Czy to już wiosna? Do Polski wróciły żurawie

O powrotach żurawi opowiedział PAP podleśniczy Sławomir Wróbel z Poleskiego Parku Narodowego. Zwrócił uwagę, że co najmniej kilkanaście żurawi zimowało w tym rejonie ze względu na sprzyjające warunki pogodowe. 

„Nawet przy mrozach, gdy było minus 18 stopni Celsjusza, całkiem dobrze sobie radziły ze względu na to, że nie było śniegu i mogły żerować na polach kukurydzy" – wyjaśnił.

Obecnie do Poleskiego PN powróciło już około 100-130 żurawi z zimowisk w Europie Zachodniej (m.in. Francja, Hiszpania, Węgry, Włochy) i Afryce Północnej (m.in. Algierii). Część jest jeszcze w drodze. Dla większości tych ptaków, Polesie jest miejscem, gdzie założą gniazda i wyklują młode. Pozostałe żurawie traktują je jako przystanek w dalszej wędrówce do krajów nadbałtyckich i północ Polski.

Po przylocie na miejsce stałego żerowania żurawie odłączają się od swojego stada i oznajmiają krzykiem, że ten rewir jest już przez nich zajęty. 

„Kto przyleci wcześniej, ten zajmuje lepsze tereny, na których będzie można wychować młode. Nasze poleskie żurawie są ostrożniejsze niż te w innych regionach Polski dlatego, że mają możliwość budowania gniazd w niedostępnych, podmokłych miejscach, tj. leśnych ostępach, w głębokich olsach" – przekazał podleśniczy.

Obecnie żurawie w grupach można oglądać w ciągu dnia podczas żerowania na polach, ale widać też już pojedyncze sztuki, co oznacza, że prawdopodobnie jeden z pary wysiaduje jaja w gnieździe. 

„Po zbudowaniu platformy otoczonej wodą, samica składa najczęściej dwa jaja w odstępie ok. 48 godzin. Po 30 dniach wykluwają się młode. W tym sezonie pierwsze żurawie przyjdą na świat w okolicach połowy kwietnia. Poprzednimi laty działo się to z reguły na początku maja" – porównał podleśniczy. Wyjaśnił, że związane jest to z wcześniejszymi przylotami tych ptaków ze względu na cieplejsze zimy.

Okres lęgowy poprzedzają słynne tańce godowe żurawi, podczas których samiec stara się przypodobać swojej partnerce. Taniec zaczyna się od głębokich ukłonów wobec siebie, potem są podskoki, trzepotanie skrzydłami, podlatywanie. Zdarza się, że podrzucają przy tym kępki trawy czy patyki. "Ten zjawiskowy spektakl trwa około dwóch minut. Przy czym nie do końca prawdą jest, że tańczą tylko wiosną. Młode tańczą przez cały rok, żeby ćwiczyć kondycję. Także jesienią na zlotowiskach, podczas szukania partnera, można zobaczyć ten taniec" – podkreślił podleśniczy Sławomir Wróbel.

W szczytowym momencie, tj. jesienią na zlotowiskach przebywa w Poleskim Parku Narodowym nawet ok. 3 tys. żurawi. Ptaki te gromadzą się wówczas masowo w okolicach Bagna Bubnów, gdzie można je oglądać ze stanowiska obserwacyjnego przy ścieżce dydaktycznej "Czahary w Zastawiu".

Żuraw jest najwyższym ptakiem w Polsce, może osiągnąć ok. 1,2 m wysokości. Rozpiętość jego skrzydeł wynosi do 2,4 m. Waży od 4 do 6 kg. Dojrzałość płciową osiąga w wieku 4-5 lat. Żurawie łączą się w pary na całe życie. Wstępne zaloty zaczynają się w 2-3 roku życia. Charakterystyczny klangor żurawi powstaje dzięki zapętlonej tchawicy, działającej, jak pudło rezonansowe. Słychać go już z kilku kilometrów.

Żuraw jako symbol

„W heraldyce był przedstawiany jako ptak czujności, który stojąc na jednej nodze pilnuje, aby inni mogli spać spokojnie. Podobno w podniesionej nodze trzymał kamień, który uderzał w ziemię na wypadek, gdyby opuścił nogę i zasnął" – powiedział podleśniczy.

W większości kultur na całym świecie żuraw jest bardzo dobrze postrzeganym ptakiem, a szczególnie szanowanym w krajach Dalekiego Wschodu. Według legend dobre dusze były transportowane do zaświatów właśnie przez żurawie. Japońska legenda głosi, że jeśli ktoś złoży tysiąc żurawi, np. w intencji chorej osoby, to wtedy jego życzenie zostanie spełnione.(PAP)

Źródło: