Czy Polska stanowi realny problem dla Unii Europejskiej? Gdzie są granice suwerenności państw tworzących Unię? Rozmowa z Hansem-Olafem Henkelem, europosłem
Z niemieckim politykiem Hansem-Olafem Henkelem — posłem do Parlamentu Europejskiego, wykładowcą akademickim, publicystą — rozmawia ks. Cezary Chwilczyński
KS. CEZARY CHWILCZYŃSKI: — Jak z perspektywy Parlamentu Europejskiego ocenia Pan to, co dzieje się w kontekście ataków na Polskę? Czy nasz kraj jest dziś rzeczywiście problemem dla Europy, czy też źródeł tych ataków należy szukać gdzie indziej?
HANS-OLAF HENKEL: — Nie jest rolą Unii Europejskiej wtrącać się w wewnętrzne sprawy Polski. Co więcej, sytuacja ta jest dowodem na to, że każda unia polityczna będzie prowadzić do poważnych zatargów politycznych. Wspólny rynek jednoczy ludzi, natomiast pomysł, aby suwerenny naród był „nadzorowany” przez polityków europejskich, zrodzi silny opór wobec Unii Europejskiej. Polska nie stanowi realnego problemu dla Europy. Unia boryka się obecnie z poważnymi wyzwaniami związanymi z kryzysem migracyjnym, kryzysem eurostrefy oraz rosyjską agresją wobec Ukrainy. Na ataki wobec Polski składają się liczne przyczyny, m.in. nieumiejętność pogodzenia się Platformy Obywatelskiej z utratą władzy, niezadowolenie niektórych obywateli z nowego rządu, który jest konserwatywny.
— Jak wobec tych ataków powinny zachowywać się polskie władze? Martin Schulz i komisarz Günther Oettinger mocno krytykują Polskę w Brukseli, a Angela Merkel zachowuje powściągliwość... Jaką zatem strategię powinien obrać polski rząd i prezydent?
Nie mam zamiaru pouczać polskiego rządu, jak ma postępować. Debata w Parlamencie Europejskim dowodzi tego, że premier Beata Szydło dobrze wie, co ma robić. Bez wątpienia był to duży sukces polskiego gabinetu. Nie leży w interesie Berlina, aby alienować Polskę w tak trudnym dla Unii okresie, dlatego Angela Merkel zachowuje powściągliwość. Podczas debaty w Parlamencie Europejskim poprosiłem Martina Schulza, aby przeprosił Polaków za krzywdzące stwierdzenia. I Schulz, i Oettinger powinni pamiętać, że Niemcy mają wielki dług wobec Polski, ponieważ dzięki Solidarności upadł mur berliński, a miliony Niemców odzyskały wolność. Martwi mnie jedynie fakt, że niektórzy polscy politycy oraz komentatorzy atakują Niemcy w ogólności za nierozsądne opinie, podzielane jedynie przez nielicznych polityków niemieckich. Mocno wierzę, że dobre relacje polsko-niemieckie są ogromnie ważne, i mam nadzieję, że w ciągu najbliższych lat rozkwitną. Czy ktoś może zakwestionować całe dobro dokonane przez Jana Pawła II wspólnie z kard. Ratzingerem? Ten polsko-niemiecki duet powinien być dla nas inspiracją do budowania realnego partnerstwa między Polską i Niemcami.
— Dlaczego Komisja Europejska podejmuje dziś działania w związku ze zmianami w mediach publicznych w Polsce?
To niewątpliwie działania polityczne. Niemniej ciągły głód władzy ludzi w Brukseli stanowi problem, a to tylko jeden z przykładów. Jeśli pomocniczość będzie naczelną zasadą Unii, wtedy będziemy unikać podobnych problemów. Przypomnę tylko, że zasada pomocniczości jest bardzo ważna w katolickiej nauce społecznej. Nie możemy o tym zapominać.
— Ataki na Polskę powodują wzrost eurosceptycyzmu w naszym kraju. Obywatele Europy Środkowo-Wschodniej nie chcą, by o tak wielu aspektach ich życia decydowała Bruksela. Jak, Pana zdaniem, te liczne działania KE — często poza jej kompetencjami — wpływają na postrzeganie przez Polaków — Europejczyków UE zarządzanej centralnie?
Im więcej zaangażowania w wewnętrzne sprawy państw członkowskich, tym więcej eurosceptycyzmu. Unia Europejska nie powinna i nie może przekształcić się w Federację Europejską. To byłoby dla wszystkich katastrofalne. Przypadek euro, wspólnej waluty, pokazuje najlepiej, że „jeden rozmiar nie pasuje na wszystkich”. Kryzys ekonomiczny spowodowany jest jednolitym pieniądzem, zbyt słabym dla Niemiec, a zbyt mocnym dla południa Europy. Demokracja sprawdza się najlepiej na poziomie narodów. Państwa narodowe nie są przeżytkiem historii, niezależnie od tego, co na ten temat głoszą wpływowi lewicowi intelektualiści.
— Czy ataki mediów niemieckich na Polskę odzwierciedlają nastroje Niemców?
Niewątpliwie, jeśli ktoś śledzi niemieckie media, może być zaniepokojony. Niemniej jednak nie zapominajmy, że obecnie, po braku doniesień na temat ataków na kobiety w Kolonii i innych niemieckich miastach, borykają się one z problemem wiarygodności. Myślę również, że media nie przedstawiają poglądów większości Niemców.
— Niemcy przyjęły ponad milion uchodźców. Wiceszef Komisji Europejskiej Frans Timmermans ujawnił niedawno w wywiadzie dla holenderskiej telewizji, że 60 proc. migrantów, którzy przedostali się ostatnio do Europy, to osoby, którym nie należy się w UE status uchodźcy. Jak ocenia Pan w tym kontekście niemiecką politykę „Willkommen”?
Od początku jestem bardzo krytycznie nastawiony do działań w tej sprawie Angeli Merkel oraz do „Willkommenpolitik”. Polityka obrana przez panią kanclerz jest głęboko nieodpowiedzialna i Niemcy oraz Europa nie mogą dłużej podążać tą drogą. ALFA, moja partia, wskazywała na konieczność odwrotu od podjętych działań, a CSU, a nawet niektórzy wpływowi niemieccy sędziowie wystąpili przeciw „Willkommenpolitik”.
opr. mg/mg