Afrykański kardynał

Kościół afrykański przygotowuje się do obchodów 110. rocznicy śmierci Karola Lavigerie — Prymasa Afryki i założyciela zgromadzeń misyjnych dla tego kontynentu, popularnie zwanych, ze względu na noszone przez nich białe habity, Ojcami Białymi i Siostrami Białymi.

W 1878 roku poproszony przez papieża Leona XIII Karol Lavigerie podjął się zorganizowania misji katolickiej w Afryce Środkowej. Wysłał nawet w okolice Wielkich Jezior (Tanzania i Uganda) grupę misjonarzy.

Arcybiskup Algieru i Prymas Afryki

Mianowany biskupem Nancy we Francji, Karol Lavigerie przyjął w 1866 roku „kolonialną” archidiecezję w Algierze. Tam też rozpoczęła się droga misyjna, która miała objąć cały kontynent afrykański. W 1882 roku Karol Lavigerie został pierwszym kardynałem w Afryce, zaś dwa lata później papież Leon XIII mianował go arcybiskupem Kartaginy i Prymasem Afryki. Nowy Prymas zdawał sobie sprawę z tego, że Afrykę mogą przede wszystkim nawrócić sami Afrykańczycy, którzy nie tylko mieli być ochrzczeni, ale też powinni stać się apostołami wśród swoich narodów.

Szacunek dla kultur

W ciągu jednego roku, w rezultacie epidemii cholery i głodu, spowodowanego suszą i plagą szarańczy, zmarło około 100 tys. osób. Wtedy też kardynał Lavigerie stworzył osiedla rolnicze dla prawie 2 tys. dzieci arabskich osieroconych w wyniku klęsk. Jednocześnie Ojcowie Biali pracowali wśród chorych i biednych. Przez świadectwo swego życia pociągali innych do Chrystusa. Pierwsi afrykańscy duchowni byli uczniami ojców misjonarzy i Sióstr Białych Misjonarek Afryki.

Karol Lavigerie pragnął, by Afrykańczycy pozostali sobą. Zabronił więc misjonarzom używania języków europejskich. Ich zadaniem było też spisywanie języków tubylczych, opracowywanie gramatyk, słowników i nawet zbieranie ustnych przekazów dla celów katechetycznych. W ten sposób przyczynił się do zachowania języków i tradycji.

Podczas Soboru Watykańskiego I, w którym brał udział, znalazł czas, by pisać do swoich misjonarzy w Afryce Północnej o uprawie asparagusa, winorośli, hodowli świń, kaczek i gęsi. Natomiast instrukcje, które pisał do pracujących w środku Afryki, zawierały najdrobniejsze wskazówki dotyczące organizowania podróży, dbania o własne zdrowie, założenia ogrodu przy misji — wszystko po to, by mogli oni stać się przykładem dla następnych pokoleń misjonarzy.

Przeciw niewolnictwu

W 1888 roku Karol Lavigerie poprowadził krucjatę przeciwko handlowi niewolnikami. Podróżując po europejskich stolicach, starał się zmusić rządy państw do zwiększenia wysiłków przeciw temu procederowi.

W ostatnich latach swego życia cierpiał z powodu złego zdrowia i prześladowań chrześcijan w Ugandzie. Zmarł w 1892 roku mając 67 lat.

opr. mg/mg