Msza Święta: Liturgiczne ABC

Msza Święta - najcenniejszy dar, jaki Chrystus zostawił Kościołowi - dla wielu katolików wciąż jest trudna i niezrozumiała.

Wstęp

W liście apostolskim Mane nobiscum Domine, napisanym na Rok Eucharystii, Jan Paweł II umieścił pod koniec takie słowa: „Niech Rok Eucharystii będzie dla wszystkich cenną okazją do uświadomienia sobie na nowo tego, jak niezrównany skarb Chrystus powierzył swemu Kościołowi. Niech pobudza do celebrowania jej w sposób żywszy i bardziej świadomy, a z tego niech wypływa życie chrześcijańskie przemienione miłością” (nr 29).

Można by zapytać, czy jest potrzebne odkrywanie na nowo daru Eucharystii? Czy dla kogoś, kto został wychowany w wierze katolickiej, Msza Święta nie jest rzeczywistością najlepiej znaną? Czy nie wiemy już o niej wszystkiego, co możemy wiedzieć?

Uświadomienie sobie na nowo znaczenia Eucharystii wydaje się jednak dzisiaj bardzo potrzebne. Tak wielu katolikom zdarza się opuszczać niedzielną Mszę Świętą pod byle pretekstem i nie odczuwać z tego powodu żadnej straty. Tak wielu przyznaje się do tego, że nawet będąc w kościele, podczas liturgii, myśli zupełnie o czym innym. Jeśli tak jest, to znaczy, że nasze oczy są „jakby przesłonięte” (Łk 24, 16) i niepostrzeżenie omijamy wielki skarb.

Starożytność chrześcijańska przekazała nam świadectwa o męczennikach, którzy przypłacili życiem swoją wierność Eucharystii. Stojąc przed trybunałem, na pytania sędziów, czemu mimo zakazów spotykali się na niedzielnej Eucharystii, odpowiadali: „Bo my nie możemy żyć bez celebrowania misteriów Pańskich”. Czy taka postawa niejednemu współczesnemu wierzącemu nie wyda się przesadna, wręcz fanatyczna? Oddać życie można tylko za to, co uważa się za ważniejsze i droższe od własnego życia doczesnego. Chyba nie przychodzi nam łatwo patrzeć na Mszę Świętą w taki sposób. Skoro tak, to znaczy, że życzenie Jana Pawła II pozostaje aktualne także teraz, już po zakończeniu Roku Eucharystii.

Niniejsza książka jest skromną pomocą dla tych wszystkich, zarówno wiernych świeckich, jak i księży, którzy czują potrzebę, aby lepiej poznać liturgię Mszy Świętej i pogłębić swój w niej udział. Teksty tu zebrane najpierw ukazywały się w stałej rubryce Liturgiczne ABC miesięcznika „Oremus” w latach 1995–2000. Przepracowane i uzupełnione, zwłaszcza w świetle nowego Ogólnego wprowadzenia do Mszału Rzymskiego z 2002 roku, ukazują się teraz w formie książkowej.

Materiał jest podzielony na trzy części, z których każda powstawała pierwotnie jako odrębna całość. Pierwsza część jest poświęcona historii celebracji Eucharystii. Od pewnego czasu można zaobserwować w Polsce wzrost zainteresowania historią. Tym bardziej więc wydaje się wskazane podanie choćby podstawowej wiedzy o dziejach liturgii Mszy Świętej, co ogromnie ułatwia zrozumienie jej dzisiejszego kształtu, a także pomaga właściwie uchwycić znaczenie poszczególnych jej obrzędów. Druga część, najważniejsza i chronologicznie najstarsza, jest komentarzem do obrzędów Mszy Świętej. Trzecia część to krótkie wprowadzenie do liturgicznych znaków, związanych z obrzędami Mszy Świętej. Liturgia nie jest bowiem wykładem ani katechezą. Bóg zbawia nas przez Słowo, które stało się ciałem (zob. J 1, 14), dlatego liturgia, w której uobecnia się historia zbawienia, posługuje się nie tylko słowem, ale również całym zespołem różnorodnych znaków: gestami i postawami, elementami naturalnymi, przedmiotami, przestrzenią liturgiczną itd.

Teksty te nie są katechezą w ścisłym sensie tego słowa, nie mają też charakteru medytacji czy duchowego komentarza do Mszy Świętej. To raczej możliwie prosty przekaz wiadomości dotyczących celebracji Eucharystii, a więc coś w rodzaju wstępu do liturgicznej katechezy. Formacja wymaga bowiem rzetelnej informacji. Oddając tę książkę do rąk czytelników, proszę jednocześnie o modlitwę za mnie, abym sprawując codziennie Eucharystię, czynił to zawsze z żywą wiarą, a także: „[...] Abym innym głosząc naukę, sam przypadkiem nie został uznany za niezdatnego” (1 Kor 9, 27).

Ks. Maciej Zachara, marianin, uzyskał doktorat z liturgiki w Papieskim Instytucie Liturgicznym w Rzymie. Wykłada w Wyższym Seminarium Duchownym Księży Marianów w Lublinie, od 1995 roku współpracuje z redakcją miesięcznika „Oremus”.

Jest to Wstęp do książki "Msza Święta: Liturgiczne ABC" Macieja Zachary MIC, Wydawnictwo PROMIC. Książka jest >>tutaj<< .

opr. ac/ac