Dla szkoły średniej - początki kultu Serca Bożego
Cele: ukazać początki kultu Serca Bożego, bogactwo duchowe litanii do Najświętszego Serca Jezusowego; zachęcić do kształtowania swego serca na wzór Serca Bożego.
Pomoce: Pismo św., tekst "Listu Boga do ucznia", kartki do zapisywania, teksty biblijne do pracy w sześciu grupach, obraz Serca Bożego.
Na środku tablicy piszemy słowo: "serce", prosimy uczniów, by dopisali na tablicy swoje skojarzenia z tym słowem.
Prawdopodobnie pojawią się takie skojarzenia, jak miłość, przyjaźń, dobroć, ofiarność, ból...
Wykorzystując skojarzenia uczniów, podprowadzamy do tematu zasadniczego. Tłumaczymy, że dopisane słowa kojarzą nam się zwykle z sercem człowieka. Życie pokazuje nam, że często to samo serce, o którym myślimy tak wzniośle zawodzi nas w najważniejszych momentach. Dziś powiemy o Sercu, które w swych odniesieniach do człowieka jest niezawodne, kocha bezgranicznie, jest umocnieniem dla zmęczonych życiem, wyzwaniem dla ludzi o wrażliwym i otwartym sercu. Jest ideałem, przedmiotem marzeń skrywanych często w głębi serca z obawy przed światem, by nie okazać się zbyt wrażliwym.
Umieszczamy na tablicy lub w innym widocznym dla wszystkich miejscu obraz lub zdjęcie Serca Bożego z podpisem: "Oto Serce, które umiłowało ludzi..."
Ten tekst ma ogromne znaczenie dla rozwoju kultu Serca Bożego w Kościele. Zostało otwarte Serce Boga. W jakim celu? Zobaczymy za chwilę, gdy poznamy biblijne obrazy Serca Bożego oraz odkryjemy zawarte w nich przesłanie.
Praca w 6 grupach. Rozdajemy uczniom teksty biblijne, prosząc, by w oparciu o nie określili cechy charakteryzujące Serce Boga.
grupa 1 - Mt 11,25-29
grupa 2 - Ps 103,8-12
grupa 3 - J 19,33-35
grupa 4 - Iz 49,14-16
grupa 5 - J 13,1; J 15,13-15
grupa 6 - Ga 4,6-7
Metodą słoneczka wypisujemy na tablicy cechy Serca Bożego.
(Ważne, by te pytania padały w trakcie katechezy, stając się dla uczniów mobilizacją do troski o serce).
Następnie katecheta wyjaśnia początki kultu Serca Bożego i objawienia z nim związane.
W tradycji Kościoła za początek kultu Serca Bożego uważa się moment przebicia Bożego Serca na krzyżu. Pierwszymi, którzy uczcili to Serce byli apostołowie oraz setnik przebijający bok Chrystusa. Ojcowie Kościoła i wierni w późniejszych wiekach, przede wszystkim kontemplowali miłość Chrystusa, miłość, która zaprowadziła Go na krzyż. Wiek XVII wniósł nowe ożywienie kultu Serca Bożego, poprzez objawienia dane przez Boga Małgorzacie Marii Alacoque we Francji, w Paray-le-Monial. Św. Maria Małgorzata otrzymała od Boga wiele obietnic dla czcicieli Bożego Serca, m.in. związane z pierwszymi piątkami miesiąca i przyjęciem w ten dzień Komunii św. Tym wszystkim, którzy w ciągu dziewięciu pierwszych piątków miesiąca przyjmą Komunię św. jako wynagrodzenie za swoje grzechy i grzechy innych ludzi Jezus obiecał, m.in.:
Zostały również ogłoszone encykliki ukazujące bogactwo duchowe kultu Serca Bożego.
Miesiąc czerwiec, w którym obchodzimy główną uroczystość Serca Bożego przepełniony jest modlitwą Kościoła; śpiewamy Litanię do Najświętszego Serca Pana Jezusa i rozważamy, jak wielkie skarby kryją się w Bożym Sercu.
O Sercu Jezusa mówili święci, uczeni, pisarze. Św. Augustyn w komentarzu do 19 rozdziału Ewangelii wg św. Jana pisał, że żołnierz "otworzył Jego bok, abyśmy pojęli, że w ten sposób otwierał nam bramę życia, skąd wypłynęły sakramenty, bez których nie ma dostępu do prawdziwego życia".
Bł. Józef Sebastian Pelczar, niegdyś rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, zakładając Zgromadzenie Sióstr Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego podkreślał z naciskiem: "Służyć Najświętszemu Sercu Boga - oto zadanie naszego życia, zadanie najważniejsze, wobec którego wszystko inne jest niczym". Uczył również: "Ufaj miłosierdziu Bożemu, którego stolicą jest Najświętsze Serce Jezusa". Ojciec Święty Jan Paweł II także przypominał o wielkości Bożego Serca: "Człowiek potrzebuje Serca Chrystusa, aby poznawać Boga i samego siebie; potrzebuje go, aby budować cywilizację miłości".
Uczniowie otrzymują "list" od Bożego Serca. Ich zadaniem jest zapoznać się z tym listem i odpowiedzieć na niego w pięciu zdaniach. (W tym czasie można włączyć spokojną muzykę).
"Miłością wieczną umiłowałem Cię. Pokropię Cię czystą wodą, abyś stał się czystym. I dam Ci serce nowe i ducha nowego tchnę do Twojego wnętrza, odbiorę Ci serce kamienne, a dam Ci serce z ciała, będziesz moim ludem, a Ja będę Twoim Bogiem. Ale czemu złe myśli nurtują Twoje serce? Jak nieskore jest Twoje serce do wierzenia (...). Z serca człowieka pochodzą złe myśli, nierząd, bałwochwalstwo (...). Gdzie skarb Twój, tam będzie i serce Twoje. A Ja miłością wieczną umiłowałem Cię. Gdzież więc serce Twoje?"
Można odmówić akt ofiarowania się Sercu Bożemu, lepiej jednak, gdy któryś z uczniów odczyta w formie modlitwy swoją odpowiedź na list.
Zapis na bieżąco z tablicy, szczególnie należy zwrócić uwagę na przerysowanie powstałego w trakcie katechezy słoneczka.
W zależności od czasu, uczniowie mogą zapisać do zeszytu:
Wybierz się na nabożeństwo czerwcowe, prosząc Boga, by dał Ci łaskę przemiany swego serca na wzór Serca Bożego.
S. Anna Kury Sł. NSJ - katechetka w szkole średniej w Lublinie.
opr. ab/ab