Odpowiedzi na 101 pytań o duchowość w życiu codziennym

Spis treści i przedmowa

Bp Jan Szkodoń

Odpowiedzi na 101 pytań o duchowość w życiu codziennym

Spis treści
Przedmowa	15
Wstęp	17
I. Duchowość
1. Czym jest życie wewnętrzne, życie duchowe, duchowość?	21
2. Jak można przybliżyć prawdę, że Bóg w Trójcy Osób stanowi centrum życia duchowego chrześcijanina?	23
3. Jaka jest rola Kościoła w rozwoju życia duchowego?	26
4. Czy wiara to tylko przyjęcie Bożej prawdy?	28
5. Nadzieja — dlaczego jest tak ważna w naszym życiu?	31
6. Czym jest miłość Boga i bliźniego?	33
II. Świętość
7. Często mówimy o świętych i o powołaniu do świętości. Co o tym powołaniu mówi Biblia?	37
8. Czym jest świętość ontyczna, bytowa lub łaska uświęcająca?	39
9. Czym jest świętość moralna oraz życie wartościami?	41
10. Czy każdy ochrzczony powołany jest do świętości?	44
11. Jaka jest specyfika kapłańskiego powołania do świętości?	46
12. Jaki ma charakter powołanie do świętości osoby konsekrowanej?	48
13. Co to znaczy, że ktoś otrzymał charyzmaty od Boga? Czym jest łaska uczynkowa, łaska Boża? Czy charyzmat jest łaską nadzwyczajną?	49
14. Jak odkrywać wolę Bożą w swoim życiu?	52
III. Wielkość i grzeszność człowieka
15. Mówi się, że trzeba być najpierw człowiekiem, a potem chrześcijaninem. Co to jest „formacja ludzka”?	57
16. Wśród siedmiu grzechów głównych pierwszym jest „pycha”. Dlaczego jest groźna?	60
17. „Pokora” niektórym źle się kojarzy — jak uniknąć fałszywej „pokory”?	62
18. „Chciwość” — ale człowiek przecież musi zarabiać, walczyć o byt... Czym jest postawa hojności, ofiarności, czym są uczynki miłosierdzia?	66
19. Czy grzechy nieczyste mogą zamknąć człowieka na życie duchowe i przyjaźń z Bogiem?	68
20. Przeciwieństwem „zazdrości” jest życzliwość — dlaczego należy mówić o tych wewnętrznych postawach?	70
21. Nie ma życia duchowego bez walki wewnętrznej. Co zrobić, aby nie tylko nie wpaść w nałóg nieumiarkowania w jedzeniu i piciu, ale wzrastać, kształtując silną wolę. Jak tego dokonać?	72
22. Co to jest „gniew” — jakie znaczenie w pracy nad sobą ma opanowanie?	73
23. Co to jest „lenistwo” — czy tu chodzi o lenistwo pracy i pracowitość, czy o coś więcej?	75
24. Czy naprawdę człowiek jest wolny, skoro spotyka go tyle uwarunkowań, ograniczeń?	76
25. Jaka jest rola uczuć w życiu duchowym?	79
26. Znamy tradycyjny podział temperamentów — na co powinien zwrócić uwagę sangwinik?	81
27. Na co w życiu duchowym powinien zwracać uwagę choleryk?	83
28. Jakie niebezpieczeństwa zagrażają melancholikowi?	85
29. O czym powinien pamiętać flegmatyk?	86
III. Sakramenty
30. Jaki jest związek duchowości chrześcijańskiej z sakramentem chrztu św.?	89
31. Jakie są relacje między życiem duchowym a apostolstwem, do czego zobowiązuje nas sakrament bierzmowania?	91
32. Dlaczego Kościół zobowiązuje nas do uczestniczenia w niedzielnej i świątecznej Mszy św.?	93
33. Czym jest Komunia św. i jaki ma ona związek z postępem duchowym?	95
34. W jaki sposób adoracja Najświętszego Sakramentu pomaga nam przeżywać obecność Boga w naszym życiu?	100
35. Jesteśmy grzeszni, ale Bóg jest miłosierny — dlaczego powinniśmy się spowiadać i jak często?	102
36. Czym jest rachunek sumienia?	104
37. Żałować za grzechy — ale przecież wiemy, że musieliśmy tak postąpić...	108
38. Po co obiecywać poprawę, skoro i tak się nie poprawię?	110
39. Spowiedź — dlaczego tak nam trudno wyznać swoje grzechy przed drugim człowiekiem?	112
40. Czy potrafimy zadośćuczynić za grzechy?	116
41. Jakie znaczenie dla umocnienia duchowego ma namaszczenie chorych?	119
42. Jak rozpoznać powołanie do życia zakonnego i kapłańskiego?	120
43. W jakim sensie możemy mówić o duchowości małżeństwa i rodziny w dobie rozwodów, akceptacji dla aborcji, antykoncepcji, a także dla homoseksualizmu?	126
44. Czy Chrystus jest obecny w sakramencie małżeństwa? Jak to rozpoznać i jak przeżywać?	129
45. „Domowy Kościół” — jak rodzicielstwo i życie rodzinne pomaga duchowo wzrastać?	131
V. Słowo Boże
46. Bóg do nas mówi w Piśmie Świętym. Jak usłyszeć Jego głos? Jak zaufać Jego słowu w Kościele?	135
47. Czy słowo Boże należy czytać indywidualnie, czy rozważać je we wspólnocie?	137
48. Jaka jest rola rekolekcji? Jaki wpływ na życie wewnętrzne mają rekolekcje w małych grupach?	140
49. Jaką rolę odgrywa w rozwoju życia duchowego lektura książek, czasopism religijnych, słuchanie audycji na temat wiary w radiu i w telewizji?	142
50. Czy przynależność do organizacji i ruchów religijnych pomaga w czytaniu Pisma Świętego?	145
51. Jak usłyszeć głos Boga w pośpiechu współczesnego świata?	146
VI. Modlitwa
52. Czy modlitwa jest łaską czy obowiązkiem?	151
53. Jak się modlił Pan Jezus?	153
54. Czym jest modlitwa uwielbienia, dziękczynienia i przeproszenia, wynagradzająca, prośba i modlitwa wstawiennicza?	154
55. Czym jest oddanie się Sercu Pana Jezusa i Matce Bożej?	156
56. Czy powinniśmy się modlić raczej sami czy z innymi?	159
57. Co jest lepsze — modlitwa swoimi słowami czy bez słów; słowami, które znamy na pamięć czy z książeczki?	160
58. Jak często, gdzie, kiedy i w jakiej postawie się modlić?	162
59. Co to jest medytacja, kontemplacja (nabyta i wlana)? Czy można wypracować taką modlitwę, w której doświadczamy bliskości Boga?	165
60. Jakie jest znaczenie różnych szkół duchowych w dziedzinie medytacji, a szczególnie metody ignacjańskiej?	168
61. Niektórym w życiu duchowym bardzo pomaga praktyka pielgrzymek do sanktuariów. Jaka jest wartość tych praktyk?	172
62. Wielu umocniło się duchowo, przebywając w Medjugorie. Co trzeba wiedzieć o prywatnych objawieniach?	174
63. Czym jest dla nas różaniec?	176
64. W jakim sensie modlitwa „Ojcze nasz” jest programem życia wewnętrznego?	178
65. Czym jest duchowość pasyjna?	180
VII. Rozwój życia duchowego
66. Czym jest oczyszczenie w życiu duchowym?	185
67. Czym jest pokusa, oschłość i zniechęcenie oraz pociecha duchowa?	189
68. Czym jest oświecenie w życiu duchowym?	193
69. Czym jest zjednoczenie z Bogiem?	194
70. Dziesięć przykazań czy osiem błogosławieństw?	197
71. W czym przeszkadza szatan?	199
72. Czy możemy mówić o zasłudze wobec Boga?	203
73. Sprawy wielkie i małe — jak się mają do siebie?	205
74. Jak rozpoznać swoją wadę główną?	208
75. Jak radzić sobie ze zgorszeniami?	210
76. Dlaczego tak ważne są nasze motywy postępowania?	213
77. Jaka jest rola dobrych przyzwyczajeń? Czym są dla nas cnoty kardynalne?	216
78. Jakie jest znaczenie ascezy w naszym życiu religijnym?	220
79. W jaki sposób bogate życie duchowe może pomóc w moich codziennych lękach?	224
VIII. Miłość bliźniego
80. Kim jest dla mnie drugi człowiek wobec przykazania miłości bliźniego?	227
81. Czy bliźni jest drugim Chrystusem?	229
82. Jak kochać, gdy w sercu czuję żal?	231
83. Co to znaczy przebaczyć?	233
84. Czy miłość ofiarna prowadzi do tego, że ktoś umacnia się w złu?	235
85. Jak powinna wyglądać tolerancja po katolicku?	237
86. Jakie są zagrożenia w życiu duchowym: złudzenia, pułapki zewnętrzne i wewnętrzne?	241
IX. Duchowość maryjna. Święci
87. Dlaczego Maryja jest przykładem słuchania słowa Bożego	247
88. Czym jest dla nas „Magnificat”?	248
89. W jaki sposób Maryja kształtuje serce ofiarne?	250
90. Maryja: Dziewica, Oblubienica, Matka — czy współczesna kobieta może odnaleźć się w duchowości maryjnej?	252
91. W jaki sposób kult świętych pomaga w duchowym rozwoju?	254
X. Różne drogi
92. Jaki jest związek między pracą a rozwojem duchowym?	257
93. Czy można mówić o duchowości poszczególnych okresów życia?	260
94. Czy rozwój życia duchowego zależy od tego, w jaki sposób odpoczywamy?	263
95. Duchowość cierpienia — czy nasze cierpienie ma sens?	266
96. Duchowość męczeństwa — jakie są owoce duchowe męczeństwa?	269
XI. Kierownictwo duchowe
97. Czy naprawdę kierownik duchowy jest konieczny?	273
98. Jak wybrać kierownika duchowego, by pozostać wolnym?	276
99. Na ile psychologia może nam pomóc w rozwoju duchowym?	278
XII. Z Chrystusem Miłosiernym w drodze do Ojca
100. Czym jest dla nas Chrystusowe wezwanie: „Pójdź za Mną”?	281
101. Czy stać nas dzisiaj na ufność wobec Boga, czy potrafimy odpowiedzieć miłością? Czy „wyobraźnia miłosierdzia” może być szansą dla współczesnego świata?	284

PRZEDMOWA

„Czym jest człowiek, że o nim pamiętasz,

i czym — syn człowieczy, że się nim zajmujesz?

Uczyniłeś go niewiele mniejszym od istot niebieskich,

chwałą i czcią go uwieńczyłeś” (Ps 8, 5 - 6).

Zachwyt nad człowiekiem, jaki pochodzi od natchnionego autora psalmu 8 budzi optymizm. Nie wiele mniejszy od aniołów, chwałą i czcią uwieńczony przez Boga, obdarzony łaską nad dziełami Bożych rąk — czy nie za wiele pochwał pod adresem grzesznego człowieka? A może Pismo święte objawia nam górny pułap człowieczeństwa i ukazuje zadania, jakie stają przed człowiekiem, który powinien wciąż przekraczać samego siebie ku lepszemu, stawać się nie wiele mniejszym od istot niebieskich i ciągle wzrastać w Chrystusie. Dla człowieka „jestem” oznacza „staję się”. Jest to możliwe dzięki pomocy Bożej, temu, że Bóg Ojciec nas pociąga do Siebie (por. J 6, 44). Syn Boży woła i przyjmuje do swojego obrazu i synostwa a Duch Święty wciąż w nas pracuje i maluje obraz upodabniajacy nas do Chrystusa. „Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest wasz Ojciec niebieski” (Mt 5, 48). „Nie obawiajcie się być świętymi” — dodaje odwagi młodym tyle razy Boży człowiek, jakim jest Ojciec Święty Jan Pawel II.

Z łaską Bożą trzeba jednak współpracować. Trzeba też wiedzieć, jak zabierać się do współpracy z Bożą łaską. 101 pytań, jawi się w praktyce życia przed nami, gdy chcemy wyjechać na głębię swojego człowieczeństwa a tym bardziej bożoczłowieczeństwa. Szczęśliwi jesteśmy, gdy nam ktoś pomaga w rozwiązywaniu tych pytań. Radzi też jesteśmy, gdy nam ktoś odpowiada na nasze 101 pytań i nie straszy nas, że właściwie trzeba by możę szukać odpowiedzi na 1001 pytań, bo życie jest tak skomplikowane a człowiek jest nieskończonością tego, co coraz to większe i nieskończone, tego, co coraz to mniejsze, jakby powiedział Psacal.

Autor odpowiedzi na 101 pytań jest teologiem duchowości i znawcą teologii pastoralnej, zwłaszcza teologii małżeństwa i rodziny. Jest długoletnim ojcem duchownym w seminarium duchownym a obecnie pasterzem i autorem wielu artykułów i zbiorów refleksji duchowych, pokornym słuchaczem mądrości, która płynie od Boga w stronę człowieka, a równocześnie wiernym w towarzyszeniu człowiekowi przedzierającemu się przez 101 problemów i drobiazgów życiowych do myśli Bożej — teoretykiem i praktykiem. Przede wszystkim jest człowiekiem wiary i wielkiej pracy nad sobą, stąd może innych dopuszczać do swojego doświadczenia duchowego. Wdzięczność należy się Księdzu Biskupowi, autorowi 101 pytań i odpowiedzi za praktyczny przewodnik na drogach życia duchowego. Tym, którzy znajdą w nim wiele światła i będą szli wytyczonymi przez Autora szlakami, z pewnością można życzyć łaski wzbogacenia życia duchowego i świętości. Niech też będą pewni szczególnej opieki Najpiękniejszej z córek tej ziemi, Bogarodzicy Maryi.

Abp Stanisław Nowak

Metropolita Częstochowski

opr. ab/ab

« ‹ 1 › »

oceń artykuł