Błogosławieństwa Ducha

W górnej części prezbiterium Bazyliki Świętego Piotra w Rzymie znajduje się wspaniały witraż obudowany rzeźbami Berniniego. Przedstawia gołębicę — symbol Ducha Świętego. Jego usytuowanie po wschodniej stronie budowli nie jest przypadkowe - zgodnie z założeniem ówczesnych architektów miało to zapewnić prostopadłe padanie promieni słonecznych do wnętrza chwilę po brzasku. Słońce, które symbolizowało Chrystusa, miało docierać do wiernych zgromadzonych w bazylice przez pryzmat Ducha, który został przez Niego obiecany.

Na szczycie bazyliki

Witraż mogłem fotografować z różnych stron, ale najpiękniej, najwyraźniej udało mi się go uchwycić, kiedy wjechałem windą na dach bazyliki, a później pokonywałem setki schodów, idąc wąskim, mrocznym korytarzem, który niczym serpentyna wił się ku szczytowi kopuły. Witraż miałem wtedy mniej więcej na wysokości oczu, a gdy patrzyłem w dół, widziałem na lśniącej posadzce ludzi, którzy jak mrówki bezładnie poruszali się w różnych kierunkach. Tak — pomyślałem — aby wyraźnie dostrzec zarys Ducha Świętego w konkrecie życia, nie wystarczy popatrzeć z dołu, z wygodnej pozycji spacerowej, ale trzeba wspiąć się w górę i przebyć daleką drogę.

Jaka to droga? Na pewno nie wystarczy kilka tygodni lektury katechizmu, jakiś kilkunastominutowy egzamin i wreszcie stanięcie przed biskupem, który sprawnym gestem namaści nasze czoło podczas bierzmowania. To byłoby zbyt proste...

Prawdą jest, że Bóg wyposaża nas w komplet duchowych darów na chrzcie świętym i jeszcze je udoskonala podczas sakramentu dojrzałości chrześcijańskiej, niemniej zaznaczyć trzeba również, że podarunek ten jest niejako zapakowany, a jego rozpakowanie wymaga wiele czasu, umiejętności i zaangażowania.

Trzeci etap duchowej drogi

Teologowie duchowości w wypracowanym przez wieki schemacie trzech dróg rozwoju duchowego (drogi oczyszczającej, oświecającej i jednoczącej), pełne doświadczalne działanie Ducha Świętego umiejscawiają dopiero na etapie ostatnim. Nie znaczy to, że wcześniej Duch Święty nie działa w życiu chrześcijanina, ale trudniej to działanie dostrzec, gdyż człowiek zajęty jest raczej własnymi kłopotami niż subtelnymi poruszeniami Ducha. Początkujący adept życia duchowego ma pełne ręce roboty z wyeliminowaniem ze swego życia grzechów ciężkich, wad głównych i nieuporządkowanych namiętności. Kiedy już się z tym z grubsza upora, musi podjąć kolejną pracę nad zestrojeniem się z cnotami teologalnymi (wiarą, nadzieją i miłością) oraz moralnymi (umiarkowaniem, męstwem, roztropnością i sprawiedliwością).

Dopiero po tym etapie, kiedy ludzkie zdolności w pełni zostaną zaangażowane w pracy nad sobą, pojawia się odpowiedni grunt do tego, aby łaska Boża rozbłysła w życiu człowieka wielobarwnym światłem. Do głosu dochodzą dary Ducha Świętego. Ich katalog został zaczerpnięty z Księgi Izajasza, w której tak pisano o mającym nadejść Mesjaszu: I wyrośnie różdżka z pnia Jessego, wypuści się odrośl z jego korzeni. I spocznie na niej Duch Pański, duch mądrości i rozumu, duch rady i męstwa, duch wiedzy i bojaźni Pańskiej (Iz 11, 1-2). W późniejszych tłumaczeniach Biblii ostatni człon uzupełniono o dar pobożności i tak uzyskano liczbę siedem, która oznaczała pełnię.

Wspomniane dary nie odwołują się tylko do ludzkich zdolności, lecz stanowią ich prześwietlenie nadnaturalnym blaskiem. Z tej Bożej ingerencji rodzą się owoce Ducha Świętego, które tak drobiazgowo opisał św. Paweł w Liście do Galatów: Owocem zaś ducha jest: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie. Przeciw takim [cnotom] nie ma Prawa (Ga 5, 22-23). Znowu trudno byłoby uznać te wszystkie przymioty za czysto ludzkie, wypracowane tylko własnymi siłami człowieka. Tym bardziej, że już w następnym zdaniu św. Paweł wskazuje na ich właściwe źródło: A ci, którzy należą do Chrystusa Jezusa, ukrzyżowali ciało swoje z jego namiętnościami i pożądaniami (Ga 5, 24). Zatem osobista zgoda na przynależność do Chrystusa jest podstawowym warunkiem, a drugim ukrzyżowanie swojego ciała z jego nieuporządkowanymi namiętnościami i pożądaniem, które w praktyce okazuje się zwykle wieloletnim procesem.

Klucz do błogosławieństw

Ten wymiar nadnaturalny darów i owoców Ducha jeszcze bardziej podkreśla trzeci element, czyli zdolność do życia błogosławieństwami ewangelicznymi, który mistrzowie życia duchowego dodawali do opisu ostatniego etapu duchowego wzrostu.

Osiem błogosławieństw do dziś pozostaje dla nas zakrytym paradoksem. Jak bowiem można uznać za szczęśliwych ludzi, którzy zewsząd doznają ucisku, są ubodzy, smucą się, łakną i pragną sprawiedliwości, cierpią prześladowania, są cisi, miłosierni? A jednak właśnie tych kilka karkołomnych zdań pozostaje dla wielu teologów rzeczywistą konstytucją Królestwa Bożego na ziemi. Zdolność do bycia szczęśliwymi pomimo tak wielu zewnętrznych dolegliwości i cierpień stanowi niepodważalny dowód na możliwość uszczęśliwiania nas przez Boga, a nie przez świat; pokazuje również, że to niebo jest naszym domem, a nie ziemia.

„Głos Ojca Pio” (nr 45/2007)

www.glosojcapio.pl

opr. mg/mg