Przedsiębiorco, złóż wniosek do ARP i skorzystaj z „Nowej Szansy”

W roku 2019 ogłoszono 1019 postanowień o upadłości i restrukturyzacji firm w Polsce (wg danych na 27 grudnia 2019 r.). Wśród wszystkich rodzajów postępowań najwięcej ogłoszono upadłości – 574. Analitycy firm restrukturyzacyjnych i windykacyjnych wyliczyli, że w 2019 r. liczba upadłości oraz restrukturyzacji w Polsce wzrosła o 4,5% w porównaniu z poprzednim rokiem. Spośród wszystkich postępowań 56% stanowiły ogłoszenia upadłości. Rok 2020 jest jeszcze gorszy ze względu na recesję i trudności, jakie przed przedsiębiorcami spiętrzyła pandemia koronawirusa. Gdzie ci, których biznesy mają kłopoty z przetrwaniem mogą szukać „nowej szansy”?

Zagrożone branże

W ubiegłym roku największą dynamikę upadłości i restrukturyzacji zanotowano w branży transportowej. Firm, które nie poradziły sobie w tej branży na rynku było o 30% więcej rok do roku, zaś z perspektywy dwóch ostatnich lat wzrost upadłości wyniósł aż 83%. Za to branża budowlana, która przez ostatnie lata zmagała się z płynnością i ujemnymi marżami, co wpływało na dużą liczbę upadłości, tym razem wypada zdecydowanie lepiej. Liczba upadłości i restrukturyzacji zmniejszyła się o 12% na przestrzeni ostatniego roku i jest to wynik o połowę niższy, w stosunku do rekordowego roku 2012, gdy aż jedna czwarta postanowień dotyczyła właśnie tej branży.

Roczny wzrost upadłości o 8 proc. notuje handel (w ciągu dwóch lat wzrost liczby upadłości przedsiębiorstw handlowych sięgnął o 15 proc.). W ubiegłym roku aż o 38 proc. wzrosła liczba postanowień w rolnictwie i leśnictwie.

Wśród firm produkcyjnych upadłości jest najwięcej. Choć dynamika w produkcji była ujemna i wyniosła -2 proc., to ogólna ich liczba liczbie jest największa i stanowi 25,7 proc. wszystkich postanowień. Na drugim miejscu jest handel, który z powodu wzrostu postanowień stanowi już 24,7 proc. całości.

Po części było to spowodowane słabą koniunkturą w Europie, u głównych partnerów handlowych. I tak, w branżach z wysoką ekspozycją eksportową, między innymi w branży meblarskiej, produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych i właśnie w transporcie odnotowano dynamiczny wzrost upadłości sięgający odpowiednio +90 proc., +44 proc. oraz +30 proc.

Łączna liczba postępowań restrukturyzacyjnych wzrosła o blisko 7 proc. W roku 2019 zanotowano ich łącznie 445, co stanowi prawie 44 proc. wszystkich postępowań. Liczba przyspieszonych postępowań układowych także stale rośnie. Stanowiły one 67% wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych w roku 2019.

Dlaczego firmy upadają?

Wśród różnych czynników należy wymienić te sezonowe, które odzwierciedlają ogólny stan gospodarki. W 2019 roku polska gospodarka, pomimo coraz wyraźniejszej dekoniunktury w krajach Europy Zachodniej, rozwijała się szybko. Za takie trzeba uznać tempo wzrostu PKB, raportowane przez Główny Urząd Statystyczny, na poziomie 4,5 proc. Jednocześnie kolejne kwartały pokazywały już słabnącą dynamikę wzrostu – od 5,9 proc. w pierwszym kwartale, 4,7 proc. oraz 4,2 proc. w drugim i trzecim, by zamknąć rok z dynamiką 3,4 proc. w ostatnim kwartale 2019 roku. Spadały inwestycje, ale również konsumpcja prywatna.

Eksperci Coface – firmy zajmującej się ubezpieczeniem należności handlowych zauważają, że zmiany dynamiki wzrostu gospodarczego miały szybkie i bezpośrednie przełożenie na sytuację płynnościową przedsiębiorstw i szybki wzrost liczby upadłości i restrukturyzacji biznesu w Polsce. W pierwszej połowie 2019 r. odnotowano zbliżoną liczbę postanowień, co rok wcześniej, ale w drugim – słabszym gospodarczo - półroczu było ich już 9 proc. więcej niż rok wcześniej.

Według ich raportu „Upadłości i restrukturyzacje firm w Polsce w 3 kwartałach 2020 roku” po dziewięciu miesiącach 2020 roku łączna liczba niewypłacalności polskich przedsiębiorstw wyniosła 795 przypadków i była wyższa o 8 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2019 roku. Jednak sądy ogłosiły postanowienia o upadłości i restrukturyzacji 684 polskich firm, (wg danych na koniec września 2020) czyli o 7 proc. mniej niż w analogicznym okresie 2019 r. Jest to zapewne związane z wprowadzeniem od 19 czerwca tego roku nowej, kryzysowej procedury, czyli uproszczonych postępowań o zatwierdzenie układu obwieszczanych w monitorach sądowych.

Branżowo statystyki zaczynają odzwierciedlać sytuację rynkową związaną z obostrzeniami wynikającymi z pandemii i przebytym lockdown’em. Najwyższy wzrost niewypłacalności zanotowały usługi (+42 proc.), następnie rolnictwo (+28 proc), transport (+10 proc.) i przetwórstwo przemysłowe (+7%). Spadek widzimy natomiast w handlu (-15 proc.) oraz budownictwie (-2 proc.).

Oprócz wypłacalności do istotnych wskaźników wpływających na ryzyko bankructwa zalicza się organizacyjną sprawność działania przedsiębiorstwa oraz płynność.

Firma Euler Hermes przeprowadziła analizę, z której wynika, że upadają zwykle młode firmy: po pierwszym roku działalności upada 30%, a po 5 latach – 70% małych i średnich firm. Według tego raportu głównym problemem dla takich inicjatyw jest duża konkurencja i bardzo niska rentowność. Takie młode firmy, które nie mają nawet problemów z zamówieniami i generowaniem bieżących obrotów i płynnością finansową, są bardzo wrażliwe na nieprzewidywalne zdarzenia. Przy niskich marżach i dużej konkurencji trudno o solidne zaplecze finansowe czy poduszkę finansową, która pozwoli szybko zareagować na awaryjną sytuację, brak przelewu czy towaru od klienta.

Polityka Nowej Szansy

Polityka Nowej Szansy to kolejny z całej gamy instrumentów pomocowych, które przygotował rząd, a w których wdrażanie zaangażowano Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. Tym razem to pakiet rozwiązań, który jest dostępny przedsiębiorcom w celu ich ratowania lub restrukturyzacji. To praktyczne zastosowanie przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 16 lipca 2020 r. o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców.

Budżet projektu to nawet 120 milionów złotych rocznie przez 10 lat, co w sumie daje do wykorzystania przez przedsiębiorców do 1,2 miliarda złotych. Do tego dochodzą środki z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w latach 2020-2021 w kwocie minimalnej 600 mln zł tylko w 2020 roku.

Ustawa przewiduje 3 instrumenty pomocowe:

1. Pomoc na ratowanie

2. Tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne

3. Pomoc na restrukturyzację

Adresatem pomocy na ratowanie może być mikro, mały i średni przedsiębiorca a wnioski można składać osobiście w siedzibie Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. przy ul. Nowy Świat 6/12 w Warszawie lub za pośrednictwem operatora pocztowego na adres Agencji Rozwoju Przemysłu S.A., ul. Nowy Świat 6/12, 00-400 Warszawa albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczna skrzynkę podawczą e-PUAP na adres: /ARPSACentrala/SkrytkaESP

Duży przedsiębiorca także będzie mógł skorzystać z tej formy pomocy po uzyskaniu notyfikacji Komisji Europejskiej.

Nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym do wyczerpania budżetu projektu przewidzianego dla każdego roku. O przyznaniu pomocy decyduje kolejność złożenia wniosku, przy czym wniosek musi być kompletny i poprawnie wypełniony.

Co ważne, beneficjent może korzystać z Polityki Nowej Szansy niezależnie od pomocy udzielonej w ramach Tarczy Antykryzysowej lub Tarczy Finansowej PFR.

Partnerem publikacji jest Agencja Rozwoju Przemysłu S.A.