Teocentryzm

Gerald O'Collins SJ, Edward G. Farrugia SJ

LEKSYKON pojęć teologicznych i kościelnych

z indeksem angielsko-polskim

Przełożyli Ks. Jan Ożóg SJ, Barbara Żak

Wydawnictwo WAM, Kraków 2002

Teocentryzm

(gr. „ukierunkowanie na Boga”) Sposób myślenia, który wszystko systematycznie skupia na Bogu. Często przeciwstawia się go antropocentryzmowi (gr. „ukierunkowanie na człowieka”), który ludzkie istnienie, doświadczenie i wartości uważa za swój kierunek i przewodnika. Przesadny antropocentryzm zapomina o Bogu albo Go nawet całkowicie usuwa. Równocześnie jednak wyłączny teocentryzm jest także nie do przyjęcia, ponieważ Bóg stworzył człowieka na obraz i podobieństwo swoje (Rdz 1, 26-27), a „Słowo stało się Ciałem” (J 1, 14). W odniesieniu do chrześcijaństwa i innych religii podejście teocentryczne (które często kładzie zbyt wielki nacisk na pluralizm i jednakową wartość jakiejkolwiek wiary w Boga) często się przeciwstawia podejściu chrystocentrycznemu, które podkreśla, że Chrystus jest Objawicielem i Zbawcą wszystkich ludzi bez względu na to, czy zdają sobie z tego sprawę, czy nie (J 1, 9; 14, 6; Dz 4, 12; 2 Kor 5, 18-19). Zob. antropocentryzm, chrystocentryzm, chrześcijanie anonimowi, pluralizm.

opr. mg/mg