Styczniowe dialogi

Dialog z Żydami, dialog z chrześcijanami niekatolikami, dialog z muzułmanami. A to za sprawą obchodzonego 17 stycznia Dnia Judaizmu, rozpoczynającego się następnego dnia Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan, wreszcie przypadającego 26 stycznia Dnia Islamu. W poprzednim numerze „Przewodnika Katolickiego” Tomasz Królak, wiceprezes Katolickiej Agencji Informacyjnej, dość ironicznie zwrócił uwagę, że żadne covidowe ograniczenia nie pokrzyżują planów organizatorom wspomnianych wydarzeń, bo nie gromadzą one zwykle tłumów. Można by rzec, że są wydarzeniami dla koneserów, czy jak to ujął nasz felietonista – grupki zapaleńców. Co ciekawe, bp Rafał Markowski, przewodniczący Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem KEP, w liście z okazji 25. Dnia Judaizmu szczerze przyznaje: „Zdajemy sobie sprawę z niewielkiego zainteresowania Dniem Judaizmu w polskich parafiach, ale nie chciejmy się tym zamartwiać”.

Dialog z innymi religiami często przeciwstawiany jest działalności misyjnej Kościoła. A jednak dokumenty Soboru Watykańskiego II, choć wskazują pozytywne elementy w innych wierzeniach, nie zwalniają chrześcijan ani z ewangelizacji, ani z misyjności. Paweł VI w encyklice Ecclesiam suam sytuuje dialog międzyreligijny w kontekście działalności misyjnej Kościoła. Myśl tę rozwija dalej Jan Paweł II w encyklice Redemptoris missio, gdy pisze: „Dialog międzyreligijny należy do misji ewangelizacyjnej Kościoła. Rozumiany jako metoda i środek wzajemnego poznania i ubogacenia, dialog nie przeciwstawia się misji ad gentes, ale przeciwnie, jest z nią w szczególny sposób powiązany i stanowi jej wyraz”. Papież przypomina przy tym, że dialog musi być prowadzony i realizowany w przekonaniu, że Kościół jest zwyczajną drogą zbawienia i tylko on posiada pełnię zbawczych środków, jednocześnie jednak wskazuje na jego konieczność: „dialog nie rodzi się z taktyki czy wyrachowania, ale jest działaniem mającym swe uzasadnienie, wymogi, godność: wypływa z głębokiego szacunku dla tego wszystkiego, co w każdym człowieku zdziałał ten Duch, który «tchnie tam, gdzie chce»”.

W adhortacji Ecclesia in Medio Oriente również Benedykt XVI stanowczo podkreśla, że „natura i powszechne powołanie Kościoła wymagają, aby prowadził on dialog z wyznawcami innych religii”. W tym dokumencie papież senior przypomina o żydowskich korzeniach chrześcijaństwa, ponieważ taka była tożsamość Jezusa Chrystusa i Jego Matki. W ślad za tym idzie również Franciszek, gdy w adhortacji Evangelii gaudium przypomina, że „Bóg nadal działa w narodzie Starego Przymierza i sprawia, że rodzą się skarby mądrości wypływające z jego spotkania ze Słowem Bożym. Dlatego również Kościół się wzbogaca, gdy przyjmuje wartości judaizmu”.

Idąc za nauczaniem papieży, w tym numerze „Przewodnika” koncentrujemy się na Dniu Judaizmu, który będzie w Polsce obchodzony po raz dwudziesty piąty. Organizatorzy zdecydowali, że obchody te będą miały miejsce w Poznaniu. Dlatego ks. Jerzy Stranz, organizator poznańskich dni, oprowadzi nas po wydarzeniach ostatnich dwóch dekad, ukazując, jaką wartość przynosi chrześcijaństwu spotkanie z judaizmem (s. 18). A Monika Białkowska, w myśl słów Benedykta XVI, przypomni żydowską tożsamość Jezusa z Nazaretu (s. 14). Wspomniany przeze mnie bp Markowski podkreśla, że celem Dnia Judaizmu jest „wspólna modlitwa do tego samego Boga, stworzenie okazji do pogłębiania świadomości istnienia więzów łączących chrześcijaństwo z judaizmem i – poprzez refleksję nad powiązaniami obu religii – namysł nad religią własną (katolików)”. Zdaje się, że to zadanie nie tylko na ten jeden dzień.

Na koniec tego słowa od redakcji chciałbym Czytelnikom zapowiedzieć, że od przyszłego numeru, niezależnie od tego, gdzie kupią swój „Przewodnik”, będą mogli przeczytać informacje nie tylko ze swojej diecezji, ale także z innych, w których się ukazuje. Mamy nadzieję, że będzie to okazja do podejrzenia, co dzieje się w innych Kościołach lokalnych, a może nawet zainspirowania tym czy innym przedsięwzięciem. Wszak wzajemne poznawanie się jest zawsze bogactwem.

Przewodnik Katolicki 3/2022