Najpiękniejsze zabawy

Oriol Ripoll

Najpiękniejsze zabawy świata dla dzieci

• Do przeprowadzenia w domu i na świeżym powietrzu
• Dla jednego dziecka i dla całej grupy
• Dla dużych i małych
• Spokojne zabawy
• Zabawy ruchowe
• Zabawy zręcznościowe

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Skarbnica gier i zabaw

Kto zaczyna?

Zgadywanie zmysłami!

Gdzie to jest?

Palcami i rękami

Kamyki w powietrzu

Zręczność w rzucaniu

Zabawy w rzucanie „kopertami”

Rzut do celu

Guzikowa piłka nożna

Rzut z pola do pola

Kubb

Zabawy kulkami

Zabawy z kulochwytem

Zabawy z bączkiem

Skoki

Przeskakiwanie z pola na pole

Zabawy ruchowe dla grup

Uwaga — strażnik!

Dużo siły!

Zawsze na jednej linii

Zabawy grupowe

Zabawy z piłką

Zabawy dla jednego dziecka (wymagające cierpliwości)

Gry Mancala dla dwóch osób

Go

Na jednej linii!

Stara gra planszowa dla dwóch osób

Damka

Do ostatniego pionka!

Zablokowany!

W drodze do celu

Szczęście w rzucaniu kostkami

Tryktrak

Do domu

Plansze

Rejestr

(strona 7)

Na całym świecie dzieci bardzo lubią się bawić. Zabawa sprawia przyjemność i trzyma w napięciu, stanowi wyzwanie i rozwija w różnorodny sposób, łączy i bywa początkiem przyjaźni. Ponad granicami.

Oriol Ripoll, „profesor zabaw i wynalazca” z Barcelony, we współpracy z wybranymi muzeami etnograficznymi, zebrał z całego świata gry i zabawy szczególnie lubiane przez dzieci. W przedstawionych zabawach można zauważyć wiele podobieństw. Ale również wiele wyjątkowych cech, charakterystycznych dla danego narodu i kraju — bo przecież gry i zabawy są częścią składową kultury i tradycji.

Dzieci bawią się najchętniej w tym miejscu, w którym się w danym momencie znajdują — tak po prostu, bez dodatkowych materiałów, albo z wykorzystaniem przedmiotów z życia codziennego i przyrody (np. patyczków, kamieni, listków).

Materiał do zabawy można łatwo wymienić — i zmodyfikować podany pomysł. I już możemy sami, we dwójkę, w rodzinie, w mniejszych lub większych grupach przeżywać i myśleć to, co dzieci w innych częściach świata, kiedy się bawią.

Przyjemnej zabawy!

(strona 8)

Skarbnica gier i zabaw

Do przeprowadzenia niektórych zabaw potrzebne są określone przedmioty. Materiały na całym świecie są podobne — czasami nieznacznie się różnią.

(rysunek)

Miotacz kuli

Jest to prosta zabawka, którą dziecko może bawić się samo lub z przyjaciółmi — i wtedy organizować zawody.

(strona 9)

Krążki

Krążkami mogą być płaskie kamienie, monety, ziarenka, kawałki drewna albo metalu; również fleki do obuwia, które na całym świecie wykorzystywane są w zabawach polegających na rzucaniu. W tego typu zabawach znakomicie sprawdzają się także woreczki napełnione ryżem lub innym ziarnem.

Kreda

W wielu zabawach trzeba ograniczyć pole gry, oznaczyć punkt mety lub cel do rzucania, czy też naszkicować pole do skakania. W tym celu wykorzystujemy kredę albo kamyk — w zależności od powierzchni podłoża.

Kostki

Kostki z dwoma, czterema albo sześcioma ściankami wykorzystuje się najczęściej w grach planszowych. Jako dwustronna kostka do gry może służyć również moneta albo patyk, który został podzielony w połowie.

Piłki

Piłki z materiału, plastiku, gumy albo ze skóry są bardzo lubianymi zabawkami. Nie tylko obecnie, również w dawniejszych czasach — już u starożytnych Rzymian, Greków, Majów i Azteków — cieszyły się dużą popularnością.

(strona 10)

Bączki

Ta zabawka jest obecna pod każdą szerokością geograficzną — ma różne kształty (charakterystyczne dla danego narodu) i może być zrobiona z wielu materiałów (niektóre są z gliny, inne z drewna albo kamienia). Z powodzeniem można ją wykonać również samodzielnie.

Kulki

Do zabawy można użyć kulek z gliny, szkła lub z łożyska, albo wykorzystać określone suszone owoce.

Kamyki, tabas (małe kostki zwierząt) albo jacks (metalowe gwiazdki)

Małe przedmioty, takie jak kostki czy metalowe gwiazdki, nadają się do wykorzystania w różnych zabawach zręcznościowych polegających na rzucaniu lub grach z kostką.

(strona 11)

Koperty

Można je wykonać ze starych kart do gry lub z etykiet ze starych pudełek po zapałkach.

(w ramce)

Tak robimy kopertę!

1—2) Bierzemy kartę do gry i przecinamy ją wzdłuż długości na dwie jednakowe części.

3) Jedną część układamy poziomo pod drugą ustawioną pionowo, tak żeby powstała litera „L”.

4—5—6) Następnie składamy poziomą część „do przodu” i później zawijamy ją jeszcze raz wokół pionowego elementu.

7) Dolną część pionowego elementu zaginamy raz do przodu.

8) Potem zaginamy tę dolną część do tyłu. Otwieramy ostatni element i wsuwamy go od góry, pod górną część.

9) Na kopercie z jednej strony będzie widać przednią część karty, z drugiej —tylną.

Plansze do gry

Plansze do gry powstawały z prostych materiałów, były rysowane na kamieniu lub na drewnie.

Do przeprowadzenia niektórych przedstawianych tu zabaw potrzebne są określone plansze. Zostały one zamieszczone na końcu książki. Najlepiej będzie je skopiować i przykleić na twardą podkładkę.

(strona 12)

Kto zaczyna?

W wielu zabawach trzeba najpierw ustalić, kto będzie nią kierował, kto zaczyna a kto może dobierać sobie członków drużyny. Decyzje te mogą być przedmiotem osobnej zabawy.

Manuhan

Z Filipin (pd.-wsch. Azja), ale gra się w nią również w wielu innych miejscach

Liczba uczestników: od dwóch do ośmiu

Przygotuj: kredę albo patyki — w zależności od powierzchni podłoża; po jednym krążku dla każdego uczestnika, możesz użyć: fleków, płaskich kamieni albo kulek

1. Najpierw rysujemy dwie równoległe linie — odległość między nimi powinna wynosić około czterech metrów.
2. Wszyscy uczestnicy gry stają na jednej z tych linii.
3. Każdy rzuca kolejno swoim krążkiem w kierunku drugiej linii.
4. Wygrywa ten, czyj krążek wyląduje najbliżej drugiej linii i to on rozpoczyna następną serię rzutów. Drugi jest ten, czyj krążek upadł nieco dalej od linii mety itd. Odpowiednio do położenia krążków ustalamy kolejność rzutów w następnej zabawie.

(strona 13)

Zik, zak, zuk

Z Katalonii (region Hiszpanii). Popularna w Hiszpanii, Francji, Włoszech i Andorze

Liczba uczestników: powyżej sześciu

1. Wszyscy uczestnicy stoją w kole i ustawiają prawą stopę tak, żeby czubki butów dotykały do siebie.
2. Wszyscy mówią jednocześnie: „Jeden, dwa, trzy, zik, zak, zuk, jeden, dwa, trzy”.
3. Każdy z uczestników decyduje, czy zostawi prawą stopę w kole, czy chce ja wycofać. W dalszej zabawie biorą udział ci, których było mniej. Pozostali odpadają.
4. Ostatnia osoba, która zostanie, wygrywa.

Szewc

Zapatero

Z Meksyku (Ameryka Północna i Ameryka Środkowa)

Liczba uczestników: dwóch

Przygotuj: jeden kamień

1. Jeden z uczestników bierze kamień do ręki i zamyka dłoń w pięść.
2. Porusza pięściami w górę i w dół, i pyta: „Gdzie mieszka szewc, na dole czy na górze?”
3. Kiedy skończy wypowiadać to zdanie, kładzie pięści jedna na drugiej.
4. Drugi gracz musi zgadnąć, w której dłoni znajduje się kamień, mówi: „na górze” albo „na dole”.
5. Osoba, która schowała kamień, otwiera wybraną dłoń. Jeśli wypadnie z niej kamień, wygrywa drugi uczestnik.

(w ramce)

Czy wiedziałeś?

W mieście Casablanca, w Maroku (pn.-zach. Afryka), gra się tak:

Podnosi się ręce, pokazując wierzch i spód dłoni. Przed opuszczeniem dłoni mówi się „A la me set!”, co znaczy: „Piątka!" i odnosi się do pięciu palców dłoni.

(strona 14)

Na górze czy na dole?

Z Pakistanu (pd. część Azji)

Liczba uczestników: trzech

1. Wszyscy biorący udział w zabawie trzymają lewe ręce tak, żeby ich wewnętrzna powierzchnia skierowana była do góry.
2. Na określony znak uczestnicy opuszczają prawą rękę na lewą tak, żeby jej wewnętrzna powierzchnia skierowana była albo do góry albo na dół.

Wygrywa ten, kogo prawa dłoń znajdzie się w innej pozycji niż pozostałych dwóch uczestników.

opr. mg/mg