Przedmowa i spis treści
ISBN: 83-7318-628-X
wyd.: WAM 2006
Spis treści | ||
Przedmowa | ||
I. ANATOMIA SPRAWIEDLIWOŚCI | 9 | |
Sprawiedliwość | 9 | |
Sprawiedliwość prawna | 11 | |
Sprawiedliwość etyczna | 15 | |
Sprawiedliwość biblijna | 16 | |
Społeczny wymiar Biblii | 22 | |
Sprawiedliwość a Boża ziemia | 27 | |
Sprawiedliwość a Jezus | 29 | |
Dobro wspólne | 34 | |
Katolicka tradycja społeczna | 39 | |
Podsumowanie | 43 | |
II. SPRAWIEDLIWOŚĆ URZECZYWISTNIANA | 45 | |
Dzieci | 48 | |
Ludzie w podeszłym wieku | 52 | |
Imigranci | 56 | |
Imigranci a terroryzm | 70 | |
Sprawiedliwość karna czy naprawcza? | 71 | |
Życie w więzieniu | 71 | |
Sprawiedliwość naprawcza | 75 | |
Kara śmierci | 83 | |
Kara śmierci a oskarżeni z upośledzeniem umysłowym | 96 | |
Leczenie ran po zbrodni | 100 | |
Ekologia | 103 | |
Środowisko naturalne | 111 | |
Konsumizm | 113 | |
Ekolodzy | 118 | |
Bezdomni kombatanci | 122 | |
Wojna sprawiedliwa? | 126 | |
Wojna w Zatoce Perskiej 1990-1991 | 131 | |
Wojna w Zatoce Perskiej 2003 | 133 | |
III. SPRAWIEDLIWOŚĆ EUCHARYSTYCZNA | 145 | |
Liturgia i sprawiedliwość | 145 | |
Historia | 145 | |
Ruchy wspólnotowe | 150 | |
Biblijna sprawiedliwość a liturgia | 155 | |
Liturgia jako przemiana | 164 | |
Nawrócenie | 169 | |
Liturgia świata | 172 | |
Liturgia inkulturowana | 175 | |
IV. SPRAWIEDLIWOŚĆ ZGLOBALIZOWANA | 181 | |
Globalizacja | 182 | |
Kultura | 190 | |
Sobór Watykański II | 194 | |
Rozwój wydarzeń po zakończeniu Soboru | 197 | |
Globalizacja a sprawiedliwość | 200 | |
Podstawowe wymagania | 200 | |
Podejście/ analiza 1: | ||
Globalizacja prawie nie do odwrócenia | 203 | |
Podejście/analiza 2: | ||
Globalizacja zreformowana | 213 | |
Podejście/ analiza 3: | ||
Globalizacja odrzucona | 218 | |
Podejście/ analiza 4: | ||
Globalizacja: punkt widzenia Kościoła Katolickiego | 221 | |
Porażki kapitalizmu | 225 | |
Finansowanie rozwoju: | ||
Międzynarodowa Konferencja ONZ, Monterrey | 227 | |
Światowy Szczyt Zrównoważonego Rozwoju, Johannesburg | 230 | |
Pomoc rozwojowa: Stany Zjednoczone | 234 | |
Wnioski | 238 | |
Postscriptum: Teilhardowska wizja świata | 243 | |
V. Sprawiedliwość komunikowana | 247 | |
Gry | 251 | |
Internet a sprawiedliwość | 252 | |
Stowarzyszenia na rzecz pokoju | 252 | |
Baptist Peace Fellowship (Baptystyczne stowarzyszenie na rzecz pokoju) | 252 | |
Buddhist Peace Fellowship (Buddyjskie stowarzyszenie na rzecz pokoju) | 254 | |
Catholic Peace Fellowship (Katolickie stowarzyszenie na rzecz pokoju) | 255 | |
Disciples Peace Fellowship (Stowarzyszenie na rzecz pokoju Kościoła Chrystusowego) | 256 | |
Episcopal Peace Fellowship (Stowarzyszenie na rzecz pokoju Kościoła Episkopalnego) | 257 | |
Jewish Peace Fellowship (Żydowskie stowarzyszenie na rzecz pokoju) | 258 | |
Lutheran Peace Fellowship (Luterańskie stowarzyszenie na rzecz pokoju) | 259 | |
Muslim Peace Fellowship (Muzułmańskie stowarzyszenie na rzecz pokoju) | 260 | |
Orthodox Peace Fellowship (Prawosławne stowarzyszenie na rzecz pokoju) | 261 | |
Inne inicjatywy pokojowe związane z Kościołem | 262 | |
Papieska Rada „Justitia et Pax” | 264 | |
International Jesuit Network for Development (Międzynarodowa sieć jezuitów dla rozwoju) | 266 | |
Światowa Rada Kościołów (World Council of Churches) | 269 | |
Church World Service | 270 | |
Catholic Worker | 271 | |
Strony internetowe organizacji politycznych | 273 | |
Organizacja Narodów Zjednoczonych | 274 | |
Amnesty International | 276 | |
International Center for Justice and Reconciliation (Międzynarodowe centrum sprawiedliwości i pojednania) | 279 | |
Families against Mandatory Minimums | 280 | |
Electronic Iraq | 285 | |
Sprawiedliwość ekologiczna a zdrowie publiczne | 286 | |
Center for Health, Environment and Justice (Centrum na rzecz zdrowia, środowiska naturalnego i sprawiedliwości) | 288 | |
Panos Institute | 293 | |
Światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization) | 296 | |
Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom (United Nations Children's Fund) | 299 | |
Environmental Justice Initiative (Inicjatywa na rzecz sprawiedliwości ekologicznej Uniwersytet w Michigan) | 302 | |
Wnioski | 305 |
Sprawiedliwość. Różnorodna i brutalna rzeczywistość. A jednak przez pierwsze trzy dekady (1941-1970) mojej kapłańskiej posługi i pracy teologicznej, w słowie tym nie kryło się dla mnie nic szczególnego. Jest to tym bardziej zadziwiające, zważywszy na fakt, iż ojcowie Kościoła, wczesnochrześcijańscy teologowie, których naukę wykładałem w Woodstock College, szeroko omawiali to zagadnienie w ramach wypracowanej przez siebie doktryny społecznej.
Moja teologia i życie radykalnie zmieniły się w 1970 roku, gdy Woodstock College przeniesiony został z wiejskich posiadłości o powierzchni 650 akrów, położonych w odległości 18 mil od Baltimore, do betonu i asfaltu, zgiełku i zamętu, ubóstwa i dostatku Nowego Jorku. Wspomnę tutaj tylko trzy elementy, które w największym stopniu wpłynęły na moją myśl, pisarstwo, nauczanie i posługę kapłańską.
Po pierwsze, w dużej mierze za pośrednictwem jezuity, biblisty Johna R. Donahue, poznałem sprawiedliwość biblijną, sprawiedliwość Bożą. Mówiąc o tym, mam na myśli wierność obowiązkom i relacjom, jakie wynikają z przymierza z Bogiem. Wierność relacji z Bogiem, z ludźmi i z ziemią. Obowiązek kochania Boga ponad wszystkie ludzkie idole. Obowiązek kochania każdego człowieka, tak wroga, jak i przyjaciela, ponieważ jest on dzieckiem Bożym, stworzonym na obraz i podobieństwo Boga. Obowiązek, by z „rzeczami”, materią stworzoną przez Boga obchodzić się z czcią i szacunkiem, ponieważ została nam podarowana po to, aby dzielić się nią szczodrze, a nie zachłannie ją gromadzić. Mam na myśli sprawiedliwość, która nie wyklucza etyki i prawa, lecz wznosi się ponad nie.
Po drugie, w dużej mierze za pośrednictwem Marian Wright Edelman i Children's Defense Fund, poznałem tragedię amerykańskiego „szóstego dziecka”. W najbogatszym kraju świata co szóste dziecko rodzi się w ubóstwie. Nie w szlachetnym ubóstwie Jezusa z Nazaretu, lecz w ubóstwie oznaczającym głód i bezdomność, w ubóstwie, które pociąga za sobą niedorozwój psychiczny i fizyczny, w ubóstwie, które zabija.
Po trzecie, w dużej mierze dzięki programowi duszpasterskiemu Głoszenie Słowa Sprawiedliwego, dane mi było odkryć konieczny związek, jaki zachodzi między sprawiedliwością i liturgią. Liturgia, w szczególności Eucharystia, jest najpotężniejszym środkiem, jaki posiada Kościół i chrześcijanie, by zaprowadzić sprawiedliwość w rodzinie, w mieście, w państwie i na świecie. Dlaczego? Ponieważ Eucharystia oznacza żywą obecność „Jednego Sprawiedliwego” wśród zgromadzonego ludu, w głoszonym Słowie, w przyjmowanym Ciele i Krwi Chrystusa.
W związku z tym pragnę wyrazić wdzięczność za nieustanną inspirację ze strony Fr. Raymonda B. Kempa, którego dynamiczna wizja sprawiedliwego miasta, niezmordowana walka o sprawiedliwość i siła przekonywania natchnęły energią ponad tysiąc warsztatów zorganizowanych w ramach programu Głoszenie Słowa Sprawiedliwego oraz zmobilizowały niemal cztery tysiące uczestników. Bez takiego źródła inspiracji oraz niezliczonej liczby innych, o których nie wspomniałem, ta książka z pewnością nigdy nie ujrzałaby światła dziennego.
Nie mogę też pominąć człowieka, który ze względu na swój wieloletni wkład zasługuje na to, by wymienić jego nazwisko: chodzi o zarządzającego projektem Głoszenie Słowa Sprawiedliwego Gerarda P. Walkera, którego doskonała znajomość komputera zrekompensowała moje braki w tym zakresie.
Gdy mój wzrok zaczął słabnąć i zastanawiałem się, czy zdołam dokończyć tę książkę, z pomocą przyszła Katharyn L. Waldron, mój drogi przyjaciel już od ponad trzydziestu lat. Gdyby nie jej wkład w napisanie ostatniego rozdziału, gdyby nie to, że raz po raz korygowała rozrastający się rękopis i pracowała ze mną nad poprawkami, książka ta nie zostałaby opublikowana.
W rezultacie moja własna, coraz szersza wizja sprawiedliwości mogła ujrzeć światło dzienne, chociaż mój świat pogrąża się w ciemnościach.
opr. aw/aw