Ambasador polskiej kultury i propagator twórczości ludowej. Zespół „Śląsk” obchodzi 70 rocznicę powstania

Historia „Śląska” zaczęła się 1 lipca 1953 r. za sprawą jego założycieli: kompozytora i dyrygenta Stanisława Hadyny (1919-1999) i choreografki Elwiry Kamińskiej (1912-1983). Oni stworzyli podstawy programowe i zaczęli organizować zespół, którego ideą było ukazywanie bogactwa kultury ludowej. Przez 70 lat przez „Śląsk” przewinęło się kilka tysięcy młodych ludzi, dla których zespół był pasją i sposobem na życie.

„Siedem dekad działalności artystycznej to droga, którą przebył Zespół Pieśni i Tańca «Śląsk», osiągając zasłużone miano ambasadora kultury polskiej w kraju i na świecie. Wysoki poziom artystyczny oraz wykorzystanie zasobu polskich tradycji muzycznych stanowią niezaprzeczalne atuty w postrzeganiu zespołu jako promotora w zakresie upowszechniania niematerialnego dziedzictwa polskiej kultury” – powiedział PAP dyrektor zespołu Zbigniew Cierniak.

„Zespół Pieśni i Tańca «Śląsk» jest jednym z największych na świecie zespołów artystycznych, sięgających do bogactwa muzycznych tradycji narodowych: tańców, pieśni, przyśpiewek, obrzędów i obyczajów” – dodał.

W repertuarze „Śląska” znajduje się kilkanaście różnorodnych form artystycznych, od wielkich widowisk, pokazujących barwnie folklor wszystkich regionów kraju, przez koncerty edukacyjne, aż po prezentacje muzyki klasycznej i sakralnej. W dorobku zespół ma także kilkanaście albumów. Pięć z nich posiada status złotej, a jedna platynowej płyty.

„Przez 70 lat zespół «Śląsk» odwiedził 44 kraje na pięciu kontynentach, realizując ponad dziewięć tysięcy koncertów dla ponad 27 milionów widzów” – wspomniał dyr. Cierniak.

Twórczość „Śląska” kierowana jest do wielopokoleniowej publiczności, co ma służyć kultywowaniu historii Polski i Ziemi Śląskiej. W ten sposób umacniane są więzi międzypokoleniowe oraz znaczenie dziedzictwa narodowego w przestrzeni społecznej.

W celu upamiętnienia twórców w 1999 r. zespół przyjął imię swojego założyciela i wieloletniego dyrektora – Stanisława Hadyny, a od 2006 r. na dziedzińcu pałacu w Koszęcinie (siedzibie zespołu „Śląsk”) stoi pomnik – ławeczka z rzeźbą przedstawiającą Hadynę. Elwirę Kamińską upamiętniono, nadając jej imię Artystycznemu Ognisku Wokalno-Baletowemu działającemu pod egidą zespołu.

„«Śląsk» jest spełnionym marzeniem Hadyny. Do jego realizacji już w latach 50. zaprosił Elwirę Kamińską, z którą wspólnie stworzyli podwaliny pod dzisiejszą wielkość zespołu. To im zawdzięczamy solidne podstawy i całą nadzwyczajną koncepcję scenicznej prezentacji folkloru” – wspomniał dyr. Cierniak.

„Zespół tworzyło kilka pokoleń wspaniałych artystów i pedagogów, zmieniały się okoliczności społeczno-polityczne, ale dla wszystkich te dwie, wielkie osobowości były punktem odniesienia. Ich twórczość wciąż stanowi największą część repertuaru zespołu. Kompozycje, opracowania muzyczne Hadyny czy choreografie Kamińskiej stworzone w ubiegłym wieku nadal ogląda współczesny widz” – podkreślił.

Ponadstuosobowy skład artystyczny „Śląska” obejmuje chór, balet i orkiestrę. Oprócz podstawowej aktywności scenicznej pod szyldem zespołu realizowana jest programowa działalność edukacyjna, dotycząca dorobku artystycznego regionu, skierowana do dzieci, młodzieży i nauczycieli.

W minionych latach zespół „Śląsk” zrealizował wiele projektów edukacyjnych, m.in. konferencje, spotkania integracyjne, szkolenia, koncerty edukacyjne, warsztaty wokalno-taneczne, letnie szkoły artystyczne, a także Międzynarodowe Dni Folklorystyczne „Śląskie bez granic”, Regionalny Przegląd Pieśni im. prof. Adolfa Dygacza „Śląskie Śpiewanie” i Międzynarodowy Konkurs Muzyki i Pieśni im. Stanisława Hadyny.

Kultura ludowa kojarzy się najczęściej z dość odległą historią i archaiczną formą. Zespół „Śląsk” próbuje jednak przekładać ją na język obecnie bardziej popularny dla młodzieży. Poszukuje w ten sposób form, dzięki którym można atrakcyjnie przekazywać historię kultury.

„70 lat wytrwałego popularyzowania twórczości ludowej daje nam solidne podstawy, aby sięgać po nowe formy. W ten sposób szukamy wspólnego języka z młodym pokoleniem. Stąd obok naszego sztandarowego, ludowo-narodowego, repertuaru w twórczości zespołu pojawiają się widowiska i projekty inspirowane kulturą ludową, jak choćby ostatnia płyta «Pieśni współczesne», zrealizowana we współpracy ze śląskim raperem Miuoshem” – wyjaśnia dyr. Cierniak. „Płyta pokryła się już podwójną platyną, a liczne wspólne koncerty z tym projektem gromadzą komplety widzów w największych salach w Polsce. Za płytę, łączącą muzykę miejską z tradycjami ludowymi, otrzymaliśmy prestiżową nagrodę Fryderyka” – dodaje.

Jubileuszowa gala z okazji 70-lecia zespołu „Śląsk” odbyła w Teatrze Wielkim w Warszawie 5 czerwca. Patronat honorowy nad tym wydarzeniem objął prezydent Andrzej Duda. 1 lipca, w dniu rocznicy powstania, zespół świętuje w swojej siedzibie w Koszęcinie.