Paruzja

Gerald O'Collins SJ, Edward G. Farrugia SJ

LEKSYKON pojęć teologicznych i kościelnych

z indeksem angielsko-polskim

Przełożyli Ks. Jan Ożóg SJ, Barbara Żak

Wydawnictwo WAM, Kraków 2002

Paruzja

(gr. „obecność, przyjście, pojawienie się”) Oficjalna wizytacja dokonywana przez naczelnika lub przywódcę. W najdawniejszych dokumentach chrześcijańskich (1 Tes 4, 15; 1 Kor 15, 23) przez wyraz „paruzja” rozumiano powrót Chrystusa w chwale pod koniec dziejów, żeby sądzić świat (Mt 24, 29-31; 25, 31-46). Będzie to „dzień Pana” (1 Kor 1, 8), kiedy to Chrystus „drugi raz się ukaże” (Hbr 9, 28); na to Jego pojawienie się chrześcijanie oczekują cierpliwie (Jk 5, 7-8; 2 P 1, 16; 3, 4. 12; 1 J 2, 28). Synoptycy łączą oczekiwanie na koniec świata z zachętą do czuwania (Mt 24, 36-25, 13; Mk 13, 1-37; Łk 21, 5-36). W Ewangelii św. Jana jest mowa o zmartwychwstaniu, które nastąpi „w dniu ostatecznym” (J 6, 39-40, 44, 54; 11, 24). W rozmaitych wyznaniach wiary spotykamy sformułowania, że Chrystus przyjdzie w chwale sądzić żywych i umarłych (zob. DH 6, 10, 13-17, 19, 30, 40-42, 76, 125, 150; ND 2-7, 9-10, 12). Chrześcijaństwo wschodnie bardziej niż zachodnie kładzie nacisk na zbiorowy charakter tego przyszłego dopełnienia, kiedy Bóg będzie „wszystkim we wszystkich” (1 Kor 15, 28). Niektórzy teologowie współcześni wolą nie mówić o „drugim” przyjściu Chrystusa, ponieważ paruzja jest tylko ostatecznym następstwem pierwszego Jego przyjścia przez wcielenie. Za Karlem Rahnerem (1904-1984) możemy powiedzieć, że to raczej świat przyjdzie do Boga podczas paruzji niż Chrystus do świata. Zob. eschatologia, niebo, piekło, sąd ostateczny, zmartwychwstanie Chrystusa.

opr. mg/mg