Husyci

Gerald O'Collins SJ, Edward G. Farrugia SJ

LEKSYKON pojęć teologicznych i kościelnych

z indeksem angielsko-polskim

Przełożyli Ks. Jan Ożóg SJ, Barbara Żak

Wydawnictwo WAM, Kraków 2002

Husyci

Zwolennicy Jana Husa (ok. 1369-1415), kapłana czeskiego, który był profesorem filozofii i teologii na uniwersytecie w Pradze. Zapoznał się on z reformatorskimi ideami Jana Wycliffe'a (ok. 1330-1384) i zaczął je rozpowszechniać. Został osądzony i spalony na stosie podczas Soboru w Konstancji (zob. DH 1201-1230; 1247-1279; ND 808; 1254; 1304; 1507/16-17; 1611/20-21,25; 1684/26-27) i stał się czeskim bohaterem narodowym. Husyci przyjęli jego poglądy, między innymi uznali zasadę przeznaczenia, a także twierdzenie, że Pismo Święte jest jedyną normą wiary. Ich spuściznę zachowują w pewnym stopniu różne Kościoły morawskie, rozrzucone po świecie. W roku 1920 Czechosłowacki Kościół Husycki, który ogłasza się reprezentantem tej spuścizny, zerwał jedność z Kościołem katolickim, kiedy nie przyjęto jego żądań, by wprowadzić miejscowy język do liturgii, by wybór celibatu był pozostawiony woli kapłanów i by ludzi świeckich można było dopuszczać do udziału w rządach Kościołem. Sam Hus odrzucał błędnie ważność sakramentów, udzielonych przez kapłana skalanego symonią. Fakt, że uznawał prymat Pisma Świętego jako jedynej normy wiary, sprawił, że stał się on prekursorem twórców reformacji (zob. DH 1480). Jego pogląd, by ludzie świeccy mogli przyjmować Komunię św. pod dwoma postaciami, został przyjęty na Soborze Watykańskim II (zob. DH 1257, 1725; ND 1507/17; SC 55). Zob. donatyzm, języki narodowe, przeznaczenie, reformacja, Sobór w Konstancji, sola Scriptura, symonia.

opr. mg/mg