Psychologia otwarta na Ducha

Jean Monbourquette OMI, Myrna Ladouceur, Isabelle d'Aspremont

ODKRYJ SWOJĄ WARTOŚĆ
I IDŹ

PSYCHOLOGIA OTWARTA

NA DUCHA

czyli list do Czytelników tej książki

„Zacząć od siebie, lecz nie kończyć na sobie; uważać siebie za punkt wyjściowy, lecz nie za cel; poznać siebie, lecz nie zajmować się sobą”. Te słowa wybitnego filozofa Martina Bubera doskonale streszczają przesłanie książki, jaką, Czytelniku, trzymasz w swoich rękach. Poczucie własnej wartości, poczucie jaźni i wiara chrześcijańska nie są dla siebie wrogami, wręcz przeciwnie — przeciwstawianie ich sobie prowadzi do okaleczenia naszego człowieczeństwa i stagnacji w życiu duchowym.

Wiele się obecnie mówi o poczuciu własnej wartości w kontekście asertywności, pozytywnego myślenia, ambicji i kreatywności. W księgarniach nie brakuje poradników i książek, mówiących jak je osiągnąć i rozwijać. Książka Odkryj swoją wartość i idź jest do nich pod pewnymi względami podobna, a jednak właśnie na ich tle zupełnie oryginalna. Podobnie jak w innych poradnikach psychologicznych, znajdziesz tu całą masę różnych ćwiczeń i strategii, umożliwiających wgląd w siebie i rozwój. Ich bogactwo i róż- norodność świadczą o dużym doświadczeniu psychologicznym autorów książki, odwołujących się w swojej pracy do różnych podejść i szkół psychoterapii oraz doświadczeń duszpasterskich. Ale to jest tylko początek drogi — uczenie się życia w wewnętrznej harmonii ze sobą jest jak oddychanie obydwoma płucami; nie wystarczy tylko afirmacja psychologiczna samego siebie, potrzebne jest również „duchowe doładowanie”. Poczucie jaźni, które stoi w centrum integralnego rozwoju człowieka, jest, zdaniem autorów książki, przeżyciem prawdy o własnej godności, wypływającej z odkrycia naszego pochodzenia od Boga. Zakorzenienie w tym doświadczeniu jest nie tylko prawdziwym powrotem do siebie, ale również procesem wewnętrznego uzdrowienia. Odkryj swoją wartość i idź to książka, która może Ci bardzo pomóc w realizacji tych celów. Ma ona bardzo praktyczny charakter; radzi i uczy wzrostu, prowadzącego od etapu budowania szacunku dla samego siebie do poczucia jaźni i głębokich doświadczeń duchowych. Być może obecność tak wielu ćwiczeń i strategii wyda ci się sztuczna. Zachęcam Cię jednak — spróbuj. Spróbuj zmierzyć się ze sobą, wkraczając na ścieżkę psychologicznego i duchowego rozwoju.

Poczucie jaźni jest bowiem odkryciem w sobie duchowej wrażliwości, jest przeżyciem godności dziecka Bożego. Może Cię zdziwić pomysł tej książki, a jeszcze bardziej jej treść i forma. Ale nie ulegnij złudzeniu, że w jakiś sposób masz już za sobą to, o czym jest w niej mowa. Tak jak każdy, spragniony jesteś miłości, poczucia bezpieczeństwa i troski i jak każdy czekasz na swoją szansę od Boga czy drugiego człowieka. I masz rację, bo szacunku do siebie nie można nabrać w pojedynkę, tak jak w pojedynkę się go nie traci. W tym tkwi piękno i tragizm ludzkiego istnienia. Poczucie niskiej wartości to jednak coś więcej niż zaniżona samoocena. Ukrywanie się za maskami, narcyzm, perfekcjonizm, obsesyjna troska o dowartościowanie siebie w oczach innych, pycha, uwodzicielstwo, pracoholizm, obsesyjne poczucie winy, niepokój, zależność albo ostentacyjna samodzielność — to tylko niektóre z naszych codziennych „strategii” przetrwania stosowanych z powodu braku poczucia wartości siebie. Ale są to również sytuacje, w których odbieramy sobie szansę na rozwój duchowy.

Godność dał i zagwarantował nam Bóg, ale czy potrafimy nią żyć bez wzniosłych słów, w codzienności? „Dzisiaj zrobiłem coś dobrego dla Boga i bliźniego, dzisiaj mogę być z siebie dumny, dzisiaj zasługuję na Jego miłość”. Ale czy dzisiaj zrobiłeś coś dla siebie? Ot tak, po prostu, bo cenny jesteś w Jego oczach — jak mówi Pismo. Miłość do siebie samego, szacunek dla własnej osoby to dla wielu chrześcijan słowa trudne do przyjęcia. Wzbudzają dużo podejrzliwości i lęku, kojarzą się bowiem z odstępstwem od przykazania miłości Boga i bliźniego i dewaluacją cnoty pokory. A jednak czy można dotrzeć do miłosiernego oblicza Ojca na gruzach własnego człowieczeństwa lub w oparciu o pozory afirmacji? W każdym z nas tkwi silne pragnienie, aby być przyjętym, zaakceptowanym, aby być w swoim istnieniu potwierdzonym. W tej książce znajdziesz inspirację, jak się na ten proces otworzyć.

Pamiętaj jednak, że tej książki nie można tylko przeczytać, trzeba ją na sobie „przerobić”. Jeśli potraktujesz ją jako mapę duchowego i osobowego rozwoju, to obrałeś właściwy kierunek. Gdybyś jednak ciągle nie był przekonany do takiego „strategicznego” podejścia wobec życia duchowego, to zostawiam Cię ze słowami św. Ignacego z Loyoli, który we wstępie do Ćwiczeń Duchownych napisał: „albowiem jak przechadzka, marsz i bieg są ćwiczeniami cielesnymi, tak podobnie ćwiczeniami duchownymi nazywa się wszelkie sposoby przygotowania i usposobienia duszy do usunięcia wszystkich uczuć nieuporządkowanych, a po ich usunięciu — do szukania i znalezienia woli Bożej w takim uporządkowaniu swego życia, żeby służyło dla dobra i zbawienia duszy”.

Odnajdując szacunek do siebie, odnajdziesz swoją duszę, a przecież o to właśnie chodzi w chrześcijańskiej duchowości; „reszta” jest kwestią miłości.

Jacek Prusak SJ

opr. aw/aw