wszędzie apostolstwo misyjne (...) Katolicy z Afryki opłakiwali odejście swej matki - jak ją nazywali - ale przez działalność założonego przez siebie Instytutu, żyjącego jej duchem, nie przestają i dzisiaj doświadczać wielkości i siły tej miłości, która nią owładnęła” (Liturgia Godzin, t. III s. 1305). Niech więc osoba bł. Marii Teresy zachęci nas do modlitwy i ofiar materialnych tak potrzebnych dziełu misyjnemu Kościoła.

opr. aw/aw