Przekroczyć próg nadziei

Bp Aleksander Kaszkiewicz
Ordynariusz Grodna (Białoruś)

Przekroczyć próg nadziei

Białoruś poszukuje nadziei. Na płaszczyźnie społecznej, gospodarczej, kulturalnej i duchowej rzeczywistość jest obecnie o wiele bogatsza i bardziej wielokierunkowa. Gospodarcze związki z Zachodem mają charakter handlowy, są więc nastawione na korzyść, co jest zrozumiałe. Rzeczywistość kulturalna, duchowa i religijna ma swoje wielowiekowe korzenie. Ziemie dzisiejszej Białorusi są dziedzicami bogatej spuścizny kultury i religii chrześcijańskiej. Jest to bogactwo dwóch tradycji chrześcijaństwa, katolicyzmu i prawosławia. Obie tradycje są równie starożytne, obie posiadają pomniki bogatej przeszłości w postaci budowli sakralnych, ikonografii, piśmiennictwa itp., mimo strat, jakie spowodował okres sowiecki. Wartości chrześcijańskie przetrwały przede wszystkim w heroicznej wierze głośnych i mało znanych świadków.

Kościół katolicki pod względem liczby wiernych zajmuje drugie miejsce, nie jest jednak prawnie uznawany przez państwo. Działa on w ramach względnej wolności i zmierza do odtworzenia rodzimego duchowieństwa, sieci ośrodków duszpasterskich dla reewangelizacji katolickiej części społeczeństwa, która ocalała z zagłady.

Innym polem działania Kościoła jest wychodzenie z Dobrą Nowiną nadziei do tej części społeczeństwa — większości — która posiada znaczną wrażliwość na kulturę duchową, ale jej stosunek do religii jest nacechowany niechęcią. Jest to stale tkwiąca w świadomości pozostałość profesjonalnej propagandy antyreligijnej z czasów panowania reżimu sowieckiego, prowadzonej przez dziesięciolecia.

Nowe ruchy religijne pochodzenia chrześcijańskiego wchodzą dość łatwo w środowiska wrażliwe na wartości duchowe, ale prezentowane przez nie postawy religijne i moralne są zubożone. Proponują bowiem chrześcijaństwo uproszczone, uatrakcyjnione przez elementy sentymentalizmu i, nierzadko, korzyści materialne. Przyczyniają się one w jakimś stopniu do ewangelizacji areligijnego społeczeństwa, pozostają jednak w opozycji do głównych wyznań na Białorusi, prezentują siebie bowiem jako bardziej nowoczesne i bardziej ewangeliczne.

Ekumenizm na Białorusi istnieje w tym sensie, że prawosławie, katolicyzm i ruchy religijne działają na rzecz ewangelizacji społeczeństwa. Jest to niewątpliwie zjawisko nowe w tym kraju, pozytywne i przez świeckie władze postrzegane jako działanie na rzecz odrodzenia duchowego obywateli. Można więc mówić o jakimś ekumenizmie duchowym. Rzeczywisty ekumenizm, przejawiający się w szacunku dla przekonań współmałżonka, występuje w małżeństwach mieszanych katolicko--prawosławnych bądź w małych wspólnotach.

I właśnie biskup, wraz ze swoimi kapłanami, jest posłany do tej określonej cząstki rodziny ludzkiej i Kościoła. Ma ją poznawać i ukazywać jej horyzont nadziei, głosząc to orędzie, które w centrum stawia Jezusa Chrystusa, Boga-Człowieka, jedynego Zbawiciela świata. Wraz ze swoim Kościołem partykularnym przekracza również próg nadziei, dzieląc losy swego ludu, świadomy, że posiada słowa zbawienia.

opr. mg/mg